Ewidencja księgowa dotacji na zakup lub budowę środka trwałego |
Dotacja to bezzwrotna i nieodpłatna pomoc finansowa przekazana beneficjentowi (np. przedsiębiorstwu) przez jednostkę kontraktującą (np. Unię Europejska, rząd) w celu zrealizowania danego projektu. Nie można zmieniać przeznaczenia środków i wydać dotacji na inny niż przewidziany cel.
Ewidencja dotacji w księgach rachunkowych uzależniona jest od jej przeznaczenia. W odniesieniu do środków pieniężnych otrzymanych w formie dotacji na sfinansowanie nabycia lub wytworzenia środków trwałych, w tym także środków trwałych w budowie oraz prac rozwojowych, ma zastosowanie art. 41 ust. 1 pkt 2 ustawy o rachunkowości. Oznacza to, że tego typu dotacje zalicza się do rozliczeń międzyokresowych przychodów, jeśli stosownie do innych ustaw nie zwiększają kapitałów (funduszy) własnych. Z kolei środki pieniężne otrzymane w formie dotacji na inne cele niż dopłaty do cen sprzedaży, nabycie lub wytworzenie środków trwałych, a także środków trwałych w budowie zalicza się do pozostałych przychodów operacyjnych na podstawie art. 3 ust. 1 pkt 32 lit. h ustawy o rachunkowości.
Wskazówki jak sporządzić sprawozdanie finansowe za 2018 r. można znaleźć w serwisie www.gofin.pl w zakładce Bilans 2018 |
Generalnie księgowanie dotacji na zakup lub budowę środka trwałego na koncie rozliczeń międzyokresowych przychodów następuje w momencie jej otrzymania, tj. wpływu środków pieniężnych na rachunek bankowy. Jeżeli zatem jednostka uzyska informację o przyznaniu dotacji, to do momentu faktycznego wpływu środków pieniężnych na rachunek bankowy może ona zostać ujęta w ewidencji pozabilansowej na koncie 29-0 "Należności warunkowe".
Ewidencja księgowa dotacji na zakup lub budowę środka trwałego
|
W przypadku gdy środek trwały jest w okresie budowy, wydatki ponoszone na jego budowę ujmuje się na koncie 08 "Środki trwałe w budowie". Następnie, po ukończeniu budowy, gdy środek trwały zostaje przez jednostkę przyjęty do używania, wszystkie wydatki składające się na jego koszt wytworzenia zgromadzone na koncie 08, przenosi się na konto 01 "Środki trwałe", zapisem: Wn konto 01, Ma konto 08. Na mocy art. 32 ustawy o rachunkowości, od środków trwałych przyjętych do używania dokonuje się odpisów amortyzacyjnych drogą systematycznego, planowego rozłożenia jego wartości początkowej na ustalony okres amortyzacji. Rozpoczęcie amortyzacji następuje nie wcześniej niż po przyjęciu środka trwałego do używania, a jej zakończenie - nie później niż z chwilą zrównania wartości odpisów amortyzacyjnych lub umorzeniowych z wartością początkową środka trwałego lub przeznaczenia go do likwidacji, sprzedaży lub stwierdzenia jego niedoboru, z ewentualnym uwzględnieniem przewidywanej przy likwidacji ceny sprzedaży netto pozostałości środka trwałego. Odpisów amortyzacyjnych dokonuje się w ciężar kosztów podstawowej działalności operacyjnej (konta zespołu 4 lub 5).
W momencie rozpoczęcia amortyzacji środków trwałych, których budowa została częściowo lub w całości sfinansowana dotacją, jednostka dokonuje rozliczania otrzymanej dotacji zaksięgowanej na koncie 84 "Rozliczenia międzyokresowe przychodów". Kwoty dotacji zaliczone do rozliczeń międzyokresowych przychodów zwiększają stopniowo pozostałe przychody operacyjne, równolegle do odpisów amortyzacyjnych lub umorzeniowych od środków trwałych (lub wartości niematerialnych i prawnych) sfinansowanych dotacją.
