Facebook

Jak szukać?»

Uwaga: Do 2 kwietnia 2024 r. część płatników składek przekazuje do ZUS zgłoszenia o pracy "szczególnej" ZUS ZSWA za 2023 r. Do 31 marca 2024 r. należy sporządzić i podpisać sprawozdanie finansowe za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US zeznań: CIT-8 i CIT-8AB za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US deklaracji: CIT-8E i CIT-8FR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: IFT-2R, CIT-RB i CIT-CSR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: CIT-8ST, CIT-N1, CIT-N2, PIT-N1 i PIT-N2 według stanu na 31 grudnia 2023 r.
Aktualnie jesteś: Gofin.pl (strona główna)  »  Rachunkowość  »  Księgi rachunkowe  »   Samochód osobowy w firmie - rozliczenie zakupu samochodu o wartości powyżej ...
POLECAMY
A A A  drukuj artykuł

Samochód osobowy w firmie - rozliczenie zakupu samochodu o wartości powyżej 150.000 zł

Zeszyty Metodyczne Rachunkowości nr 18 (522) z dnia 20.09.2020

Spółka zakupiła samochód osobowy o wartości powyżej 150.000 zł i zaliczyła go do środków trwałych. Jak rozliczyć ten zakup w księgach rachunkowych? Jak ustalić kwotę odpisów amortyzacyjnych dla celów bilansowych i podatkowych?

1. Elementy uwzględniane w wartości początkowej samochodu osobowego pozyskanego w drodze kupna

Środki trwałe ujmuje się w księgach rachunkowych jednostki w wartości początkowej. Wartością początkową środka trwałego pozyskanego w drodze kupna jest cena nabycia, o której mowa w art. 28 ust. 2 i 8 ustawy o rachunkowości, powiększona o koszty finansowania zewnętrznego, o których mowa w art. 28 ust. 8 tej ustawy. Według ogólnej definicji określonej w art. 28 ust. 2 ustawy o rachunkowości cena nabycia to cena zakupu składnika aktywów obejmująca kwotę należną sprzedającemu, bez podlegających odliczeniu podatku od towarów i usług oraz podatku akcyzowego, powiększona o koszty bezpośrednio związane z zakupem i przystosowaniem składnika aktywów do stanu zdatnego do używania lub wprowadzenia do obrotu, łącznie z kosztami transportu, jak też załadunku, wyładunku, składowania lub wprowadzenia do obrotu, a obniżona o rabaty, opusty, inne podobne zmniejszenia i odzyski. Co do zasady cena nabycia stanowiąca wartość początkową środka trwałego obejmuje ogół kosztów pozostających w związku przyczynowo-skutkowym z jego pozyskaniem, poniesionych od dnia podjęcia udokumentowanej decyzji o pozyskaniu środka trwałego do dnia udokumentowanego przyjęcia go do użytkowania. Co ważne, do kosztów, które mogą stanowić element wartości początkowej samochodu osobowego, nie zalicza się wydatków na jego ubezpieczenie (OC, AC i NNW), nawet jeżeli zostały poniesione przed przyjęciem tego samochodu do używania. Nie ma przy tym znaczenia czy jest to ubezpieczenie dobrowolne, czy też obowiązkowe. Fakt zawarcia ubezpieczenia komunikacyjnego nie warunkuje uznania samochodu za kompletny i zdatny do używania.

Przy ustalaniu wartości początkowej należy również pamiętać o ograniczeniach w zakresie odliczenia VAT z faktury dokumentującej zakup samochodu, wynikających z przepisów ustawy o VAT. Jeżeli bowiem zakupiony przez jednostkę samochód osobowy będzie wykorzystywany zarówno do celów działalności gospodarczej, jak i do celów prywatnych, to przy ustaleniu kwoty VAT podlegającego odliczeniu należy uwzględnić przepisy art. 86a ust. 1 i 2 ustawy o VAT. Wprowadzają one ograniczenie w odliczeniu VAT naliczonego w odniesieniu do wszystkich wydatków dotyczących pojazdów samochodowych o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony przeznaczonych do użytku mieszanego, tj. wykorzystywanych zarówno do celów działalności gospodarczej, jak i do celów prywatnych podatnika, jego pracowników lub innych osób. Wykorzystując zakupiony pojazd samochodowy do celów mieszanych, można odliczyć 50% VAT naliczonego przy jego nabyciu. Pełne prawo do odliczenia VAT z tytułu wydatków związanych z pojazdem samochodowym ma podatnik, którego pojazd samochodowy jest wykorzystywany wyłącznie do działalności gospodarczej (por. art. 86a ust. 3 pkt 1a ustawy o VAT). Pojazd samochodowy uznaje się za wykorzystywany wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika, gdy sposób wykorzystywania tego pojazdu określony w ustalonych zasadach jego używania, dodatkowo potwierdzony prowadzoną ewidencją przebiegu pojazdu, wyklucza użycie tego pojazdu do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą (por. art. 86a ust. 4 pkt 1 ustawy o VAT).

