Zwrot sprzedanych towarów a korekta przychodów i spisu z natury przez podatników prowadzących podatkową księgę przychodów i rozchodów

Ministerstwo Finansów uznaje, że zwrot towaru sprzedanego w ubiegłym roku przez podatnika prowadzącego podatkową księgę przychodów i rozchodów zobowiązuje do korekty przychodów roku ubiegłego i korekty spisu z natury. Czy powyższe należy stosować również w przypadku, gdy zwrot towaru nastąpił już po złożeniu rozliczenia rocznego PIT?

Korekta przychodu

Od pewnego czasu organy podatkowe prezentują stanowisko, że w przypadku m.in. zwrotu towaru korekty przychodów (na podstawie faktury korygującej) należy dokonać w rozliczeniu za miesiąc, w którym wykazano pierwotny przychód. Argumentują tu, że faktura korygująca nie dokumentuje nowego zdarzenia gospodarczego ani nie zmienia daty powstania przychodu - wpływa jedynie na jego wysokość. Tak wynika m.in. z interpretacji indywidualnych: Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z 29 stycznia 2014 r., nr IPTPB1/415-671/13-4/KSU, czy Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 24 stycznia 2014 r., nr ITPB1/415-1110a/13/DP. W tej pierwszej interpretacji czytamy:

"(…) Dla ustalenia przychodu istotnym zagadnieniem jest określenie daty uzyskania przychodu, z którą ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych łączy moment powstania obowiązku podatkowego. Pierwszeństwo w kształtowaniu daty powstania przychodu należnego ma dzień dokonania czynności - wydania rzeczy, zbycia prawa majątkowego, wykonania usługi lub jej częściowego wykonania. Późniejsze wystawienie faktury VAT korygującej nie powoduje zmiany daty powstania tego przychodu. Faktura korygująca powinna mieć wpływ na przychody należne, określone w fakturze podstawowej, bowiem dotyczy uprzednio wykazanych przychodów, a nie jakichkolwiek innych przychodów. (…)"

Podobne stanowisko zaprezentowało także Ministerstwo Finansów w odpowiedzi z 14 czerwca 2013 r. na pytanie naszego Wydawnictwa - odpowiedź tę cytowaliśmy w Biuletynie Informacyjnym nr 19 z 1 lipca 2013 r., w artykule pt. "Zasady korekty przychodów i kosztów w związku z rabatami, reklamacjami czy zwrotami towarów - wyjaśnienie Ministerstwa Finansów".

Zwrot towaru a korekta spisu z natury

Podatnicy prowadzący podatkową księgę przychodów i rozchodów są zobowiązani do sporządzania na koniec roku spisu z natury m.in. towarów handlowych i materiałów (por. § 27 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 26 sierpnia 2003 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów; Dz. U. nr 152, poz. 1475 ze zm.). W rozliczeniu rocznym wartość tego spisu - poprzez różnice remanentowe - wpływa na wysokość kosztów uzyskania przychodów. Jeżeli jednak towar handlowy (materiał, itp.) został sprzedany w 2013 r., to jego wartość nie była uwzględniona w spisie z natury sporządzonym na koniec roku. W konsekwencji wartość tego towaru została uwzględniona w kosztach uzyskania przychodów. Skoro jednak zwrot towaru - zdaniem fiskusa - powoduje konieczność skorygowania przychodów za okres, w którym pierwotnie wykazano przychód (doszło do sprzedaży towaru), pojawiły się wątpliwości, czy należy również skorygować wartość ww. spisu z natury. Ku dokonaniu takiej korekty nie ma bowiem żadnej podstawy prawnej. Ministerstwo Finansów wyjaśnia jednak, że spis z natury należy skorygować. W odpowiedzi z 4 lipca 2013 r. na kolejne pytanie naszego Wydawnictwa Ministerstwo Finansów wyjaśniło:

"(…) w sytuacji, gdy po zakończeniu roku podatkowego podatnik otrzyma zwrot towarów, wystawi fakturę korygującą, skoryguje przychód za poprzedni rok podatkowy, to korekty kosztów uzyskania przychodów związanych ze zwrotem towarów podlegających ujęciu w spisie z natury powinien dokonać poprzez korektę spisu z natury na 31 grudnia poprzedniego roku. (…)"

