Facebook

Jak szukać?»

Uwaga: Do 2 kwietnia 2024 r. część płatników składek przekazuje do ZUS zgłoszenia o pracy "szczególnej" ZUS ZSWA za 2023 r. Do 31 marca 2024 r. należy sporządzić i podpisać sprawozdanie finansowe za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US zeznań: CIT-8 i CIT-8AB za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US deklaracji: CIT-8E i CIT-8FR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: IFT-2R, CIT-RB i CIT-CSR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: CIT-8ST, CIT-N1, CIT-N2, PIT-N1 i PIT-N2 według stanu na 31 grudnia 2023 r.
Aktualnie jesteś: Gofin.pl (strona główna)  »  Składki, zasiłki, emerytury  »  Zasiłki i inne świadczenia  »   Przyznanie i przeliczenie świadczenia z mocą wsteczną
POLECAMY
A A A  drukuj artykuł

Przyznanie i przeliczenie świadczenia z mocą wsteczną

Gazeta Podatkowa nr 74 (1740) z dnia 14.09.2020
Honorata Urbaniak

Świadczenia emerytalno-rentowe przyznawane są oraz przeliczane głównie w oparciu o wnioski zgłoszone przez osoby zainteresowane. Ustawodawca w sposób bardzo precyzyjny określił przesłanki, po spełnieniu których przysługuje dane świadczenie oraz okoliczności umożliwiające przeliczenie takiego świadczenia. Zastrzegł przy tym, od kiedy przysługuje prawo do świadczenia i ustalenia jego nowej wysokości, wiążąc to bezpośrednio z datą wystąpienia odpowiednio o przyznanie należności lub jej przeliczenie. Mając jednak na względzie sytuację związaną z COVID-19 złożenie wniosku z opóźnieniem może nie wywołać negatywnych skutków.

Podstawowe zasady

Postępowanie w sprawie świadczeń emerytalno-rentowym wszczynane jest zazwyczaj w oparciu o wniosek osoby zainteresowanej. Podstawowe zasady dotyczące przyznawania lub przeliczania tych świadczeń reguluje wprost art. 100, 108, 113, 129, 133 ustawy o emeryturach i rentach z FUS (Dz. U. z 2020 r. poz. 53 ze zm.), zwanej ustawą emerytalną. W myśl wymienionych przepisów odpowiednio:

  • prawo do świadczeń określonych w ustawie emerytalnej powstaje z dniem spełnienia wszystkich warunków wymaganych do nabycia tego prawa, przy czym, jeżeli ubezpieczony pobiera zasiłek chorobowy, świadczenie rehabilitacyjne lub wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy wypłacane na podstawie przepisów Kodeksu pracy, prawo do emerytury (z wyjątkiem emerytury, o której mowa w dziale II rozdział 1 ustawy emerytalnej), renty z tytułu niezdolności do pracy lub renty szkoleniowej powstaje z dniem zaprzestania pobierania tego zasiłku, świadczenia lub wynagrodzenia,
     
  • ponowne ustalenie wysokości emerytury obliczonej według nowych zasad, w związku z podleganiem ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, następuje na wniosek zgłoszony nie wcześniej niż po upływie roku kalendarzowego lub po ustaniu ubezpieczeń emerytalnego i rentowych,
     
  • ponowne ustalenie wysokości emerytury obliczonej według starych zasad lub renty z tytułu niezdolności do pracy, poprzez doliczenie nieuwzględnionych dotychczas w wymiarze świadczenia okresów składkowych lub nieskładkowych, następuje na wniosek zgłoszony nie wcześniej niż po zakończeniu kwartału kalendarzowego, jeżeli emeryt lub rencista pozostaje w ubezpieczeniu, chyba że w kwartale kalendarzowym ustało ubezpieczenie,
     
  • świadczenia wypłaca się poczynając od dnia powstania prawa do tych świadczeń, nie wcześniej jednak niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek, przy czym w razie zgłoszenia wniosku o rentę rodzinną w miesiącu przypadającym bezpośrednio po miesiącu, w którym nastąpiła śmierć ubezpieczonego, emeryta lub rencisty, rentę rodzinną wypłaca się od dnia śmierci, nie wcześniej jednak niż od dnia spełnienia warunków do renty przez uprawnionych członków rodziny,
     
  • w razie ponownego ustalenia przez organ rentowy prawa do świadczeń lub ich wysokości, przyznane lub podwyższone świadczenia wypłaca się, poczynając od miesiąca, w którym powstało prawo do tych świadczeń lub do ich podwyższenia, jednak nie wcześniej niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy.