Kwota VAT związanego z zakupem samochodu osobowego w części, która nie podlega odliczeniu, zwiększa wartość początkową tego samochodu.

Przykład: Ustalenie wartości początkowej samochodu osobowego wykorzystywanego do celów mieszanych

Spółka z o.o. w sierpniu 2020 r. zakupiła samochód osobowy, od którego przysługuje częściowe odliczenie VAT. Faktura zakupu zawierała następujące dane:

  • wartość netto samochodu: 300.000 zł,
     
  • VAT naliczony: 69.000 zł,
     
  • wartość brutto: 369.000 zł.

VAT podlegający odliczeniu wynosił: 69.000 zł × 50% = 34.500 zł. Zatem wartość początkowa samochodu wynosi: 300.000 zł + (69.000 zł - 34.500 zł) = 334.500 zł.


2. Ustalenie amortyzacji bilansowej i podatkowej samochodu osobowego
Bilansowa amortyzacja samochodu osobowego

Dla celów bilansowych samochód osobowy zakwalifikowany do środków trwałych amortyzuje się według zasad ogólnych określonych w art. 32 ustawy o rachunkowości, tzn. drogą systematycznego, planowego rozłożenia jego wartości początkowej na ustalony okres amortyzacji. Rozpoczęcie amortyzacji następuje nie wcześniej niż po przyjęciu środka trwałego do używania, a jej zakończenie - nie później niż z chwilą zrównania wartości odpisów amortyzacyjnych lub umorzeniowych z wartością początkową tego składnika, przeznaczenia go do likwidacji, sprzedaży lub stwierdzenia jego niedoboru. Przy ustalaniu okresu amortyzacji i rocznej stawki amortyzacyjnej uwzględnia się okres ekonomicznej użyteczności środka trwałego (tu: samochodu osobowego). Szczegółowe wskazówki jak ustalić okres ekonomicznej użyteczności środka trwałego zawiera pkt. 4.9-4.13 KSR nr 11.

Przykład: Ustalenie amortyzacji bilansowej samochodu osobowego o wartości powyżej 150.000 zł

Spółka nabyła i wprowadziła do ewidencji środków trwałych samochód osobowy, którego wartość początkowa wynosiła: 334.500 zł. Okres ekonomicznej użyteczności tego samochodu ustalono na 5 lat. Roczna stopa amortyzacyjna wyniesie zatem: 100% : 5 = 20%. Kwota amortyzacji, którą spółka będzie miesięcznie zaliczała do kosztów bilansowych (przez 5 lat), wynosi: 334.500 zł × 20% : 12 m-cy = 5.575 zł.


Podatkowa amortyzacja samochodu osobowego

Samochód osobowy podlega amortyzacji podatkowej, o ile spełnia wymogi określone odpowiednio w art. 22a ust. 1 updof lub art. 16a ust. 1 updop, tzn.:

  • stanowi własność lub współwłasność podatnika,
     
  • został nabyty lub wytworzony we własnym zakresie,
     
  • jest kompletny i zdatny do użytku w dniu przyjęcia do używania,
     
  • przewidywany okres jego używania jest dłuższy niż rok,
     
  • jest wykorzystywany przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddany do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub leasingu.

Samochód osobowy spełniający wymienione warunki stanowi podlegający amortyzacji środek trwały, który należy wprowadzić do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych.

