W firmie zmieniliśmy częstotliwość wypłaty premii z miesięcznej na kwartalną. Jak obliczyć ekwiwalent za urlop, jeśli do dnia rozwiązania umowy o pracę z uprawnionym, premia kwartalna nie została jeszcze ani razu wypłacona.
Ekwiwalent za urlop wypoczynkowy oblicza się według zasad obowiązujących przy obliczaniu wynagrodzenia za urlop z zastosowaniem zmian wskazanych w § 15 i nast. rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 8 stycznia 1997 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego... (Dz. U. nr 2, poz. 14 z późn. zm.), dalej rozporządzenia urlopowego. Na mocy powołanych przepisów, do podstawy ekwiwalentowej przyjmuje się składniki za okresy dłuższe niż miesiąc, w średniej wysokości wypłaconej w okresie poprzednich 12 miesięcy kalendarzowych (§ 17 ust. 1 rozporządzenia urlopowego). Z kolei składniki zmienne za okres do miesiąca (zakładając, że taki zmienny charakter ma premia z pytania należna przed zmianą) wypłacone w okresie 3 miesięcy bezpośrednio poprzedzających miesiąc nabycia prawa do ekwiwalentu, uwzględnia się przy ustalaniu ekwiwalentu w średniej wysokości z tego okresu (§ 16 ust. 1 rozporządzenia urlopowego). Okresów tych nie wydłuża się ani nie skraca.
Zwracamy uwagę! Sąd Apelacyjny w Łodzi w wyroku z 16 lipca 2013 r. (sygn. akt III APa 23/12) wyjaśnił, że: "(...) Prawodawca w rozporządzeniu zróżnicował sposób ustalania wynagrodzenia urlopowego oraz ekwiwalentu za urlop przy składnikach wynagrodzenia przysługujących pracownikowi za okresy nie dłuższe, niż jeden miesiąc. Przepis § 8 ust. 1 (dla wynagrodzenia urlopowego) odpowiada wprawdzie treści § 16 ust. 1 rozporządzenia (dla ekwiwalentu), ale jedynie w przypadku § 8 w ust. 2 wprowadzono zapis, że w razie znacznych wahań wynagrodzeń można okres ustalania składników wydłużyć do 12 miesięcy. Możliwości takiej nie przewiduje § 16 rozporządzenia odnoszący się do ustalania ekwiwalentu, choć rozporządzenie nowelizowano wielokrotnie. Tylko wówczas, gdy pracownikowi przysługiwały składniki wynagrodzenia za okresy dłuższe, niż jeden miesiąc, które zostały wypłacone w okresie 12 miesięcy bezpośrednio poprzedzających miesiąc nabycia prawa do ekwiwalentu, składniki te uwzględnia się przy ustalaniu ekwiwalentu w średniej wysokości z tego okresu. W praktyce przepis ten ma zastosowanie głównie do premii otrzymywanych za okresy roczne, półroczne czy kwartalne. Normy o charakterze sui genesis płacowym wymagają interpretacji ścisłej. (...)".
Przechodząc do kwestii zmian w obejmującym pracownika systemie premiowania, to w tych okolicznościach należy zastosować § 10 rozporządzenia urlopowego. W myśl powołanego przepisu, w razie zmiany w zmiennych składnikach wynagrodzenia za okres do miesiąca lub zmiany wysokości takich składników w okresie, z którego ustala się podstawę wymiaru, wprowadzonych przed rozpoczęciem przez pracownika urlopu wypoczynkowego lub w miesiącu wykorzystywania tego urlopu, podstawę wymiaru urlopu ustala się ponownie z uwzględnieniem tych zmian.
 |
Rozporządzenie urlopowe dostępne jest w serwisie www.przepisy.gofin.pl |
Jest to zasada, której stosowanie względem ekwiwalentu przewiduje § 14 rozporządzenia urlopowego. Ponadto powołany wcześniej § 16 ust. 1 rozporządzenia urlopowego, nakazuje przyjmowanie do podstawy ekwiwalentowej składników "przysługujących pracownikowi". Jeśli już nie ma do nich prawa, brak jest do tego podstaw. Taka właśnie sytuacja ma miejsce w rozpatrywanym przypadku odnośnie premii miesięcznej, która została z systemu płacowego usunięta. Do podstawy ekwiwalentowej kwalifikuje się więc już tylko nowo przyznana premia, za okresy kwartalne.
Jak wynika z pytania, premia ta w okresie przyjmowanym nie była jeszcze ani razu wypłacona. Zgodnie z literalnym brzmieniem przepisów, żadna z nich (ani miesięczna, która już nie "przysługuje", ani kwartalna, bowiem nie "wypłacono" jej w przyjmowanym okresie) nie znajdzie się zatem w podstawie ekwiwalentowej, chyba że zostanie wypłacona w terminie późniejszym, co pozwoli na zastosowanie § 10 rozporządzenia urlopowego. Sąd Okręgowy w Legnicy, omawiając w uzasadnieniu wyroku z 14 marca 2013 r. (sygn. akt V Pa 214/12) zasady ekwiwalentowe, odwoływał się do wynagrodzenia "hipotetycznego" oraz wynagrodzenia "jakie przysługiwałoby". Wyraźna podstawa prawna do przyjęcia takiego hipotetycznego wynagrodzenia istnieje tylko względem wynagrodzenia za urlop - za jego czas pracownikowi przysługuje wynagrodzenie, jakie by otrzymał, gdyby w tym czasie pracował (art. 172 zdanie pierwsze K.p.). Ekwiwalent nie został objęty tą normą. W razie ewentualnego roszczenia przed sądem, pracownik mógłby powołać się na nierówne traktowanie ze względu na wynagrodzenie.
| ||||||||||||
|
||||||||||||
