Facebook

Jak szukać?»

Aktualnie jesteś: Gofin.pl (strona główna)  »  Firma  »  Wskazówki dla przedsiębiorcy  »   COVID-19 Wakacje kredytowe nie zawsze korzystne
POLECAMY
A A A  drukuj artykuł

COVID-19
Wakacje kredytowe nie zawsze korzystne

Gazeta Podatkowa nr 51 (1717) z dnia 25.06.2020
Tomasz Konieczny

W dobie pandemii COVID-19, a w ślad za tym kryzysu gospodarczego i na rynku pracy skutkujących często utratą lub obniżeniem dochodów, wielu kredytobiorców stanęło w obliczu problemów z bieżącą obsługą comiesięcznych zobowiązań, w tym zwłaszcza kredytowych. Dla banku niespłacany kredyt jest również nie lada problemem, więc trudno się dziwić, że instytucje kredytowe wyszły temu problemowi naprzeciw, oferując wakacje kredytowe. Termin ten nie zawsze jednak oznacza to samo, a już na pewno nie skutkuje częściowym umorzeniem kredytu. Co gorsza, wakacje kredytowe, jak każde inne, mogą po prostu kosztować.

Różne nazwy i warunki

Zorientowanie się w tym, czy warto składać wniosek o wakacje kredytowe i co w praktyce będą one oznaczać, utrudnia fakt, że banki stosują nie tylko różnorodne nazewnictwo dla wakacji kredytowych (poczynając od samych wakacji przez zawieszenie czy odroczenie rat, prolongatę aż po karencję), ale też odmienne zasady. Niektórzy kredytodawcy dają też klientowi możliwość wyboru między np. dwiema opcjami wakacji kredytowych.

To co w jednym banku nazywa się zawieszeniem spłaty rat i skutkuje tym, że przez okres 3-6 miesięcy kredytobiorca nie będzie musiał do banku płacić ani złotówki tytułem obsługi kredytu, w innej instytucji może już oznaczać wyłącznie uzyskanie karencji w spłacie raty kapitałowej. W tym drugim przypadku kredytobiorca musi w dalszym ciągu pamiętać o regulowaniu odsetkowej części raty, która może stanowić (za wyjątkiem niskooprocentowanych kredytów) istotną część raty kredytu.

Dodatkowo nie zawsze jest tak, że skutkiem 3- lub 6-miesięcznego okresu zawieszenia spłaty kredytu będzie odpowiednie wydłużenie okresu kredytowania np. z 300 miesięcy (25 lat) na 306 miesięcy. Dla niektórych kredytów (np. tych z ratą malejącą) banki przewidują w miejsce takiej właśnie prolongaty rozłożenie niezapłaconych rat na wszystkie pozostałe do końca trwania umowy (bez zmiany ostatecznego terminu spłaty kredytu). To ostatnie rozwiązanie jest o tyle niekorzystne, że prowadzi do wzrostu rat przypadających po okresie wakacji kredytowych.

Ważna jest zatem nie tyle nazwa, lecz treść wniosku, a w ślad za nim aneksu lub porozumienia do umowy kredytu w przedmiocie zawieszenia spłaty rat (czyli tzw. wakacji kredytowych).

Prawo do wakacji kredytowych

Umowy kredytu zawierają czasem własne postanowienia dotyczące wakacji kredytowych, np. przyznając kredytobiorcy uprawnienie do skorzystania z takiego przywileju raz w ciągu całego okresu kredytowania lub nawet częściej (np. jednokrotnie w ciągu 2 lat). Taki przywilej bywa zresztą wykorzystywany przez instytucje kredytowe także do promocji własnych produktów i usług.

Wakacje kredytowe przewidziane w umowie kredytu są niezależne od aktualnie stosowanych - zgodnie z zaleceniami Związku Banków Polskich - zawieszeń. Kredytobiorca znajduje się wówczas w o tyle komfortowej sytuacji, że może wybrać między wakacjami kredytowymi zagwarantowanymi umową (wówczas bank ma obowiązek je wdrożyć), a tymi, które zostały udostępnione dla szerszego grona spłacających w związku z aktualną sytuacją epidemiologiczną, w przypadku których bank może, ale nie musi zgodzić się na odroczenie rat. Co więcej, warunki obu tych karencji w spłacie kredytu mogą być różne, więc przed decyzją o złożeniu wniosku warto zastanowić się, co akurat w danej sytuacji będzie najlepsze.

