Chcemy wysyłać pracownika w delegację do Niemiec. Będzie on przebywał w Niemczech od poniedziałku do piątku. Na weekendy będzie wracał do Polski, gdzie ma rodzinę. Miejsce pracy określone w umowie nie ulegnie zmianie. Nie wiemy jeszcze czy pobyt tego pracownika za granicą przekroczy 183 dni. Z czym dla nas jako dla pracodawcy wiąże się dłuższy niż 183 dni pobyt pracownika w Niemczech?
Jeśli pobyt pracownika w Niemczech przekroczy 183 dni, to pracodawca powinien odstąpić od poboru zaliczek na podatek dochodowy od dochodów z pracy tam wykonywanej.
Stosownie do art. 32 ust. 6 updof, pracodawca, który oddelegował pracownika do pracy za granicę, jest zwolniony z obowiązku poboru zaliczek na podatek dochodowy od dochodów uzyskanych przez pracownika z pracy wykonywanej poza terytorium Polski, pod warunkiem że dochody te podlegają lub będą podlegać opodatkowaniu za granicą.
Trzeba zauważyć, że omawiane zwolnienie pracodawcy z obowiązku poboru zaliczek na podatek dochodowy może mieć zastosowanie, zarówno jeżeli pracownik wykonuje pracę za granicą w ramach podróży służbowej, jak i w przypadku oddelegowania.
To czy dochody podlegają lub będą podlegać opodatkowaniu za granicą, należy ustalić na podstawie właściwej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania. W omawianej sytuacji będzie nią umowa zawarta między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od majątku (Dz. U. z 2005 r. nr 12, poz. 90). Z postanowień zawartych w art. 15 tej umowy wynika, że wynagrodzenie osoby, która ma miejsce zamieszkania w Polsce, a pracuje w Niemczech, co do zasady, jest opodatkowane w Niemczech. Jednak polscy pracownicy zatrudnieni przez polską firmę do wykonywania pracy w Niemczech nie są obowiązani do zapłaty podatku w Niemczech, w przypadku łącznego spełnienia następujących warunków:
1) jeżeli przebywają w Niemczech przez okres (lub okresy) nieprzekraczający łącznie 183 dni podczas 12-miesięcznego okresu, rozpoczynającego się lub kończącego w danym roku podatkowym,
2) wynagrodzenie jest wypłacane przez pracodawcę lub w imieniu pracodawcy, który nie ma miejsca zamieszkania lub siedziby w Niemczech, i
3) wynagrodzenie nie jest ponoszone przez zakład lub stałą placówkę, którą pracodawca posiada w Niemczech (za zakład uznaje się m.in. miejsce zarządu, filię, biuro, fabrykę, warsztat, kopalnię, a także plac budowy lub prace budowlane albo instalacyjne, jeżeli trwają one dłużej niż 12 miesięcy).
Jeżeli spełnione będą wszystkie wskazane warunki, to wynagrodzenie za pracę wykonaną w Niemczech przez osobę mającą miejsce zamieszkania w Polsce będzie podlegało opodatkowaniu w naszym kraju na takich samych zasadach jak wynagrodzenie za pracę wykonaną w Polsce.
Zwróćmy uwagę, że w przypadku kiedy analiza uwarunkowań, w których pracownik wykonuje pracę za granicą, doprowadzi do wniosku, że faktycznym pracodawcą jest zagraniczna firma, należy uznać, że drugi warunek dotyczący źródła finansowania wynagrodzenia nie jest spełniony. W konsekwencji wynagrodzenie oddelegowanego pracownika podlega opodatkowaniu w Niemczech, gdzie praca jest wykonywana. W Polsce wynagrodzenie to jest uwzględniane w zeznaniu podatkowym przy wyliczaniu podatku należnego od polskich dochodów.
Analogiczne skutki podatkowe wystąpią, jeśli wynagrodzenia są ponoszone przez zakład lub stałą placówkę, którą pracodawca posiada w Niemczech.
Przedstawiony stan faktyczny i pytanie koncentrują się na liczbie dni pobytu pracownika za granicą. Zakładamy więc, że w sytuacji, której dotyczy pytanie faktycznym pracodawcą jest polska firma nieposiadająca zakładu ani stałej placówki w Niemczech. Wobec tego o miejscu opodatkowania wynagrodzenia będzie decydował okres pobytu pracownika za granicą.
