Nie każde zatrudnienie pracownika trwa przez pełny rok kalendarzowy. Często nawiązanie i rozwiązanie stosunku pracy następuje w trakcie roku, a niekiedy także w czasie miesiąca. W wymienionych okolicznościach urlop pracownika ustala się w wymiarze proporcjonalnym, stosując także m.in. przepisy o zaokrąglaniu niepełnego dnia urlopu czy niepełnego miesiąca pracy.
Pracownik jest uprawniony do corocznego, nieprzerwanego i płatnego urlopu wypoczynkowego. W zależności od stażu pracy, zgodnie z art. 154 § 1 K.p., przysługuje mu urlop w wymiarze:
W razie rozwiązania stosunku pracy w trakcie roku urlop pracownika należy ustalić zgodnie z art. 1551 § 1 K.p. Regulacja ta stanowi, że w roku kalendarzowym, w którym ustaje stosunek pracy z pracownikiem uprawnionym do kolejnego urlopu, przysługuje mu urlop:
1) u dotychczasowego pracodawcy - w wymiarze proporcjonalnym do okresu przepracowanego u tego pracodawcy w roku ustania stosunku pracy, chyba że przed ustaniem tego stosunku pracownik wykorzystał urlop w przysługującym mu lub w wyższym wymiarze,
2) u kolejnego pracodawcy - w wymiarze:
W sytuacji gdy przed ustaniem stosunku pracy w ciągu roku kalendarzowego pracownik wykorzystał urlop w wymiarze wyższym niż wynikający z punktu 1, przysługuje mu u kolejnego pracodawcy urlop w odpowiednio niższym wymiarze. Jednakże łączny wymiar urlopu w roku kalendarzowym nie może być niższy niż wynikający z okresu przepracowanego w tym roku u wszystkich pracodawców.
Wskazany przepis art. 1551 § 1 pkt 2 K.p. należy stosować odpowiednio do pracownika podejmującego pracę u kolejnego pracodawcy w ciągu innego roku kalendarzowego niż rok, w którym ustał jego stosunek pracy z poprzednim pracodawcą.
Ustalając urlop w wymiarze proporcjonalnym pracodawca jest obowiązany stosować kilka dodatkowych przepisów urlopowych. Jak przewiduje art. 1552a § 1 K.p., przy ustalaniu urlopu m.in. na podstawie art. 1551 K.p., kalendarzowy miesiąc pracy odpowiada 1/12 wymiaru urlopu przysługującego zgodnie z art. 154 K.p. Ponadto niepełny kalendarzowy miesiąc pracy zaokrągla się w górę do pełnego miesiąca. W przypadku gdy ustanie zatrudnienia u dotychczasowego pracodawcy i nawiązanie stosunku pracy u kolejnego pracodawcy następuje w tym samym miesiącu kalendarzowym, zaokrąglenia do pełnego miesiąca dokonuje dotychczasowy pracodawca (przykład 1). Jak wynika z art. 1553 § 1 K.p., przy proporcjonalnym ustalaniu urlopu niepełny dzień urlopu zaokrągla się w górę do pełnego dnia.
Przepisy prawa urlopowego zawierają odrębne uregulowania dotyczące pracowników zatrudnionych na część etatu. Tej grupie zatrudnionych wymiar urlopu ustala się proporcjonalnie do wymiaru ich czasu pracy, biorąc za podstawę przysługujący im wymiar urlopu ze względu na posiadany staż pracy (art. 154 § 2 K.p.). Uzyskany w wyniku przeliczeń niepełny dzień urlopu zaokrągla się w górę do pełnego dnia.
W razie gdy pracownik zatrudniony na część etatu nie przepracuje pełnego roku kalendarzowego u jednego pracodawcy, to jego urlop będzie proporcjonalny zarówno do wymiaru etatu, jak i do okresu przepracowanego przez tego pracownika w danym roku (przykład 2).
Przykład 1 Pracownik pełnoetatowy był zatrudniony u pracodawcy od kilku lat. Z dniem 23 czerwca 2018 r. rozwiązał za porozumieniem stron stosunek pracy. Był on uprawniony do 26 dni urlopu rocznie. Do dnia rozwiązania umowy pracownik wykorzystał 5 dni urlopu w naturze, a za pozostałe dni pracodawca wypłacił mu ekwiwalent pieniężny. Od dnia 25 czerwca br. podjął pracę u nowego pracodawcy także na pełny etat. Umowa została nawiązana na okres 2 lat. Dotychczasowy pracodawca powinien ustalić pracownikowi urlop za 6 miesięcy zatrudnienia, gdyż w sytuacji kiedy ustanie zatrudnienia u dotychczasowego pracodawcy i nawiązanie stosunku pracy u kolejnego pracodawcy następuje w tym samym miesiącu kalendarzowym, zaokrąglenia do pełnego miesiąca dokonuje dotychczasowy pracodawca. Za okres zatrudnienia od 1 stycznia do 23 czerwca br. pracownikowi przysługiwał urlop w wymiarze 13 dni, tj.: 26 dni × 6/12 = 13 dni; 13 dni × 8 godz. = 104 godz. Pracownik wykorzystał w naturze 5 dni, a za pozostałe 8 dni pracodawca był obowiązany wypłacić mu ekwiwalent pieniężny. Nowy pracodawca powinien ustalić uprawnienia urlopowe pracownika z pominięciem czerwca br., który to miesiąc zobowiązany był uwzględnić poprzedni pracodawca. W nowym zatrudnieniu w 2018 r. pracownikowi przysługuje urlop w wymiarze 13 dni, zgodnie z wyliczeniem: 26 dni × 6/12 = 13 dni; 13 dni × 8 godz. = 104 godz.
Z dniem 1 czerwca 2018 r. w firmie został zatrudniony na 2/3 etatu pracownik, który posiada 6-letni staż urlopowy. Umowa została zawarta na 3-miesięczny okres próbny, czyli do końca sierpnia br. W czasie tego zatrudnienia pracownikowi przysługuje urlop w wymiarze 4 dni (32 godz.), zgodnie z wyliczeniem:
|
Podstawa prawna
Ustawa z dnia 26.06.1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 2018 r. poz. 917 ze zm.)
|