Jesteśmy spółką, której odbiorcami są w większości osoby fizyczne. Czy wykorzystując powtarzający się z roku na rok poziom należności nieściągalnych, powinniśmy utworzyć globalny odpis aktualizujący? Jak go ewidencjonować?
| Jednostki mogą dokonywać globalnego odpisu aktualizującego w stosunku do należności dotyczących podobnej grupy odbiorców (tu: osób fizycznych), wykorzystując przy tym "spodziewany" statystycznie poziom nieściągalności. Dokonanie odpisu następuje na analogicznych zasadach jak odpisu dotyczącego jednej należności. Różnica wynika jedynie z faktu odnoszenia się nie do konkretnej należności, lecz do całej grupy dłużników. |
Jak wynika z art. 35b ustawy o rachunkowości, wartość należności aktualizuje się uwzględniając stopień prawdopodobieństwa ich zapłaty poprzez dokonanie odpisu aktualizującego, w odniesieniu m.in. do należności przeterminowanych lub nieprzeterminowanych o znacznym stopniu prawdopodobieństwa nieściągalności, w przypadkach uzasadnionych rodzajem prowadzonej działalności lub strukturą odbiorców - w wysokości wiarygodnie oszacowanej kwoty odpisu, w tym także ogólnego, na nieściągalne należności.
Przez odpis ogólny, potocznie zwany również odpisem globalnym, należy rozumieć odpis dotyczący grupy dłużników, a nie jednego podmiotu. W takim przypadku odpisu dokonuje się nie na podstawie konkretnych przesłanek uzyskanych przez jednostkę, lecz na podstawie danych statystycznych. Informacje te wynikają z doświadczeń jednostki uzyskanych w jakimś miarodajnym okresie. Może to być np. średnia kilku wybranych lat. W praktyce w odniesieniu do osób fizycznych przyjmuje się (wykorzystując długoletnie doświadczenia ściągalności należności przy sprzedaży ratalnej), że 6% ogółu takich należności staje się nieściągalna.
 |
Przyjęte przez jednostkę zasady ustalania odpisu ogólnego powinny zostać opisane przez kierownika jednostki w polityce rachunkowości. |
Ogólne odpisy aktualizujące wartość należności zalicza się, podobnie jak "zwykłe odpisy" (dotyczące konkretnego dłużnika), do pozostałych kosztów operacyjnych lub do kosztów finansowych - zależnie od rodzaju należności, której dotyczy odpis aktualizacji.
W księgach rachunkowych ich dokonanie przebiega więc zapisem:
| - Wn konto 76-1 "Pozostałe koszty operacyjne" lub konto 75-1 "Koszty finansowe", - Ma konto 28 "Odpis aktualizujące wartość należności". |
Jeżeli po dokonaniu odpisu nastąpi umorzenie należności lub jej przedawnienie albo należność taka zostanie uznana za nieściągalną, w ewidencji księgowej nastąpi zmniejszenie odpisu aktualizującego z jednoczesnym wyksięgowaniem konkretnego dłużnika, zapisem:
| - Wn konto 28, - Ma konto 20 "Rozrachunki z odbiorcami". |
W przypadku ostatecznego odpisania należności w związku z ich umorzeniem, przedawnieniem lub uznaniem za nieściągalną, od których nie dokonano odpisu aktualizującego ich wartość lub dokonano odpisów w niepełnej wysokości, zalicza się je w całości lub odpowiedniej części do pozostałych kosztów operacyjnych lub kosztów finansowych.
| ||||||||||||
|
||||||||||||
