W październiku br. jeden z naszych emerytów uzyskał z ZFŚS świadczenie pieniężne o wartości 650 zł. Ponieważ w 2018 r. uzyskiwał już inne świadczenia ze środków Funduszu, ich łączna wartość przekroczyła przy wypłacie wskazanego świadczenia limit zwolnienia podatkowego. Czy w takim przypadku należy opodatkować całą wartość otrzymanego przez niego świadczenia, czy tylko nadwyżkę ponad kwotę limitu? Czy i w jaki sposób należy je oskładkować?
W sytuacji opisanej w pytaniu opodatkowaniu pdof podlega tylko nadwyżka świadczenia otrzymanego przez emeryta przekraczająca limit zwolnienia podatkowego. Jednak sposób jej opodatkowania uzależniony jest od tego, czy osoba ta w chwili otrzymania świadczenia pozostawała czy też nie w stosunku zatrudnienia z podmiotem, który go udzielił.
Wartość świadczeń uzyskiwanych przez emerytów od byłego pracodawcy może korzystać ze zwolnienia określonego w art. 21 ust. 1 pkt 38 ustawy o pdof. Wynika z niego, że wolne od podatku są m.in. świadczenia otrzymywane przez emerytów w związku z łączącym ich uprzednio z zakładem pracy stosunkiem pracy, do wysokości nieprzekraczającej w skali roku kwoty 3.000 zł. Nadwyżka podlega opodatkowaniu 10% ryczałtem w oparciu o art. 30 ust. 1 pkt 4 ustawy o pdof. Od wartości wypłaconego świadczenia pieniężnego (niebędącego świadczeniem pracowniczym) przekazanego emerytowi, który nie pozostaje w stosunku pracy, pracodawca nie nalicza natomiast i nie odprowadza składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne. Świadczenie takie nie stanowi bowiem dla takiej osoby przychodu ze stosunku pracy w rozumieniu przepisów o pdof i nie należy go rozpatrywać jako przychodu stanowiącego (lub nie) podstawę do oskładkowania (przykład 1).
Wartość świadczeń udzielonych ze środków ZFŚS jest zwolniona ze składek ZUS bez ograniczenia kwotowego.
Inaczej jest w przypadku świadczeń udzielonych emerytom, którzy pozostają w stosunku pracy z dawnym pracodawcą. Jeżeli bowiem osoba posiadająca prawo do emerytury pozostaje w zatrudnieniu, to wówczas wartość udzielonego jej świadczenia stanowi dla niej przychód ze stosunku pracy. Tu może mieć zastosowanie wyłącznie zwolnienie wynikające z art. 21 ust. 1 pkt 67 ustawy o pdof. Zgodnie z nim wolna od podatku jest wartość otrzymanych przez pracownika świadczeń w związku z finansowaniem działalności socjalnej, o której mowa w przepisach o ZFŚS, m.in. świadczeń pieniężnych, sfinansowanych w całości ze środków ZFŚS, łącznie do wysokości nieprzekraczającej w skali roku kwoty 1.000 zł. Nadwyżka jest opodatkowana według skali podatkowej. Co ważne, kwotę zmniejszającą podatek uwzględnia podatnikowi ZUS jako płatnik przy obliczaniu zaliczki na podatek od wypłacanej mu emerytury. Od wartości świadczenia udzielonego pracownikowi-emerytowi ze środków ZFŚS pracodawca nie powinien natomiast naliczać jakichkolwiek składek. Podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne (w konsekwencji także na ubezpieczenie zdrowotne oraz FP i FGŚP) nie stanowią bowiem świadczenia finansowane ze środków przeznaczonych na cele socjalne w ramach ZFŚS. Takie zwolnienie z oskładkowania wynika z § 2 ust. 1 pkt 19 rozporządzenia składkowego (przykład 2).
|
Przykład 1 Emeryt (niebędący pracownikiem) otrzymał w październiku 2018 r. od byłego pracodawcy z ZFŚS dofinansowanie do turnusu rehabilitacyjnego w kwocie 650 zł. W bieżącym roku jako emeryt otrzymał już świadczenia o wartości 2.800 zł, więc to otrzymane w październiku przekroczyło limit zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 38 ustawy o pdof o 450 zł. Od kwoty tej były pracodawca pobrał 10% zryczałtowany podatek dochodowy wynoszący 45 zł. Nie naliczył natomiast składek ZUS.
Emeryt zatrudniony od stycznia 2018 r. na 1/2 etatu u byłego pracodawcy, którego miesięczne wynagrodzenie wynosi 2.400 zł, w 2018 r. otrzymał z ZFŚS następujące świadczenia pieniężne: w sierpniu dofinansowanie do wczasów pod gruszą w kwocie 890 zł oraz w październiku dofinansowanie do pobytu w sanatorium w kwocie 650 zł. Ponieważ łączna wartość tych świadczeń przekroczyła w październiku o 540 zł ustawowy limit 1.000 zł, pracodawca nadwyżkę tę doliczył do pozostałych składników wynagrodzenia wypłaconego tej osobie w październiku i obliczył zaliczkę na pdof w następujący sposób:
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||
|
||||||||||||