W dobie COVID-19

Z dniem 14 marca 2020 r. na obszarze RP ogłoszony został stan zagrożenia epidemicznego w związku z zakażeniami wirusem SARS-CoV-2. Z jednoczesnym odwołaniem tego stanu z dniem 20 marca 2020 r. (do odwołania) ogłoszony został na obszarze RP stan epidemii w związku z zakażeniami wirusem SARS-CoV-2.

Z uwagi na tę wyjątkową sytuację związaną z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 ustawodawca umożliwił przyznanie, przeliczenie lub podjęcie wypłaty świadczenia z mocą wsteczną.

W myśl dyspozycji art. 31zy9 ust. 1 specustawy w sprawie COVID-19 (Dz. U. z 2020 r. poz. 374 ze zm.) osobom, które w okresie 30 dni po ustaniu obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii związanych z COVID-19 zgłoszą wniosek o:

  • przyznanie,
     
  • ponowne ustalenie wysokości lub
     
  • podjęcie wypłaty

emerytury, renty lub innego świadczenia o charakterze długoterminowym, do którego przyznania właściwy jest ZUS, prawo do świadczenia, prawo do świadczenia w ponownie ustalonej wysokości lub wypłata świadczenia przysługuje od dnia, w którym zostały spełnione warunki do przyznania, ponownego ustalenia wysokości lub podjęcia wypłaty świadczenia, nie wcześniej niż od 1 marca 2020 r.

Stanie się tak, pod warunkiem złożenia przez osobę zainteresowaną stosownego żądania wyrażonego w formie oświadczenia (patrz ramka). Organ rentowy przygotował specjalny formularz ERO - Oświadczenie w sprawie świadczenia długoterminowego dotyczące przyznania/ponownego ustalenia wysokości/podjęcia wypłaty tego świadczenia - od dnia spełnienia warunków.


Druk ERO dostępny jest w serwisie www.druki.gofin.pl, w dziale COVID-19.


Wymienionej zasady nie stosuje się jednak do:

  • emerytur i rent, o których mowa w art. 83 ust. 1 ustawy emerytalnej i w art. 16 ustawy o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego (Dz. U. z 2020 r. poz. 517) oraz
     
  • rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego, o którym mowa w art. 1 ust. 1 ustawy o rodzicielskim świadczeniu uzupełniającym (Dz. U. z 2019 r. poz. 303).

Przykład

Pani Anna z dniem 15 maja 2020 r. nabyła prawo do emerytury powszechnej. Decyzję o przyznaniu tego świadczenia otrzymała w lipcu 2020 r. wraz z pouczeniem, że może wystąpić o przeliczenie kapitału początkowego. Za niektóre okresy pracy w ramach stosunku pracy organ rentowy uwzględnił minimalne wynagrodzenie za pracę. Po przedłożeniu przez panią Annę zaświadczenia dokumentującego wysokość osiągniętego w tamtych okresach wynagrodzenia za pracę organ przeliczy ustalony kapitał początkowy.

Wymagane dokumenty wraz z odpowiednim wnioskiem pani Anna złożyła w ZUS dnia 12 sierpnia 2020 r. Organ w wyniku rozpoznania tego wniosku decyzją z 1 września 2020 r. przeliczył ustaloną wysokość kapitału początkowego, a tym samym emeryturę z dniem 1 sierpnia 2020 r. wypłacając pani Annie stosowne wyrównanie.

Jeśli w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji z 1 września 2020 r. o przeliczeniu emerytury z dniem 1 sierpnia 2020 r., pani Anna złoży w ZUS oświadczenie, np. na formularzu ERO, żądając przeliczenia emerytury począwszy od dnia jej przyznania, tj. od 15 maja 2020 r., wówczas organ przeliczy wysokość emerytury zgodnie z żądaniem pani Anny.


Ważne żądanie osoby zainteresowanej wyrażone w formie oświadczenia

Składając wnioski w sprawach świadczeń emerytalno-rentowych świadczeniobiorcy powinni pamiętać, że jeśli spełnili przesłanki do przyznania im prawa do świadczenia albo ustalenia ich nowej wysokości, za okres przypadający przed złożeniem stosownego wniosku, to mają szansę otrzymać to świadczenie albo jego część wynikającą z ponownego ustalenia jego wysokości za okres wsteczny, nie wcześniej jednak niż od 1 marca 2020 r. Muszą jednak wraz z wnioskiem złożyć odpowiednie oświadczenie, np. na formularzu ERO. Przy czym, jak podaje ZUS, oświadczenie najlepiej złożyć wraz z wnioskiem o przyznanie, ponowne ustalenie wysokości lub podjęcie wypłaty świadczenia, ale można złożyć je także później. Aby organ mógł uwzględnić żądanie wyrażone w tym oświadczeniu, osoba zainteresowana powinna złożyć je przed dniem uprawomocnienia się decyzji wydanej w wyniku rozpatrzenia wniosku o przyznanie, ponowne ustalenie wysokości lub podjęcie wypłaty świadczenia, tj. w ciągu miesiąca od dnia doręczenia tej decyzji (przykład). Ponadto oświadczenie można wycofać, jednak wyłącznie wraz z wnioskiem w sprawie świadczenia, najpóźniej do dnia uprawomocnienia się decyzji wydanej w wyniku rozpatrzenia wniosku.