W przypadku samochodów osobowych należy pamiętać, iż w myśl art.  23 ust. 1 pkt 4 updof i art. 16 ust. 1 pkt 4 updop nie zalicza się do kosztów uzyskania przychodów odpisów z tytułu zużycia samochodu osobowego, dokonywanych według zasad określonych odpowiednio w art. 16a-16m updop i art. 22a-22o updof, w części ustalonej od wartości samochodu przewyższającej kwotę:

  • 225.000 zł - w przypadku samochodu osobowego będącego pojazdem elektrycznym,
     
  • 150.000 zł - w przypadku pozostałych samochodów osobowych.
Przykład: Ustalenie amortyzacji podatkowej samochodu osobowego o wartości powyżej 150.000 zł

Spółka nabyła i wprowadziła do ewidencji środków trwałych samochód osobowy, którego wartość początkowa wynosiła: 334.500 zł. Dla celów podatkowych limit wartości samochodu wynosi: 150.000 zł, a roczna stawka amortyzacji 20%. Spółka ustaliła amortyzację podatkową tego samochodu w sposób następujący:

a) procentowa wartość odpisów amortyzacyjnych stanowiących KUP: (150.000 zł : 334.500 zł) × 100 = 44,84%,

b) roczny odpis amortyzacyjny: 334.500 zł × 20% = 66.900,00 zł, w tym:

- stanowiący KUP: 29.997,96 zł,

- niestanowiący KUP: 36.902,04 zł

c) miesięczny odpis amortyzacyjny: 66.900,00 zł : 12 m-cy = 5.575,00 zł, w tym:

- stanowiący KUP: 2.499,83 zł,

- niestanowiący KUP: 3.075,17 zł.


3. Dostosowanie ewidencji analitycznej na koncie kosztów amortyzacji do potrzeb podatkowych

W księgach rachunkowych odpisy amortyzacyjne od wartości początkowej samochodu osobowego odnosi się w ciężar kosztów działalności operacyjnej w całości (nie ma tu żadnego ograniczenia kwotowego). Do ewidencji kosztów amortyzacji środków trwałych służy konto 40-0 "Amortyzacja". Na koncie tym ujmuje się amortyzację wyliczoną na podstawie stawek i metod amortyzacji ustalonych na dzień przyjęcia środka trwałego do używania. Jeżeli jednostka rozlicza koszty działalności operacyjnej dodatkowo (lub wyłącznie) na kontach zespołu 5, to koszty amortyzacji samochodów osobowych zalicza do kosztów ogólnogospodarczych ujmowanych zazwyczaj na koncie 55 "Koszty zarządu". Z uwagi na to, że amortyzacja samochodu osobowego w części ustalonej od wartości przekraczającej 150.000 zł (lub 225.000 dla samochodów elektrycznych) nie stanowi kosztów uzyskania przychodów, wskazane jest w ewidencji analitycznej do konta 40-0 "Amortyzacja" i/ lub konta 55 "Koszty zarządu" wyodrębnić koszty niestanowiące kosztów uzyskania przychodów dla potrzeb podatku dochodowego. Przykładowo można wyodrębnić konta analityczne:

40-0/1 "Amortyzacja - KUP",
40-0/2 "Amortyzacja - NKUP".

Przykład

I. Założenia:

  1. Spółka nabyła i wprowadziła do ewidencji środków trwałych samochód osobowy, którego wartość początkowa wynosiła: 223.000 zł (wartość netto zakupu + VAT niepodlegający odliczeniu). Okres ekonomicznej użyteczności tego samochodu ustalono na 5 lat. Roczna stopa amortyzacyjna wynosiła: 100% : 5 = 20%. Dla celów podatkowych również przyjęto 20% stawkę amortyzacji.
     
  2. Spółka ustaliła wartość odpisów amortyzacyjnych w sposób następujący:

a) procentowa wartość odpisów amortyzacyjnych stanowiących KUP:
(150.000 zł : 223.000 zł) × 100 = 67,26%,

b) roczny odpis amortyzacyjny: 223.000 zł × 20% = 44.600,00 zł, w tym:

- stanowiący KUP: 29.997,96 zł,

- niestanowiący KUP: 14.602,04 zł,

c) miesięczny odpis amortyzacyjny: 44.600,00 zł : 12 m-cy = 3.716,67 zł,

- stanowiący KUP: 2.499,83 zł,

- niestanowiący KUP: 1.216,84 zł.