Jak złożyć wniosek?

W większości banki podchodzą elastycznie do wniosków o wakacje kredytowe - nie wymagają żadnego szczegółowego uzasadnienia ani tym bardziej załączenia dokumentów potwierdzających spadek dochodów. Dla ułatwienia banki zamieściły wzory wniosków o zawieszenie spłaty rat na swoich stronach internetowych. Możliwe jest też złożenie takiego wniosku bez wychodzenia z domu po zalogowaniu do serwisu transakcyjnego i odszukaniu opcji złożenia wniosku o wakacje kredytowe. W przypadku tej ostatniej metody można również liczyć na zawarcie aneksu do umowy kredytu drogą elektroniczną.

Składając wniosek - bez względu na to, w jaki sposób - należy się upewnić co do tego, czy bank uzależnia wejście w życie wakacji kredytowych od zawarcia aneksu, czy też zawieszenie rat następuje niejako automatycznie z chwilą złożenia wniosku, natomiast aneks ma jedynie walor potwierdzający karencję. Może być również tak, że jeśli do terminu płatności najbliższej raty pozostało kilka dni, to wniosek dotyczyć będzie dopiero kolejnej raty wymagalnej w przyszłym miesiącu oraz następnych. Ponieważ w umowach banki zastrzegają zwykle formę pisemną dla jej zmian, samo złożenie wniosku o zawieszenie rat i nawet jego systemowe potwierdzenie (np. w formie wiadomości SMS z banku) nie stanowią jeszcze o ważnym wydłużeniu okresu spłaty kredytu.

Aneksy pod lupą UOKiK

W pierwszej fazie epidemii koronawirusa część banków zaczęła stosować wzory wniosków i aneksów w sprawie odroczenia płatności rat, które budziły obawy wśród kredytobiorców spłacających kredyty indeksowane lub denominowane w walucie obcej (zwłaszcza we franku szwajcarskim). Chodziło o postanowienia potwierdzające wysokość salda kredytu lub zobowiązujące do terminowej spłaty rat po okresie karencji. Zachodziło ryzyko, że tego rodzaju zapisy mogą być później - tj. w sporze z bankiem zmierzającym do uzyskania zwrotu nadpłaty, stwierdzenia nieważności umowy czy uznania kredytu za złotowy - wykorzystane przez kredytodawcę jako jeden z argumentów w obronie przed takimi roszczeniami.

Na skutek skarg wpływających do Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów jego Prezes wszczął w kwietniu br. postępowanie wyjaśniające, w którym sprawdza warunki, na jakich instytucje finansowe oferują kredytobiorcom odroczenia spłaty rat. W efekcie banki zaczęły wycofywać niebezpieczne dla konsumentów warunki wakacji kredytowych.


Zawarcie aneksu dotyczącego wakacji kredytowych nie oznacza uznania zadłużenia w wysokości określonej przez kredytodawcę ani nie ma znaczenia dla dochodzenia przez konsumentów roszczeń wynikających z umowy.

Ustawowe wakacje

Trzy pierwsze tarcze antykryzysowe nie przewidywały wakacji kredytowych na żądanie kredytobiorcy. Do tej pory odroczenia rat odbywały się na wniosek kredytobiorcy i za zgodą banku, która jednak nie zawsze ma miejsce. Czasem do negatywnej decyzji wystarczyło nieuregulowanie raty z okresu sprzed pandemii. Dopiero tarcza 4.0 przynosi rozwiązanie ustawowe, dzięki któremu kredytobiorcy, którzy po 13 marca br. utracili pracę lub inne główne źródło dochodu, będą mogli poinformować bank o swojej decyzji o skorzystaniu z zawieszenia na okres do 3 miesięcy pełnej raty kredytu (kapitałowo-odsetkowej). Wystarczy dodatkowo, że kredyt był udzielony przed dniem 13 marca 2020 r., a jego termin spłaty przypada po 13 września 2020 r., aby bank zmuszony był takie wakacje kredytowe wdrożyć na żądanie kredytobiorcy.

Przykład

Jeden z banków daje swoim klientom wybór w postaci wnioskowania o:

- prolongatę (zawieszenie spłaty rat kapitałowo-odsetkowych) na okres 3 miesięcy z jednoczesnym wydłużeniem okresu kredytowania na ten sam okres, na który udzielono prolongaty,
- karencję (zawieszenie spłaty kapitału) na okres 3 miesięcy z jednoczesnym wydłużeniem okresu kredytowania na ten sam okres, na który udzielono karencji.