Ewidencja rozliczania dotacji na zakup lub budowę środka trwałego
|
Prezentacja dotacji w sprawozdaniu finansowym |
Bilans - pasywa | |||||
Załącznik nr 1 (dla jednostek innych niż banki, zakłady ubezpieczeń i zakłady reasekuracji) | B.IV.2. Inne rozliczenia międzyokresowe | ||||
Załącznik nr 4 (dla jednostek mikro) | B. Zobowiązania i rezerwy na zobowiązania | ||||
Załącznik nr 5 (dla jednostek małych) | B.IV. Rozliczenia międzyokresowe | ||||
Rachunek zysków i strat | |||||
Załącznik nr 1 (dla jednostek innych niż banki, zakłady ubezpieczeń i zakłady reasekuracji) | Wariant kalkulacyjny G.II. Pozostałe przychody operacyjne - dotacje Wariant porównawczy D.II. Pozostałe przychody operacyjne - dotacje |
||||
Załącznik nr 4 (dla jednostek mikro) | C. Pozostałe przychody i zyski, w tym aktualizacja wartości aktywów | ||||
Załącznik nr 5 (dla jednostek małych) | Wariant kalkulacyjny F. Pozostałe przychody operacyjne Wariant porównawczy D. Pozostałe przychody operacyjne |
||||
Dodatkowe informacje i objaśnienia | |||||
Załącznik nr 1 (dla jednostek innych niż banki, zakłady ubezpieczeń i zakłady reasekuracji) | ust. 1 pkt 14 - Wykaz istotnych pozycji czynnych i biernych rozliczeń międzyokresowych (...) - informacje te podaje się, jeżeli w ocenie jednostki kwoty dokonywanych rozliczeń międzyokresowych (tutaj: w związku z otrzymaną dotacją na nabycie lub wytworzenie środków trwałych, środków trwałych w budowie albo wartości niematerialnych i prawnych) są istotne, ust. 2 pkt 6 - Rozliczenie różnicy pomiędzy podstawą opodatkowania podatkiem dochodowym a wynikiem finansowym (zyskiem, stratą) brutto - w pozycji tej podaje się informacje dotyczące m.in.:
|
||||
Załącznik nr 4 (dla jednostek mikro) | - | ||||
Załącznik nr 5 (dla jednostek małych) | - |
* | U podatnika CIT dotacje otrzymane na pokrycie kosztów albo jako zwrot wydatków związanych z zakupem albo wytworzeniem środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych są przychodem podatkowym, co wynika z art. 12 ust. 1 pkt 1 updop. Istotne jest jednak, że przychód ten podlega zwolnieniu od podatku na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 21 updop. |
** | Podatnik CIT nie może zaliczyć do kosztów podatkowych odpisów amortyzacyjnych w części odpowiadającej otrzymanej przez niego dotacji. Z tego względu z kwoty miesięcznego odpisu amortyzacyjnego wyodrębnia taką jego część, która odpowiada otrzymanej dotacji. Ta część odpisu nie stanowi kosztu uzyskania przychodów. Wynika to z art. 16 ust. 1 pkt 48 updop. |
W bilansie wykazywane są rzeczywiście otrzymane dotacje przeznaczone na nabycie lub wytworzenie aktywów trwałych, które ujęte zostały na koncie 84 "Rozliczenia międzyokresowe przychodów". Dotacje te wykazuje się w bilansie w wartości netto, co oznacza, że kwoty otrzymane pomniejsza się o odpisy dokonane równolegle do amortyzacji. Natomiast w rachunku zysków i strat w pozycjach wymienionych w powyższej tabeli, wykazuje się przypadające na dany rok obrotowy raty odpisu dotacji otrzymanej na sfinansowanie środka trwałego, dokonanej równolegle do amortyzacji. Z kolei w dodatkowych informacjach i objaśnieniach jednostki sporządzające sprawozdanie finansowe według załącznika nr 1 do ustawy o rachunkowości wykazują istotne dla tej jednostki kwoty rozliczeń międzyokresowych dotyczących otrzymanej dotacji. Objaśnienia tych rozliczeń można dokonać np. w formie tabeli. W przypadku gdy jednostka sporządza rachunek przepływów pieniężnych, otrzymane dotacje na nabycie lub budowę środka trwałego, bez względu na ich cel, stanowią bezzwrotne pozyskanie obcego źródła finansowania i prezentuje się je w okresie ich otrzymania, jako wpływ działalności finansowej. Natomiast wykorzystanie przyznanych dotacji wykazuje się w rachunku przepływów pieniężnych jako wydatek zaliczany do odpowiedniego rodzaju działalności (operacyjnej lub inwestycyjnej), zgodnie z przeznaczeniem dotacji (por. pkt 7.2 KSR nr 1 "Rachunek przepływów pieniężnych").