  1. Spółka ujmuje koszty podstawowej działalności operacyjnej na kontach zespołu 4.

II. Dekretacja:

Opis operacji Kwota Konto
Wn Ma
1. OT - wprowadzenie samochodu do ewidencji środków trwałych 223.000,00 zł 01 30
2. PK - miesięczny odpis amortyzacyjny:      
   a) kwota miesięcznego odpisu 3.716,67 zł   07-1
   b) odpis stanowiący KUP 2.499,83 zł 40-0/1  
   c) odpis niestanowiący KUP 1.216,84 zł 40-0/2  

III. Księgowania:

Dostosowanie ewidencji analitycznej na koncie kosztów amortyzacji do potrzeb podatkowych

Więcej na ten temat w zasobach płatnych:

Księgi rachunkowe - czytaj także:

 
Przydatne linki
 
Sklep internetowy - sklep.gofin.pl
 
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o., ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp., tel. 95 720 85 40, faks 95 720 85 60
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN
Szanowny Użytkowniku !
Prosimy o zapoznanie się z poniższymi informacjami oraz wyrażenie dobrowolnej zgody poprzez kliknięcie przycisku "Zgadzam się".
Pamiętaj, że zawsze możesz wycofać zgodę.

Serwis internetowy, z którego Pani/Pan korzysta używa plików cookies w celu:

  • niezbędnego zapewnienia prawidłowego działania Serwisów (utrzymania sesji),
  • realizacji funkcjonalności ułatwiających obsługę Serwisu,
  • analizy statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
  • zbierania i przetwarzania danych osobowych w celu wyświetlenia reklam produktów własnych i klientów reklamowych.
Pliki cookies

Są to pliki instalowane w urządzeniach końcowych osób korzystających z Serwisu, w celu administrowania Serwisem, dostosowania treści Serwisu do preferencji użytkownika, utrzymania sesji użytkownika oraz dla celów statystycznych i targetowania reklamy (dostosowania treści reklamy do indywidualnych potrzeb użytkownika). Informujemy, że istnieje możliwość określenia przez użytkownika Serwisu warunków przechowywania lub uzyskiwania dostępu do informacji zawartych w plikach cookies za pomocą ustawień przeglądarki lub konfiguracji usługi. Szczegółowe informacje na ten temat dostępne są u producenta przeglądarki, u dostawcy usługi dostępu do internetu oraz w Polityce prywatności i plików cookies.

Administratorzy

Administratorem Pana/Pani danych osobowych w związku z korzystaniem z Serwisu internetowego i jego usług jest Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. Administratorem danych osobowych w plikach cookies w związku z wyświetleniem analizy statystyk i wyświetlaniem spersonalizowanych reklam są partnerzy Wydawnictwa Podatkowego GOFIN sp. z o.o., Google Inc, Facebook Inc.

Jakie ma Pani/Pan prawa w stosunku do swoich danych osobowych?

Wobec swoich danych mają Pan/Pani prawo do żądania dostępu do swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych, prawo do cofnięcia zgody.

Podstawy prawne przetwarzania Pani/Pana danych osobowych
  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z wykonaniem umowy.

    Umowa w naszym przypadku oznacza akceptację regulaminu naszych usług. Jeśli zatem akceptuje Pani/Pan umowę na realizację danej usługi, to możemy przetwarzać Pani/Pana dane w zakresie niezbędnym do realizacji tej umowy.

  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z prawnie uzasadnionym interesem administratora.

    Dotyczy sytuacji, gdy przetwarzanie danych jest uzasadnione z uwagi na usprawiedliwione potrzeby administratora, tj. dokonanie pomiarów statystycznych, ulepszania naszych usług, jak również prowadzenie marketingu i promocji własnych usług administratora.

  • Dobrowolna zgoda.

    Aby móc realizować cele:
    - zapamiętania Pani/Pana decyzji w Serwisach w zakresie korzystania z dostępnych opcjonalnie funkcjonalności,
    - analiz statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
    - wyświetlania spersonalizowanych reklam produktów własnych i klientów reklamowych w związku z odwiedzaniem niniejszego Serwisu internetowego partnerzy Wydawnictwa Podatkowego Gofin sp. z o.o. muszą mieć możliwość przetwarzania Pani/Pana danych.

Potrzebna jest Nam Pani/Pana dobrowolna zgoda na zapisy w plikach cookies w celach realizacji powyższych celów.
W związku z powyższymi wyjaśnieniami prosimy o wyrażenie dobrowolnej zgody na zapisywanie informacji w plikach cookies przez kliknięcie przycisku „Zgadzam się” lub „Nie teraz” w przypadku braku zgody. Istnieje możliwość skorzystania z „ustawień zaawansowanych” plików cookies w celu określenia indywidualnych zgód na zapis wybranych plików cookies realizujących wybrane cele.