Facebook

Jak szukać?»

Uwaga: Do 2 kwietnia 2024 r. część płatników składek przekazuje do ZUS zgłoszenia o pracy "szczególnej" ZUS ZSWA za 2023 r. Do 31 marca 2024 r. należy sporządzić i podpisać sprawozdanie finansowe za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US zeznań: CIT-8 i CIT-8AB za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US deklaracji: CIT-8E i CIT-8FR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: IFT-2R, CIT-RB i CIT-CSR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: CIT-8ST, CIT-N1, CIT-N2, PIT-N1 i PIT-N2 według stanu na 31 grudnia 2023 r.
Aktualnie jesteś: Gofin.pl (strona główna)  »  Prawo pracy  »  Umowy i płace  »   Obniżka pensji rekompensowana dodatkiem
POLECAMY
A A A  drukuj artykuł

Obniżka pensji rekompensowana dodatkiem

Gazeta Podatkowa nr 47 (1713) z dnia 10.06.2020
Agata Barczewska

Zmiana na niekorzyść warunków płacowych w większości przypadków oznacza dla pracowników stratę finansową. Tylko wyjątkowo prawo pracy przewiduje rekompensatę za utracony w wyniku obniżki zarobek. Formą rekompensaty jest w takich sytuacjach dodatek wyrównawczy, przysługujący niektórym grupom pracowników w ściśle określonych sytuacjach.

Wyrównanie na mocy Kodeksu

Szczególna ochrona zatrudnienia, przysługująca określonym pracownikom na podstawie Kodeksu pracy lub przepisów odrębnych, polega m.in. na ograniczeniu lub wyłączeniu możliwości wypowiedzenia przez pracodawcę umowy o pracę. Analogiczna ochrona przysługuje w odniesieniu do wypowiedzenia zmieniającego. Zasadniczo więc pracownikom chronionym, np. pracownicom w ciąży czy korzystającym z urlopów z tytułu rodzicielstwa, pracodawca nie może jednostronnie zmienić warunków umowy o pracę - chyba że dopuszczają to konkretne przepisy. W sytuacjach określonych w tych przepisach pracownikom chronionym przysługuje dodatek wyrównawczy. Kodeks pracy przewiduje jego wypłatę w przypadku:

  • pracownicy w ciąży lub karmiącej dziecko piersią, której zmieniono warunki pracy na dotychczasowym stanowisku, skrócono czas pracy lub przeniesiono do innej pracy na podstawie art. 179 § 4 K.p.,
     
  • pracownika, u którego stwierdzono objawy wskazujące na powstawanie choroby zawodowej i którego pracodawca na podstawie orzeczenia lekarskiego przeniósł do innej pracy w trybie art. 230 K.p.,
     
  • pracownika, którego pracodawca przeniósł do innej odpowiedniej pracy ze względu na niezdolność do wykonywania dotychczasowej pracy wskutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej; pracownik nie może być uznany za niezdolnego do pracy w rozumieniu przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (art. 231 K.p.).

Przesłanką wypłaty dodatku wyrównawczego w wymienionych sytuacjach jest obniżenie wynagrodzenia pracownika w konsekwencji podjęcia przez pracodawcę określonych działań. Przy czym w dwóch ostatnich przypadkach wypłata dodatku jest ograniczona czasowo, przysługuje on bowiem tylko przez 6 miesięcy.

Dodatek przy zwolnieniach grupowych

Pracodawcy zatrudniający co najmniej 20 pracowników podlegają ustawie o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (Dz. U. z 2018 r. poz. 1969 ze zm.), dalej ustawie. Na jej podstawie pracodawca może dokonać typowych zwolnień grupowych (tj. w liczbie lub procencie określonym w art. 1 ustawy) lub tzw. zwolnień indywidualnych, o których mowa w art. 10 ustawy. Niezależnie od rodzaju zwolnienia, pewna grupa pracowników - wskazana w art. 5 ust. 5 ustawy - jest jednak bezwzględnie chroniona przed wypowiedzeniem umowy o pracę. Można im natomiast wypowiedzieć warunki tej umowy. Jeżeli będzie to skutkowało obniżeniem wynagrodzenia za pracę, przez cały okres ochronny pracownikom wskazanym w art. 5 ust. 5 ustawy przysługuje dodatek wyrównawczy.