Wskazówki dla przedsiębiorcy - czytaj także:

 
Przydatne linki
 
Sklep internetowy - sklep.gofin.pl
 
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o., ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp., tel. 95 720 85 40, faks 95 720 85 60
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN
Szanowny Użytkowniku !
Prosimy o zapoznanie się z poniższymi informacjami oraz wyrażenie dobrowolnej zgody poprzez kliknięcie przycisku "Zgadzam się".
Pamiętaj, że zawsze możesz wycofać zgodę.

Serwis internetowy, z którego Pani/Pan korzysta używa plików cookies w celu:

  • niezbędnego zapewnienia prawidłowego działania Serwisów (utrzymania sesji),
  • realizacji funkcjonalności ułatwiających obsługę Serwisu,
  • dopasowania reklam w serwisach społecznościowych,
  • analizy statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
  • zbierania i przetwarzania danych w celu wyświetlenia reklam produktów własnych i klientów reklamowych oraz do śledzenia użytkowników, kliknięć i konwersji wyświetlanych reklam.
Pliki cookies

Są to pliki instalowane w urządzeniach końcowych osób korzystających z Serwisu, w celu administrowania Serwisem, dostosowania treści Serwisu do preferencji użytkownika, utrzymania sesji użytkownika oraz dla celów statystycznych i targetowania reklamy (dostosowania treści reklamy do indywidualnych potrzeb użytkownika). Informujemy, że istnieje możliwość określenia przez użytkownika Serwisu warunków przechowywania lub uzyskiwania dostępu do informacji zawartych w plikach cookies za pomocą ustawień przeglądarki lub konfiguracji usługi. Szczegółowe informacje na ten temat dostępne są u producenta przeglądarki, u dostawcy usługi dostępu do internetu oraz w Polityce prywatności i plików cookies.

Administratorzy

Administratorem Pana/Pani danych osobowych w związku z korzystaniem z Serwisu internetowego i jego usług jest Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. Administratorem danych osobowych w plikach cookies w związku z wyświetleniem analizy statystyk i wyświetlaniem spersonalizowanych reklam są partnerzy Wydawnictwa Podatkowego GOFIN sp. z o.o., Google Inc, Facebook Inc.

Jakie ma Pani/Pan prawa w stosunku do swoich danych osobowych?

Wobec swoich danych mają Pan/Pani prawo do żądania dostępu do swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych, prawo do cofnięcia zgody.

Podstawy prawne przetwarzania Pani/Pana danych osobowych
  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z wykonaniem umowy.

    Umowa w naszym przypadku oznacza akceptację regulaminu naszych usług. Jeśli zatem akceptuje Pani/Pan umowę na realizację danej usługi, to możemy przetwarzać Pani/Pana dane w zakresie niezbędnym do realizacji tej umowy.

  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z prawnie uzasadnionym interesem administratora.

    Dotyczy sytuacji, gdy przetwarzanie danych jest uzasadnione z uwagi na usprawiedliwione potrzeby administratora, tj. dokonanie pomiarów statystycznych, ulepszania naszych usług, jak również prowadzenie marketingu i promocji własnych usług administratora.

  • Dobrowolna zgoda.

    Aby móc realizować cele:
    - zapamiętania Pani/Pana decyzji w Serwisach w zakresie korzystania z dostępnych opcjonalnie funkcjonalności,
    - analiz statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
    - dopasowania reklam w serwisach społecznościowych,
    - wyświetlania spersonalizowanych reklam produktów własnych i klientów reklamowych oraz do śledzenia użytkowników, kliknięć i konwersji wyświetlanych reklam w związku z odwiedzaniem niniejszego Serwisu internetowego partnerzy Wydawnictwa Podatkowego Gofin sp. z o.o. muszą mieć możliwość przetwarzania Pani/Pana danych.

Potrzebna jest Nam Pani/Pana dobrowolna zgoda na zapisy w plikach cookies w celach realizacji powyższych celów.
W związku z powyższymi wyjaśnieniami prosimy o wyrażenie dobrowolnej zgody na zapisywanie informacji w plikach cookies przez kliknięcie przycisku „Zgadzam się” lub „Nie teraz” w przypadku braku zgody. Istnieje możliwość skorzystania z „ustawień zaawansowanych” plików cookies w celu określenia indywidualnych zgód na zapis wybranych plików cookies realizujących wybrane cele.