Wymiar urlopu wypoczynkowego po zmianie etatu oraz w dodatkowym stosunku pracy

Od kilku lat zatrudniamy pracownika, który do końca kwietnia br. pracował w pełnym wymiarze czasu pracy, a od 1 maja br. jest zatrudniony na 1/2 etatu. Od 1 maja br. podjął on dodatkową pracę w innej firmie w wymiarze 1/2 etatu. Czy drugi pracodawca ma prawo ograniczyć urlop, jeżeli suma uzyskanych urlopów u obydwu pracodawców przekracza wymiar maksymalny?

Nie. Drugi pracodawca jest w stosunku do pierwszego pracodawcą równoległym, a nie kolejnym. Tylko drugi z wymienionych (kolejny) mógłby dokonać obniżenia wymiaru gdyby pracownik wykorzystał zbyt dużo urlopu w poprzednim, a więc zakończonym stosunku pracy.

Pracownik ma prawo do urlopu w wymiarze 20 lub 26 dni za cały rok przepracowany. Przy czym w przypadku zatrudnienia na część etatu ustala się go proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy pracownika (art. 154 § 1-2 K.p.). Wobec braku wytycznych w sprawie obliczania wymiaru urlopu po zmianie wielkości etatu, w doktrynie przyjęto regułę ustalania tych uprawnień za każdy okres odrębnie, pamiętając, że:

• kalendarzowy miesiąc pracy odpowiada 1/12 rocznej puli urlopowej (art. 155^2a § 1 K.p.),
   
• wynikający z wyliczenia niepełny dzień urlopu zaokrągla się w górę do pełnego dnia (art. 154 § 2, art. 155³ § 1 K.p.),
   
• wymiar urlopu w danym roku kalendarzowym nie może przekroczyć wymiaru należnego za cały rok (art. 154 § 3, art. 155³ § 2 K.p.).

Podczas udzielania urlopu tak ustaloną pulę przelicza się na godziny, przyjmując, że jeden dzień odpowiada 8 godzinom pracy (art. 154² § 1-2 K.p.). Urlopu udziela się w dni dla pracownika robocze, w wymiarze tylu godzin ile miał przepracować zgodnie z obowiązującym go rozkładem.

Pracownik zatrudniony na czas nieokreślony, legitymujący się 10-letnim stażem urlopowym do 30 kwietnia br. pracował w pełnym wymiarze czasu pracy, a od 1 maja 2019 r. pracuje na 1/2 etatu. Pracownik nabył w bieżącym roku prawo do urlopu:

• za okres od 1 stycznia do 30 kwietnia: 26 dni x 4/12 = 8,66 dnia, po zaokrągleniu 9 dni,
   
• za okres od 1 maja do 31 grudnia: 26 dni x 1/2 etatu = 13 dni; 13 dni x 8/12 = 8,66 dnia, po zaokrągleniu 9 dni,
   
• łącznie: 9 dni + 9 dni = 18 dni, czyli 144 godziny (18 dni x 8 godz.) urlopu.

Stosownie do art. 155¹ § 1 K.p., w roku kalendarzowym, w którym ustaje stosunek pracy z pracownikiem uprawnionym do kolejnego urlopu, pracownikowi przysługuje urlop:

• u dotychczasowego pracodawcy - w wymiarze proporcjonalnym do okresu przepracowanego u tego pracodawcy w roku ustania stosunku pracy, chyba że przed ustaniem tego stosunku pracownik wykorzystał urlop w przysługującym mu lub w wyższym wymiarze,
   
• u kolejnego pracodawcy - w wymiarze proporcjonalnym do okresu pozostałego do końca danego roku kalendarzowego, a w przypadku zatrudnienia na okres krótszy - w wymiarze proporcjonalnym do tego okresu.

Przy czym, w myśl art. 155¹ § 2 K.p., pracownikowi, który przed ustaniem stosunku pracy w ciągu roku kalendarzowego wykorzystał urlop w wymiarze wyższym niż wynikający z proporcji, przysługuje u kolejnego pracodawcy urlop w odpowiednio niższym wymiarze (łącznie nie mniej niż to wynika z okresu przepracowanego w tym roku u wszystkich pracodawców).

Sposób postępowania wskazany w drugim myślniku ma odpowiednie zastosowanie do pracownika podejmującego pracę w zatrudnieniu równoległym. Ten pracodawca nie bada natomiast sytuacji urlopowej w tym "pierwszym" zatrudnieniu, bowiem nie uległo ono zakończeniu. Nowy pracodawca, o którym mowa w pytaniu, nie ma statusu kolejnego (dotychczasowy jest nadal pracodawcą aktualnym). Może on więc co najwyżej zażądać udokumentowania stażu pracy z kontynuowanego miejsca zatrudnienia, gdyż w zakresie w jakim przypada przed podjęciem nowej umowy, ma wpływ na wymiar urlopu. Do okresu zatrudnienia, od którego zależy prawo do urlopu i wymiar urlopu, wlicza się bowiem okresy poprzedniego zatrudnienia, bez względu na przerwy w zatrudnieniu oraz sposób ustania stosunku pracy. W przypadku jednoczesnego pozostawania w dwóch lub więcej stosunkach pracy, uwzględnieniu podlega także okres poprzedniego, niezakończonego zatrudnienia w części przypadającej przed nawiązaniem drugiego lub kolejnego stosunku pracy (art. 154¹ K.p.).

Pracownik z poprzedniego przykładu 1 maja 2019 r. zawarł umowę o pracę na czas nieokreślony w drugim podmiocie, w wymiarze 1/2 etatu. U tego pracodawcy nabył prawo do 9 dni (72 godz.) urlopu wypoczynkowego (26 dni x 1/2 etatu = 13 dni; 13 dni x 8/12 = 8,66 dnia, po zaokrągleniu 9 dni).