Zwrot towaru po złożeniu rozliczenia rocznego

W odpowiedziach skierowanych do naszego Wydawnictwa przez Ministerstwo Finansów nie sprecyzowano, czy przedstawiony wyżej sposób korygowania przychodów i kosztów (spisu z natury) należy stosować tylko w przypadku, gdy zwrot towaru nastąpił przed terminem złożenia rozliczenia rocznego (do 30 kwietnia roku następnego), czy także później. Interpretacje indywidualne wydawane przez dyrektorów izb skarbowych wskazują jednak, że termin dokonania zwrotu towaru nie ma tu decydującego znaczenia - zawsze korekta powinna być dokonana wstecz. Przekonuje nas o tym przytoczona już interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z 29 stycznia 2014 r. W tej sprawie sprzedaży towaru dokonano w 2012 r., a zwrot towaru nastąpił w czerwcu 2013 r. (czyli zapewne po złożeniu przez podatnika rozliczenia rocznego, tj. po 30 kwietnia 2013 r.). Organ podatkowy wyjaśnił, że korekty przychodów i spisu z natury należy dokonać w 2012 r.:

"(…) w sytuacji, gdy po zakończeniu roku podatkowego 2012 Wnioskodawca otrzymał zwrot sprzedanego uprzednio w 2012 r. towaru handlowego, w związku z czym wystawił w dniu 3 czerwca 2013 r. fakturę korygującą, powinien skorygować przychód za poprzedni rok podatkowy, tj. 2012 r., i w konsekwencji powinien również dokonać stosownej korekty kosztów uzyskania przychodów związanych ze zwrotem towaru, podlegających ujęciu w spisie z natury. Korekty tej powinien dokonać poprzez korektę spisu z natury sporządzonego na dzień 31 grudnia poprzedniego roku podatkowego, tj. na dzień 31 grudnia 2012 r. (…)"

Z kolei Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi w interpretacji indywidualnej z 2 lipca 2013 r., nr IPTPB1/415-193/13-4/MAP, wprost wskazał, że "wsteczna" korekta powinna być dokonana bez względu na to, kiedy doszło do zwrotu towaru:

"(…) zwroty towarów potwierdzone wystawieniem faktur korygujących wpływają na zmniejszenie wcześniej uzyskanego przychodu z ich sprzedaży. Zdarzenia te powinny zatem zostać uwzględnione w wielkości przychodów poprzez ich zmniejszenie w okresie sprawozdawczym (miesiącu), w którym przychody te pierwotnie powstały. Wnioskodawca winien zatem pomniejszyć pierwotnie uzyskane przychody o wartość zwróconych towarów i w konsekwencji dokonać stosownych korekt w okresie sprawozdawczym (miesiącu), w którym pierwotnie wykazano przychód. W powyższej sytuacji nie jest istotne, czy faktury korekty zostały wystawione przed, czy po złożeniu zeznania podatkowego za 2012 r. (podkreśl. red.). (…)"

Jeżeli zatem zwrot towaru sprzedanego w ubiegłym roku (lub wcześniej) nastąpi po złożeniu rozliczenia rocznego za ten rok, to - przyjmując stanowisko fiskusa - podatnik może być zobowiązany do złożenia korekty tego rozliczenia. Kwota przychodów i kosztów wykazana w tym zeznaniu ulegnie bowiem zmianie.

Od redakcji:

Na łamach naszego czasopisma wielokrotnie podkreślaliśmy, że - naszym zdaniem - zwrot towaru (uznanie reklamacji, itp.) powinien być rozliczony w rachunku podatkowym na bieżąco - w miesiącu jego dokonania (wystawienia faktury korygującej). Jednak w świetle obecnie prezentowanego stanowiska fiskusa trzeba liczyć się z tym, że takie rozliczenie może zostać zakwestionowane. Na dzień dzisiejszy pozostaje tylko mieć nadzieję, że stanowisko fiskusa ulegnie zmianie. Na razie jednak na to się nie zapowiada.