W przypadku tzw. zwolnień indywidualnych pracodawca również może dokonać wypowiedzeń zmieniających pracownikom korzystającym ze szczególnej ochrony. W takiej sytuacji pracownicy ci nabywają prawo do dodatku wyrównawczego, jednak z wyjątkiem pracowników, których ochrona wynika z art. 41 K.p. (m.in. z tytułu korzystania z urlopu czy przebywania na zwolnieniu chorobowym). Dodatek wyrównawczy dla pracowników chronionych innych niż wskazani w art. 5 ust. 5 ustawy przysługuje przez okres 6 miesięcy.

Specustawa wyłącza dodatek

W ostatnim czasie, w związku z ogłoszeniem stanu epidemii, wielu pracodawców obniża pracownikom wynagrodzenie na podstawie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19... (Dz. U. z 2020 r. poz. 374 ze zm.), tzw. specustawy w sprawie COVID-19. Możliwość obniżki pensji daje m.in. art. 15g specustawy w sprawie COVID-19, dotyczący przestoju ekonomicznego lub obniżenia wymiaru czasu pracy. Oba te rozwiązania wprowadza się na mocy porozumienia między pracodawcą a przedstawicielami strony pracowniczej. Nie stosuje się wówczas wypowiedzenia zmieniającego, jak też przepisów chroniących przed takim wypowiedzeniem. Specustawa w sprawie COVID-19 nie gwarantuje też dodatku wyrównawczego dla pracowników szczególnie chronionych, których objęła obniżka.

Wypłata dodatku wyrównawczego
Podstawa
prawna
Grupa uprawnionych
art. 179 § 4 K.p. pracownice w ciąży lub karmiące dziecko piersią, którym zmieniono warunki pracy na dotychczasowym stanowisku, skrócono czas pracy na dotychczasowym stanowisku lub przeniesiono do innej pracy
art. 230 K.p. pracownicy, u których stwierdzono objawy wskazujące na powstawanie choroby zawodowej i którzy na podstawie orzeczenia lekarskiego zostali przeniesieni przez pracodawcę do innej pracy
art. 231 K.p. pracownicy, którzy na podstawie orzeczenia lekarskiego zostali przeniesieni przez pracodawcę do innej odpowiedniej pracy ze względu na niezdolność do wykonywania dotychczasowej pracy, wskutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej
art. 5 ust. 5 ustawy o zwolnieniach grupowych pracownicy, którym wypowiedziano warunki umowy o pracę z przyczyn ich niedotyczących, wskazani w art. 5 ust. 5 ustawy o zwolnieniach grupowych, m.in.:
- którym brakuje nie więcej niż 4 lata do osiągnięcia wieku emerytalnego,
- w ciąży, w okresie urlopu: macierzyńskiego, na warunkach urlopu macierzyńskiego, rodzicielskiego oraz ojcowskiego,
- będący członkiem zarządu zakładowej organizacji związkowej lub chronionym członkiem zakładowej organizacji związkowej,
- powołani do odbycia czynnej służby wojskowej, służby zastępczej, zasadniczej służby wojskowej albo przeszkolenia wojskowego
art. 10 ust. 1-4 ustawy o zwolnieniach grupowych pracownicy, którym przysługuje szczególna ochrona zatrudnienia i którym wypowiedziano warunki płacy na podstawie art. 10 ust. 3 ustawy o zwolnieniach grupowych
Przesłanką wypłaty dodatku wyrównawczego uprawnionym pracownikom jest obniżenie ich wynagrodzenia przez pracodawcę w trybie i w okolicznościach wskazanych w przepisach wymienionych w tabeli.

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 26.06.1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 2019 r. poz. 1040 ze zm.)

