Określając warunki nabywania prawa do emerytury pomostowej ustawodawca wskazał również w jakich sytuacjach następuje utrata prawa do tego świadczenia. Przy czym przy pojęciu utraty prawa należy rozgraniczyć okoliczności powodujące ustanie prawa do emerytury pomostowej albo jego zawieszenie, jak również zmniejszenie wysokości tego świadczenia. Ponadto poprzez analogię do emerytury przysługującej z powszechnego sytemu emerytalnego może nastąpić wstrzymanie wypłaty emerytury pomostowej.
Emerytura pomostowa przysługuje pracownikowi, który urodził się po 31 grudnia 1948 r. Kryteria, jakie musi on spełnić, to przede wszystkim:
Kwestie związane z warunkami nabywania prawa do emerytury pomostowej dla poszczególnych grup ubezpieczonych szczegółowo określa art. 4-11, art. 13 i art. 49 ustawy o emeryturach pomostowych.
Prawo do emerytury pomostowej powstaje z dniem spełnienia warunków wymaganych do nabycia tego prawa. Przy czym w przypadku pobierania zasiłku chorobowego lub świadczenia rehabilitacyjnego, prawo do tego świadczenia powstaje z dniem zaprzestania pobierania zasiłku lub świadczenia. Kwota emerytury pomostowej nie może być niższa niż kwota najniższej emerytury.
Prawo do emerytury pomostowej może ustać albo ulec zawieszeniu. Ponadto emerytura pomostowa może ulec zmniejszeniu.
Zgodnie z dyspozycją art. 16 ustawy o emeryturach pomostowych, prawo do tego świadczenia ustaje z dniem:
Emerytura pomostowa przysługuje więc w zasadzie do dnia poprzedzającego dzień osiągnięcia powszechnego wieku emerytalnego, który jest ustalony indywidualnie dla kobiet i mężczyzn w zależności od daty urodzenia. Jeśli jednak przed osiągnięciem tego wieku osoba uprawniona nabywa prawo do emerytury na podstawie odrębnych przepisów, prawo do emerytury pomostowej ustaje z dniem poprzedzającym dzień nabycia prawa do tej emerytury. Ponadto jedną z przesłanek powodujących ustanie prawa do omawianego świadczenia jest zgon świadczeniobiorcy.
Prawo do emerytury pomostowej nie przysługuje dożywotnio.
Jeżeli chodzi o zawieszenie prawa do emerytury pomostowej, to ma ono miejsce w razie podjęcia przez osobę uprawnioną pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych, a więc w nowych wykazach prac. Wykaz prac w szczególnych warunkach określa załącznik nr 1 do wymienionej ustawy, natomiast wykaz prac o szczególnym charakterze zamieszczony został w załączniku nr 2. Co ważne, w razie podjęcia pracy "szczególnej" emerytura pomostowa ulega zawieszeniu bez względu na wysokość uzyskiwanego przychodu (art. 17 ust. 4 ustawy o emeryturach pomostowych).
W przypadku osiągania przez świadczeniobiorcę przychodu z tytułu wykonywania pracy, która nie została wymieniona w nowych wykazach prac - prawo do emerytury pomostowej ulega zawieszeniu lub zmniejszeniu na zasadach określonych w art. 104-106 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, zwanej ustawą emerytalną, a więc przewidzianych dla emerytur i rent przysługujących z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. O zawieszeniu prawa lub zmniejszeniu wysokości emerytury decyduje wysokość osiąganego przychodu.
Dopuszczalną kwotę osiąganego przychodu, która pozwala na pobieranie świadczenia w pełnej wysokości stanowi 70% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za kwartał kalendarzowy, ostatnio ogłoszonego przez Prezesa GUS. Poczynając od 1 marca 2016 r. kwota ta wynosi 2.846,90 zł. W razie osiągania przychodu w kwocie przekraczającej wskazany próg, nie wyższej niż 130% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, świadczenie ulega zmniejszeniu o kwotę przekroczenia, nie większą niż kwota maksymalnego zmniejszenia. W przypadku emerytury pomostowej kwota ta wynosi obecnie 563,05 zł. Świadczenie pomostowe będzie zawieszone, gdy osiągnięty przychód przekroczy wskazany 130% pułap, tj. od 1 marca 2016 r. 5.287,10 zł.
Prawo do emerytury pomostowej ulega również zawieszeniu na wniosek samego emeryta na zasadach określonych w art. 103 ust. 3 ustawy emerytalnej.
Emeryturę pomostową wypłaca się za miesiąc kalendarzowy w terminach i na zasadach przewidzianych dla wypłaty emerytur określonych w art. 129, art. 130, art. 132-135, art. 136a ust. 2 i art. 136b ustawy emerytalnej. Jedna z wymienionych zasad dotyczy wstrzymania wypłaty świadczenia. W przypadku emerytury pomostowej może to mieć miejsce, jeżeli:
Podstawa prawna
Ustawa z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z FUS (Dz. U. z 2015 r. poz. 748 ze zm.)
Ustawa z dnia 19.12.2008 r. o emeryturach pomostowych (Dz. U. z 2015 r. poz. 965 ze zm.)
|