Kilka lat temu osoba fizyczna udzieliła spółce z o.o. oprocentowanej pożyczki. Do tej pory oprocentowanie było tylko naliczane, ale niewypłacane pożyczkodawcy ani kapitalizowane. Obecnie w drodze aneksu do umowy pożyczki odsetki te zostaną skapitalizowane, lecz nie zostaną wypłacone, ani w żaden inny sposób postawione do dyspozycji pożyczkodawcy. Czy odsetki te będą stanowić u pożyczkodawcy przychód, od którego spółka powinna pobrać zryczałtowany podatek?
Skapitalizowane odsetki stanowią u pożyczkodawcy przychód, od którego spółka powinna pobrać 19% zryczałtowany podatek.
U osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej w zakresie udzielania pożyczek, która posiada miejsce zamieszkania na terytorium Polski, otrzymane odsetki stanowią przychód z kapitałów pieniężnych (art. 17 ust. 1 pkt 1 updof). Przychód ten powstaje w dacie otrzymania lub postawienia do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym odsetek (art. 11 ust. 1 updof).
Kapitalizacja odsetek polega na przekształceniu zobowiązania z tytułu spłaty odsetek w zobowiązanie z tytułu spłaty zobowiązania głównego. Po dokonaniu kapitalizacji oprocentowanie liczone jest od nowej, wyższej podstawy, na którą składa się pożyczony kapitał i doliczone do tego kapitału odsetki.
Zatem kapitalizacja odsetek oznacza dopisanie ich do zobowiązania głównego. W ten sposób, pomimo braku przekazania naliczonych odsetek na rachunek pożyczkodawcy, w dniu kapitalizacji następuje postawienie tych odsetek do jego dyspozycji. Bowiem już od dnia kapitalizacji wierzyciel uzyskuje korzyść ekonomiczną w postaci zwiększenia kwoty, od której naliczane są dalsze odsetki. Należy również podkreślić, że z datą kapitalizacji odsetki tracą odrębny od kwoty głównej byt prawny, tj. stają się częścią kwoty głównej ze wszelkimi tego konsekwencjami. W rezultacie, w momencie ostatecznego rozliczenia nie mamy już do czynienia ze spłaconymi odsetkami, a jedynie ze spłatą powiększonej kwoty głównej pożyczki.
Kapitalizacja wywiera ten sam skutek prawny, co zapłata, tj. zmniejsza kwotę odsetek do zapłaty.
Postawienie do dyspozycji pożyczkodawcy należnych odsetek w wyniku dokonania ich kapitalizacji, skutkuje po stronie pożyczkodawcy powstaniem przychodu podlegającego opodatkowaniu.
Od tego przychodu spółka (pożyczkobiorca) zobowiązana jest pobrać zryczałtowany podatek w wysokości 19% przychodu (bez pomniejszania o koszty uzyskania przychodów).
Pobrany podatek spółka powinna przekazać na rachunek urzędu skarbowego właściwego według swojej siedziby (bądź miejsca prowadzenia działalności, gdy nie posiada siedziby) w terminie do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrano podatek (art. 30a ust. 1 pkt 1 oraz art. 42 ust. 1 updof).
Ponadto, w terminie do końca stycznia roku następującego po roku, w którym został pobrany podatek, spółka zobowiązana jest przesłać do właściwego urzędu skarbowego roczną deklarację PIT-8AR (art. 42 ust. 1a updof).
Osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej (pożyczkodawca) przychodu z tytułu odsetek nie łączy z innymi przychodami i nie wykazuje w rocznym zeznaniu podatkowym.
|