Więcej na ten temat w zasobach płatnych:

Umowy i płace - czytaj także:

 
Przydatne linki
 
Sklep internetowy - sklep.gofin.pl
 
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o., ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp., tel. 95 720 85 40, faks 95 720 85 60
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN
Szanowny Użytkowniku !
Prosimy o zapoznanie się z poniższymi informacjami oraz wyrażenie dobrowolnej zgody poprzez kliknięcie przycisku "Zgadzam się".
Pamiętaj, że zawsze możesz wycofać zgodę.

Serwis internetowy, z którego Pani/Pan korzysta używa plików cookies w celu:

  • niezbędnego zapewnienia prawidłowego działania Serwisów (utrzymania sesji),
  • realizacji funkcjonalności ułatwiających obsługę Serwisu,
  • analizy statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
  • zbierania i przetwarzania danych osobowych w celu wyświetlenia reklam produktów własnych i klientów reklamowych.
Pliki cookies

Są to pliki instalowane w urządzeniach końcowych osób korzystających z Serwisu, w celu administrowania Serwisem, dostosowania treści Serwisu do preferencji użytkownika, utrzymania sesji użytkownika oraz dla celów statystycznych i targetowania reklamy (dostosowania treści reklamy do indywidualnych potrzeb użytkownika). Informujemy, że istnieje możliwość określenia przez użytkownika Serwisu warunków przechowywania lub uzyskiwania dostępu do informacji zawartych w plikach cookies za pomocą ustawień przeglądarki lub konfiguracji usługi. Szczegółowe informacje na ten temat dostępne są u producenta przeglądarki, u dostawcy usługi dostępu do internetu oraz w Polityce prywatności i plików cookies.

Administratorzy

Administratorem Pana/Pani danych osobowych w związku z korzystaniem z Serwisu internetowego i jego usług jest Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. Administratorem danych osobowych w plikach cookies w związku z wyświetleniem analizy statystyk i wyświetlaniem spersonalizowanych reklam są partnerzy Wydawnictwa Podatkowego GOFIN sp. z o.o., Google Inc, Facebook Inc.

Jakie ma Pani/Pan prawa w stosunku do swoich danych osobowych?

Wobec swoich danych mają Pan/Pani prawo do żądania dostępu do swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych, prawo do cofnięcia zgody.

Podstawy prawne przetwarzania Pani/Pana danych osobowych
  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z wykonaniem umowy.

    Umowa w naszym przypadku oznacza akceptację regulaminu naszych usług. Jeśli zatem akceptuje Pani/Pan umowę na realizację danej usługi, to możemy przetwarzać Pani/Pana dane w zakresie niezbędnym do realizacji tej umowy.

  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z prawnie uzasadnionym interesem administratora.

    Dotyczy sytuacji, gdy przetwarzanie danych jest uzasadnione z uwagi na usprawiedliwione potrzeby administratora, tj. dokonanie pomiarów statystycznych, ulepszania naszych usług, jak również prowadzenie marketingu i promocji własnych usług administratora.

  • Dobrowolna zgoda.

    Aby móc realizować cele:
    - zapamiętania Pani/Pana decyzji w Serwisach w zakresie korzystania z dostępnych opcjonalnie funkcjonalności,
    - analiz statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
    - wyświetlania spersonalizowanych reklam produktów własnych i klientów reklamowych w związku z odwiedzaniem niniejszego Serwisu internetowego partnerzy Wydawnictwa Podatkowego Gofin sp. z o.o. muszą mieć możliwość przetwarzania Pani/Pana danych.

Potrzebna jest Nam Pani/Pana dobrowolna zgoda na zapisy w plikach cookies w celach realizacji powyższych celów.
W związku z powyższymi wyjaśnieniami prosimy o wyrażenie dobrowolnej zgody na zapisywanie informacji w plikach cookies przez kliknięcie przycisku „Zgadzam się” lub „Nie teraz” w przypadku braku zgody. Istnieje możliwość skorzystania z „ustawień zaawansowanych” plików cookies w celu określenia indywidualnych zgód na zapis wybranych plików cookies realizujących wybrane cele.