Jesteśmy państwową jednostką budżetową. Czy bezgotówkowa naprawa auta (w ramach posiadanego ubezpieczenia) jest dochodem budżetowym? Czy równowartość naprawy należy odprowadzić na konto dochodów budżetowych? Jak zaksięgować taką naprawę?
Zasady tworzenia i działania jednostek budżetowych określa ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2016 r. poz. 1870 ze zm.). Jednostki budżetowe - na podstawie art. 9 pkt 3 tej ustawy - zaliczane są do sektora finansów publicznych. Jednostki te nie posiadają osobowości prawnej. Swoje wydatki pokrywają ze środków pieniężnych (tzw. zasilenia) otrzymywanych bezpośrednio z budżetu, natomiast pobrane dochody odprowadzają na rachunek odpowiednio dochodów budżetu państwa (w przypadku państwowej jednostki budżetowej) albo budżetu jednostki samorządu terytorialnego (w przypadku samorządowej jednostki budżetowej) - por. art. 11 ust. 1 ustawy o finansach publicznych. Oznacza to, że państwowe jednostki budżetowe rozliczają z budżetem państwa - odrębnie wydatki i odrębnie dochody - metodą brutto.
Jednostki budżetowe - jako jednostki wymienione w art. 2 ust. 1 pkt 4 lit. a) ustawy o rachunkowości - zobowiązane są do prowadzenia ksiąg rachunkowych zgodnie z zasadami określonymi w tej ustawie oraz w ustawie o finansach publicznych, z uwzględnieniem zasad szczególnych wynikających z rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 5 lipca 2010 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 2017 r. poz. 760).
Z przepisów art. 3 ust. 1 pkt 32 lit. g) ustawy o rachunkowości wynika, że przez pozostałe koszty i przychody operacyjne rozumie się koszty i przychody związane pośrednio z działalnością operacyjną jednostki, a w szczególności koszty i przychody związane z odszkodowaniami. Zatem przyznane (należne) jednostce budżetowej odszkodowanie powinno zostać zaliczone do pozostałych przychodów operacyjnych - na podstawie decyzji firmy ubezpieczeniowej - i ujęte w księgach rachunkowych, zapisem:
| - Wn konto 240 "Pozostałe rozrachunki" (w analityce: Rozrachunki z ubezpieczycielem), - Ma konto 760 "Pozostałe przychody operacyjne". |
Natomiast otrzymaną z warsztatu samochodowego fakturę za naprawę auta ujmuje się w ewidencji księgowej jednostki według ogólnych zasad wynikających z przepisów o rachunkowości, zapisem:
| - Wn konto 761 "Pozostałe koszty operacyjne", - Wn konto 225 "Rozrachunki z budżetami", - Ma konto 201 "Rozrachunki z odbiorcami i dostawcami". |
Z informacji zawartych w pytaniu wynika, że naprawa auta (zakładamy, że auta służbowego wykorzystywanego w działalności jednostki) odbywa się w ramach posiadanego ubezpieczenia. Oznacza to, że przyznane przez firmę ubezpieczeniową odszkodowanie (środki pieniężne) w wysokości netto przekazane zostało bezpośrednio na rachunek bankowy warsztatu samochodowego, który naprawia uszkodzone auto. W tym przypadku jednostka powinna dokonać w swoich księgach rachunkowych rozliczenia na kontach rozrachunkowych, zmniejszając z jednej strony należność od firmy ubezpieczeniowej (Ma konto 240), a z drugiej - zobowiązanie wobec warsztatu samochodowego (Wn konto 201). Do uregulowania we własnym zakresie przez jednostkę budżetową pozostanie kwota VAT zawartego w fakturze warsztatu samochodowego, co również następuje według ogólnych zasad, zapisem:
| - Wn konto 201 "Rozrachunki z odbiorcami i dostawcami", - Ma konto 130 "Rachunek bieżący jednostki". |
| Pomimo, iż środki pieniężne z tytułu przyznanego przez firmę ubezpieczeniową odszkodowania, w ramach bezgotówkowej naprawy auta, przelane zostały bezpośrednio na rachunek bankowy warsztatu samochodowego, a nie na rachunek bankowy jednostki budżetowej, wartość przyznanego odszkodowania stanowi - naszym zdaniem - dochód budżetowy, który powinien zostać odprowadzony na rachunek odpowiedniego budżetu (tutaj: budżetu państwa). |
Należy przy tym pamiętać, iż państwowe jednostki budżetowe zobowiązane są do posiadania odrębnych (wydzielonych) rachunków bankowych do realizacji dochodów i wydatków budżetowych (por. art. 196 ust. 1 pkt 2 ustawy o finansach publicznych).
W takim przypadku kasowa realizacja dochodów z tytułu przyznanego jednostce odszkodowania (przelanego bezpośrednio na rachunek warsztatu), odpowiadającego wartości kosztów naprawy, nastąpi w drodze przelewu przyznanej kwoty odszkodowania z rachunku wydatków na rachunek dochodów budżetowych. Operacja ta może podlegać zarachowaniu, zapisem:
| 1) WB - przelew kwoty odszkodowania (kosztów naprawy) z rachunku wydatków na rachunek dochodów: |
| - Wn konto 141 "Środki pieniężne w drodze", - Ma konto 130 "Rachunek bieżący jednostki" (w analityce: Rachunek wydatków budżetowych), |
| 2) WB - wpływ środków w wysokości przyznanego odszkodowania na rachunek dochodów: |
| - Wn konto 130 "Rachunek bieżący jednostki" (w analityce: Rachunek dochodów budżetowych), - Ma konto 141 "Środki pieniężne w drodze". |
Dalsze odprowadzenie kwoty przyznanego jednostce odszkodowania na rachunek budżetu państwa i jej przeksięgowanie - jako dochodu zrealizowanego - na konto funduszu odbędzie się zapisem:
|
| ||||||||||||
|
||||||||||||
