Jesteśmy instytucją kultury (biblioteką), która nie jest podatnikiem VAT. Z budżetu miasta otrzymaliśmy dotację celową na dofinansowanie kosztów realizacji inwestycji, a w szczególności na opracowanie dokumentacji technicznej (audyt energetyczny i projekty techniczne) na realizację termomodernizacji dwóch budynków. Obydwa budynki nie stanowią własności biblioteki (są użytkowane na podstawie umowy użyczenia). W jaki sposób zaksięgować faktury za audyt energetyczny oraz za wykonanie mapek i sporządzenie wypisu z rejestru gruntów? Czy w tej sytuacji zasadnym jest utworzenie konta inwestycji w obcym środku trwałym?
Jak wynika z pytania, budynki, w których jednostka (instytucja kultury) zamierza dokonać termomodernizacji, nie są jej własnością. Są one przez jednostkę użytkowane na podstawie umowy użyczenia. Mamy tu więc do czynienia z pracami dokonywanymi w obcych środkach trwałych. W myśl zaś art. 3 ust. 1 pkt 15 lit. c) ustawy o rachunkowości, ulepszenia w obcych środkach trwałych zaliczane są do środków trwałych jednostki. Stanowią one oddzielne obiekty inwentarzowe środków trwałych, gdyż kosztów ulepszenia nie da się doliczyć do dotychczasowej wartości obiektu, figuruje ona bowiem w księgach właściciela, a nie użytkownika obiektu.
Nakłady ponoszone na ulepszenie obcego środka trwałego ujmuje się początkowo na koncie środków trwałych w budowie. Tym samym poniesione przez jednostkę nakłady na audyt energetyczny oraz na wykonanie mapek i sporządzenie wypisu z rejestru gruntów powinny zostać - na podstawie otrzymanych faktur - zaewidencjonowane na koncie 08 "Środki trwałe w budowie", zapisem:
|
Takie postępowanie jest zgodne z art. 3 ust. 1 pkt 16 ustawy o rachunkowości, według którego środki trwałe w okresie ich budowy, montażu lub ulepszenia już istniejącego środka trwałego zalicza się do środków trwałych w budowie.
Dopiero po zakończeniu prac nakłady zgromadzone na koncie 08 wprowadza się do ewidencji środków trwałych jako odrębny obiekt inwentarzowy w postaci ulepszenia w obcym środku trwałym, zapisem:
- Wn konto 01 "Środki trwałe" (w analityce: Ulepszenie w obcym środku trwałym), - Ma konto 08 "Środki trwałe w budowie". |
Wartość początkowa ulepszenia w obcym środku trwałym będzie podstawą dokonywania odpisów amortyzacyjnych na zasadach ogólnych określonych w art. 32 ustawy o rachunkowości.
Czy otrzymaną dotację możemy zaksięgować na koncie zespołu 7 przeznaczonym do ewidencji dotacji celowych, czy musimy ją ująć na koncie rozliczeń międzyokresowych przychodów, którego nie mamy w planie kont?
W obecnym stanie prawnym środki pieniężne otrzymane przez instytucję kultury na finansowanie kosztów realizacji inwestycji (w formie dotacji celowej), zaliczane są - zgodnie z art. 41 ust. 1 pkt 2 ustawy o rachunkowości - do rozliczeń międzyokresowych przychodów. W związku z tym, iż zakładowy plan kont pytającej jednostki nie przewiduje konta służącego do ewidencji rozliczeń międzyokresowych przychodów (konta 84), jednostka powinna dokonać jego modyfikacji poprzez dodanie takiego konta. |
W świetle przepisów ustawy o rachunkowości, środki pieniężne otrzymane na sfinansowanie nabycia lub wytworzenia środków trwałych, w tym także środków trwałych w budowie, jeżeli stosownie do innych ustaw nie zwiększają one kapitałów (funduszy) własnych, zalicza się do rozliczeń międzyokresowych przychodów. Zaliczone do rozliczeń międzyokresowych przychodów kwoty zwiększają następnie stopniowo pozostałe przychody operacyjne, równolegle do odpisów amortyzacyjnych lub umorzeniowych od środków trwałych sfinansowanych z tych źródeł.
Oznacza to, iż otrzymane w formie dotacji celowej środki pieniężne przeznaczone na finansowanie kosztów realizowanej przez instytucję kultury inwestycji podlegać będą - w momencie ich otrzymania - ewidencji księgowej, zapisem:
- Wn konto 13-0 "Rachunek bieżący", - Ma konto 84 "Rozliczenia międzyokresowe przychodów". |
W niezmienionej, a więc otrzymanej wysokości, pozostawać one będą na koncie 84 do czasu przyjęcia do używania sfinansowanych z tej dotacji środków trwałych.
Z kolei stopniowe zwiększanie pozostałych przychodów operacyjnych - równolegle do odpisów amortyzacyjnych lub umorzeniowych od środków trwałych sfinansowanych z otrzymanej dotacji - odbywać się będzie zapisem:
- Wn konto 84 "Rozliczenia międzyokresowe przychodów", - Ma konto 76-0 "Pozostałe przychody operacyjne". |
Zwracamy uwagę, iż zmiana w planie kont, polegająca na dodaniu nowych kont syntetycznych (tutaj: konta 84), której celem jest dostarczenie bardziej szczegółowych informacji w celach sprawozdawczych, nie jest zmianą przyjętych przez jednostkę do stosowania zasad (polityki) rachunkowości. Nie trzeba czekać z jej wprowadzeniem, aż do następnego roku obrotowego. Utworzenia nowego konta można dokonać w trakcie roku obrotowego. Natomiast odpowiednie udokumentowanie tej zmiany może polegać na wydaniu do zakładowego planu kont aneksu lub zarządzenia kierownika jednostki. Można także sporządzić aktualny wydruk wykazu kont syntetycznych obowiązujących jednostkę, jeśli w polityce rachunkowości przyjęto założenie, iż bieżąca aktualizacja kont syntetycznych nie wymaga wydawania osobnego zarządzenia.
|