Moja żona (53 lata) od kilku lat pracuje tylko dorywczo ze względu na pogarszający się stan zdrowia. Ogółem posiada 27 lat okresów składkowych i 3 lata okresów nieskładkowych. Pod koniec września 2011 r. zgłosiła wniosek o rentę. Lekarz orzecznik wydał orzeczenie o jej całkowitej niezdolności do pracy. Czy ma ona prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy, jeśli nie posiada 5-letniego okresu ubezpieczenia w ciągu ostatnich 10 lat?
Od 23 września 2011 r. kobieta całkowicie niezdolna do pracy, posiadająca co najmniej 25-letni okres składkowy, ma prawo do renty także gdy nie posiada co najmniej 5-letniego okresu składkowego i nieskładkowego przypadającego w ciągu ostatnich 10 lat przed zgłoszeniem wniosku o rentę lub przed dniem powstania niezdolności do pracy.
Prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy uzależnione jest od spełnienia łącznie następujących warunków:
1) istnienia niezdolności do pracy,
2) posiadania wymaganego okresu składkowego i nieskładkowego,
3) powstania niezdolności do pracy w ściśle określonych w ustawie emerytalnej okresach składkowych lub nieskładkowych albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.
Warunki te regulują przepisy art. 57 ust. 1 ustawy emerytalnej. Z tym, że warunku określonego:
Wymagany okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w pkt 2, uzależniony jest od wieku, w którym powstała niezdolność do pracy osoby zainteresowanej. Zgodnie z art. 58 ustawy emerytalnej, posiadanie wymaganego okresu składkowego i nieskładkowego uważa się za spełnione, gdy ubezpieczony osiągnął okres składkowy i nieskładkowy wynoszący łącznie co najmniej:
Jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 30 lat, to okres co najmniej 5 lat składkowych i nieskładkowych powinien przypadać w ciągu ostatniego dziesięciolecia przed zgłoszeniem wniosku o rentę lub przed dniem powstania niezdolności do pracy; do tego dziesięcioletniego okresu nie wlicza się okresów pobierania renty z tytułu niezdolności do pracy, renty szkoleniowej lub renty rodzinnej.
Jeśli ubezpieczony nie osiągnął okresu składkowego i nieskładkowego, o którym mowa wyżej, warunek posiadania wymaganego okresu uważa się za spełniony, gdy ubezpieczony został zgłoszony do ubezpieczenia przed ukończeniem 18 lat albo w ciągu 6 miesięcy po ukończeniu nauki w szkole ponadpodstawowej, ponadgimnazjalnej lub w szkole wyższej oraz do dnia powstania niezdolności do pracy miał, bez przerwy lub z przerwami nieprzekraczającymi 6 miesięcy, okresy składkowe i nieskładkowe.
W świetle powyższego, osoby uznane za całkowicie niezdolne do pracy legitymujące się długim okresem składkowym i nieskładkowym, tj. wynoszącym odpowiednio 20 lat dla kobiet lub 25 lat dla mężczyzn, nie muszą spełniać warunku powstania niezdolności do pracy w odpowiednim okresie (składkowym lub nieskładkowym). Osoby całkowicie niezdolne do pracy z długim stażem mogą być również zwolnione z obowiązku posiadania co najmniej 5-letniego okresu składkowego i nieskładkowego w ostatnim dziesięcioleciu przed zgłoszeniem wniosku o rentę lub przed dniem powstania niezdolności do pracy. Od 23 września 2011 r. obowiązuje przepis art. 58 ust. 4 ustawy emerytalnej - wprowadzony ustawą z dnia 28 lipca 2011 r. o zmianie ustawy o emeryturach… (Dz. U. nr 187, poz. 1112), zgodnie z którym tego warunku nie muszą spełnić osoby, które udowodniły okres składkowy wynoszący co najmniej 25 lat dla kobiety i 30 lat dla mężczyzny oraz są całkowicie niezdolne do pracy.
| Ważne: Od 23 września 2011 r. osoba legitymująca się okresem składkowym wynoszącym co najmniej 25 lat dla kobiety i 30 lat dla mężczyzny, która została uznana za całkowicie niezdolną do pracy, nabywa prawo do renty bez spełnienia żadnych dodatkowych warunków. |
| Przykład |
W dniu 30 września 2011 r. wniosek o rentę z tytułu niezdolności do pracy zgłosiła kobieta w wieku 53 lat, która udowodniła 27 lat składkowych i 3 lata nieskładkowe (na okres ostatnich 10 lat przed powstaniem niezdolności do pracy przypadają 4 lata stażu). Ostatnio była ubezpieczona z tytułu umowy zlecenia, a ubezpieczenie to ustało 31 stycznia 2009 r. Lekarz orzecznik ZUS orzekł całkowitą niezdolność do pracy stwierdzając, że niezdolność ta powstała we wrześniu 2011 r., a więc nie w trakcie ubezpieczenia, jak również nie w ciągu 18 miesięcy od ustania ostatniego zatrudnienia.
Zainteresowanej przysługuje prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy, ponieważ legitymuje się co najmniej 25-letnim okresem składkowym i została uznana za całkowicie niezdolną do pracy.
| ||||||||||||
|
||||||||||||