Przy tym założeniu, jeśli pracownik będzie przebywał w Niemczech przez okresy przekraczające łącznie 183 dni podczas 12-miesięcznego okresu, rozpoczynającego się lub kończącego w danym roku podatkowym, jego wynagrodzenie za wykonywaną tam pracę będzie podlegało opodatkowaniu w Niemczech. Co ważne - w tej sytuacji opodatkowaniu za granicą będzie podlegał cały dochód uzyskany za pracę wykonywaną w Niemczech, a nie tylko dochód osiągnięty, poczynając od 184 dnia pobytu w tym kraju.
Zwróć uwagę!
Jeżeli dochód delegowanego pracownika podlega opodatkowaniu w państwie wykonywania pracy, to obowiązki związane z odprowadzeniem podatku wynikają z przepisów podatkowych danego państwa. |
Po upływie 183 dni pobytu pracownika za granicą (w omawianym przypadku podczas 12-miesięcznego okresu, rozpoczynającego się lub kończącego w danym roku podatkowym), płatnik kierując się art. 32 ust. 6 updof, powinien zaprzestać pobierania zaliczek. Nie powinien ich pobierać także wówczas, gdy z góry wie, że dochody z pracy najemnej będą podlegać opodatkowaniu za granicą. W takiej sytuacji powołany przepis przewiduje możliwość pobierania podatku na wniosek pracownika, ale tylko w odniesieniu do dochodów, do których ma zastosowanie metoda proporcjonalnego odliczenia. Pobór podatku na wniosek podatnika nie dotyczy jednak wynagrodzeń wypłacanych za pracę w Niemczech, ponieważ do tych dochodów ma zastosowanie metoda wyłączenia z progresją.
Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie przewiduje obowiązku informowania urzędu skarbowego o zaprzestaniu poboru zaliczek na podatek w związku z wypełnieniem przesłanek określonych w art. 32 ust. 6 updof.
Stosownie do komentarza do Modelowej konwencji w sprawie podatku od dochodu i majątku (wersja skrócona, lipiec 2010, Warszawa 2011, wydana przez Wolters Kluwer Polska Sp. z o.o., str. 308-309), obliczanie długości pobytu w danym państwie jest dokonywane poprzez stosowanie metody opartej na "dniach fizycznej obecności". W ramach tej metody brane są pod uwagę następujące elementy: część dnia, dzień przybycia, dzień wyjazdu i wszystkie inne dni spędzone w danym państwie, takie jak soboty i niedziele, święta narodowe, urlopy przed, w czasie i po zakończeniu działalności, krótkie przerwy (szkolenia, strajki, zamknięcie przedsiębiorstwa, opóźnienie dostaw), dni choroby (z wyjątkiem zdarzeń uniemożliwiających wyjazd osobie, która w danym przypadku mogłaby uzyskać zwolnienie podatkowe) oraz dni zajęte z powodu śmierci lub choroby w rodzinie. Nie bierze się pod uwagę dni spędzonych w tym państwie w czasie przejazdu między dwoma miejscami położonymi poza tym państwem. Wynika z tego, że każdy pełny dzień spędzony poza danym państwem, czy to w celach wakacyjnych, służbowych, czy z innej przyczyny, nie może być brany pod uwagę. Każda część dnia spędzona przez podatnika w danym państwie liczy się jako dzień obecności w tym państwie przy obliczaniu okresu 183 dni.
Przykład
Polska firma oddelegowała pracownika do pracy do Niemiec. Pracownik weekendy spędza w Polsce. W piątek po południu opuszcza terytorium Niemiec i przyjeżdża do Polski. W poniedziałek powraca do Niemiec. W tym przypadku sobót i niedziel nie należy wliczać do limitu 183 dni, gdyż w tych dniach nawet przez część dnia pracownik nie przebywał w Niemczech. |
W celu ustalenia, czy pobyt pracownika za granicą łącznie nie przekroczył 183 dni w okresie dwunastu miesięcy, rozpoczynającym się lub kończącym się w danym roku podatkowym, należy brać pod uwagę okres dwunastu miesięcy liczony "do przodu" od każdorazowego przybycia pracownika do drugiego państwa, ale także okres dwunastu miesięcy liczony "wstecz" od dnia każdorazowego wyjazdu tego pracownika z państwa, w którym pracownik wykonuje pracę. Uwzględnia się przy tym wszystkie wcześniejsze okresy pobytu w dwunastomiesięcznym okresie, występujące w różnych latach podatkowych.
|