Przykład
I. Założenia:
II. Dekretacja:
Opis operacji | Kwota | Konto | |
Wn | Ma | ||
1. Zakup środka trwałego | 100.000 zł | 01 | 30 |
2. Otrzymanie dotacji | 80.000 zł | 13-0 | 84 |
3. Roczny odpis amortyzacyjny: | |||
a) stanowiący koszt podatkowy: 20.000 zł × 20% = | 4.000 zł | 40-0/1 | |
b) niestanowiący kosztu podatkowego: 20.000 zł × 80% = | 16.000 zł | 40-0/2 | |
c) łączna kwota odpisu | 20.000 zł | 07-1 | |
4. Rozliczenie dotacji odpowiadającej dokonanym odpisom amortyzacyjnym: 20.000 zł × 80% = |
16.000 zł | 84 | 76-0 |
III. Księgowania:
IV. Prezentacja w sprawozdaniu finansowym sporządzanym według załącznika nr 1 do ustawy o rachunkowości:
Bilans
W bilansie jednostka wykaże saldo konta 84 "Rozliczenia międzyokresowe przychodów" w wysokości: 64.000 zł w pozycji B.IV.2. "Inne rozliczenia międzyokresowe", jako długoterminowe rozliczenia międzyokresowe. Saldo to oznacza kwotę dotacji otrzymaną na sfinansowanie zakupu środka trwałego, pozostałą do rozliczenia w następnych okresach sprawozdawczych.
Rachunek zysków i strat (wariant porównawczy)
W rachunku zysków i strat sporządzanym w wariancie porównawczym jednostka wykaże raty odpisu dotacji otrzymanej na sfinansowanie środka trwałego, dokonanej równolegle do amortyzacji, w wysokości: 16.000 zł, w pozycji D.II. "Pozostałe przychody operacyjne - dotacje".
Informacja dodatkowa
Jednostka uznała informację o uzyskanej dotacji na zakup środka trwałego za informację istotną i zamieściła ją w dodatkowych informacjach o objaśnieniach w ust. 1 pkt 14 "Wykaz istotnych pozycji czynnych i biernych rozliczeń międzyokresowych, w tym kwotę czynnych rozliczeń międzyokresowych kosztów stanowiących różnicę między wartością otrzymanych finansowych składników aktywów a zobowiązaniem zapłaty za nie".
Wyszczególnienie | Stan na początek roku obrotowego (zł) |
Zwiększenia (zł) |
Zmniejszenia (zł) |
Stan na koniec roku obrotowego (zł) (2 + 3 - 4) |
1 | 2 | 3 | 4 | 5 |
Dotacje na sfinansowanie środków trwałych, środków trwałych w budowie oraz prac rozwojowych | 0 | 80.000 zł | 16.000 | 64.000 zł |
W ust. 2 pkt 6 dodatkowych informacji i objaśnień jednostka wykazała rozliczenie różnicy pomiędzy podstawą opodatkowania podatkiem dochodowym a wynikiem finansowym (zyskiem, stratą) brutto.
Wyszczególnienie | Rok bieżący | ||||||
Wartość (zł) | Podstawa prawna | ||||||
łączna | z zysków kapitałowych (opcjonalnie) | z innych źródeł przychodów (opcjonalnie) | |||||
|
|||||||
|
16.000 zł | 16.000 zł | |||||
|
16.000 zł | 16.000 zł | art. 12 ust. 1 pkt 1 oraz art. 17 ust. 1 pkt 21 updop |
||||
|
16.000 zł | 16.000 zł | |||||
|
16.000 zł | 16.000 zł | art. 16 ust. 1 pkt 48 updop |
|