Więcej na ten temat w zasobach płatnych:

Zasiłki i inne świadczenia - czytaj także:

 
Przydatne linki
 
Sklep internetowy - sklep.gofin.pl
 
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o., ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp., tel. 95 720 85 40, faks 95 720 85 60
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN
Szanowny Użytkowniku !
Prosimy o zapoznanie się z poniższymi informacjami oraz wyrażenie dobrowolnej zgody poprzez kliknięcie przycisku "Zgadzam się".
Pamiętaj, że zawsze możesz wycofać zgodę.

Serwis internetowy, z którego Pani/Pan korzysta używa plików cookies w celu:

  • niezbędnego zapewnienia prawidłowego działania Serwisów (utrzymania sesji),
  • realizacji funkcjonalności ułatwiających obsługę Serwisu,
  • analizy statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
  • zbierania i przetwarzania danych osobowych w celu wyświetlenia reklam produktów własnych i klientów reklamowych.
Pliki cookies

Są to pliki instalowane w urządzeniach końcowych osób korzystających z Serwisu, w celu administrowania Serwisem, dostosowania treści Serwisu do preferencji użytkownika, utrzymania sesji użytkownika oraz dla celów statystycznych i targetowania reklamy (dostosowania treści reklamy do indywidualnych potrzeb użytkownika). Informujemy, że istnieje możliwość określenia przez użytkownika Serwisu warunków przechowywania lub uzyskiwania dostępu do informacji zawartych w plikach cookies za pomocą ustawień przeglądarki lub konfiguracji usługi. Szczegółowe informacje na ten temat dostępne są u producenta przeglądarki, u dostawcy usługi dostępu do internetu oraz w Polityce prywatności i plików cookies.

Administratorzy

Administratorem Pana/Pani danych osobowych w związku z korzystaniem z Serwisu internetowego i jego usług jest Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. Administratorem danych osobowych w plikach cookies w związku z wyświetleniem analizy statystyk i wyświetlaniem spersonalizowanych reklam są partnerzy Wydawnictwa Podatkowego GOFIN sp. z o.o., Google Inc, Facebook Inc.

Jakie ma Pani/Pan prawa w stosunku do swoich danych osobowych?

Wobec swoich danych mają Pan/Pani prawo do żądania dostępu do swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych, prawo do cofnięcia zgody.

Podstawy prawne przetwarzania Pani/Pana danych osobowych
  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z wykonaniem umowy.

    Umowa w naszym przypadku oznacza akceptację regulaminu naszych usług. Jeśli zatem akceptuje Pani/Pan umowę na realizację danej usługi, to możemy przetwarzać Pani/Pana dane w zakresie niezbędnym do realizacji tej umowy.

  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z prawnie uzasadnionym interesem administratora.

    Dotyczy sytuacji, gdy przetwarzanie danych jest uzasadnione z uwagi na usprawiedliwione potrzeby administratora, tj. dokonanie pomiarów statystycznych, ulepszania naszych usług, jak również prowadzenie marketingu i promocji własnych usług administratora.

  • Dobrowolna zgoda.

    Aby móc realizować cele:
    - zapamiętania Pani/Pana decyzji w Serwisach w zakresie korzystania z dostępnych opcjonalnie funkcjonalności,
    - analiz statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
    - wyświetlania spersonalizowanych reklam produktów własnych i klientów reklamowych w związku z odwiedzaniem niniejszego Serwisu internetowego partnerzy Wydawnictwa Podatkowego Gofin sp. z o.o. muszą mieć możliwość przetwarzania Pani/Pana danych.

Potrzebna jest Nam Pani/Pana dobrowolna zgoda na zapisy w plikach cookies w celach realizacji powyższych celów.
W związku z powyższymi wyjaśnieniami prosimy o wyrażenie dobrowolnej zgody na zapisywanie informacji w plikach cookies przez kliknięcie przycisku „Zgadzam się” lub „Nie teraz” w przypadku braku zgody. Istnieje możliwość skorzystania z „ustawień zaawansowanych” plików cookies w celu określenia indywidualnych zgód na zapis wybranych plików cookies realizujących wybrane cele.