Facebook

Jak szukać?»

Uwaga: Do 2 kwietnia 2024 r. część płatników składek przekazuje do ZUS zgłoszenia o pracy "szczególnej" ZUS ZSWA za 2023 r. Do 31 marca 2024 r. należy sporządzić i podpisać sprawozdanie finansowe za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US zeznań: CIT-8 i CIT-8AB za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US deklaracji: CIT-8E i CIT-8FR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: IFT-2R, CIT-RB i CIT-CSR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: CIT-8ST, CIT-N1, CIT-N2, PIT-N1 i PIT-N2 według stanu na 31 grudnia 2023 r.
Aktualnie jesteś: Gofin.pl (strona główna)  »  Prawo pracy  »  Umowy i płace  »   Zawieszenie świadczeń płacowych w sytuacjach kryzysowych
POLECAMY
A A A  drukuj artykuł

Zawieszenie świadczeń płacowych w sytuacjach kryzysowych

Gazeta Podatkowa nr 31 (1697) z dnia 16.04.2020
Agata Barczewska

Pracodawcy prowadzący działalność gospodarczą narażeni są na oddziaływanie wielu czynników ekonomicznych, w tym wywołujących spowolnienie, a nawet poważny kryzys. Z taką sytuacją mamy do czynienia w bieżącym okresie. Epidemia koronawirusa może bowiem zagrozić podstawom bytu wielu firm. W tym trudnym czasie pracodawcy mogą skorzystać z przewidzianej w Kodeksie pracy możliwości zawieszenia niektórych świadczeń płacowych.

Czasowe zawieszenie umowy lub regulaminu

Słaba kondycja finansowa firmy może utrudnić zagwarantowanie pracownikom świadczeń płacowych wynikających z regulaminów czy z umowy o pracę. Pracodawca, którego sytuacja finansowa uległa pogorszeniu - co obecnie w wielu przypadkach ma związek z epidemią koronawirusa - może wtedy skorzystać z rozwiązań prawnych przewidzianych w art. 91 K.p. i art. 231a K.p. Pierwszy ze wskazanych przepisów pozwala (jeżeli jest to uzasadnione sytuacją finansową pracodawcy) na zawieszenie zapisów regulaminowych w drodze porozumienia zawartego z organizacją związkową reprezentującą pracowników. W razie braku organizacji związkowej porozumienie zawiera się z przedstawicielami pracowników, wyłonionymi w trybie przyjętym u danego pracodawcy. Porozumienie może obejmować okres maksymalnie 3 lat. Pracodawca jest zobowiązany przekazać je właściwemu okręgowemu inspektorowi pracy.

Drugi z przywołanych przepisów pozwala zawiesić poszczególne postanowienia umowy o pracę (maksymalnie na 3 lata). Zawieszenie następuje na podstawie porozumienia między pracodawcą a zakładową organizacją związkową lub, w razie jej braku, z przedstawicielem pracowników.

Również to porozumienie należy przekazać właściwemu okręgowemu inspektorowi pracy.

Należy zwrócić uwagę, że z formalnego punktu widzenia art. 231a K.p. dotyczy pracodawcy nieobjętego układem zbiorowym pracy zatrudniającego poniżej 20 pracowników (co w czasie wprowadzania tego przepisu zwalniało pracodawcę z obowiązku tworzenia regulaminu pracy i wynagradzania). We wskazanej regulacji chodzi więc generalnie o firmy, w których z uwagi na stan zatrudnienia nie stosuje się wspomnianych regulaminów. Aktualnie obowiązek ich tworzenia ciąży na pracodawcach zatrudniających co najmniej 50 pracowników, jednak brzmienie art. 231a K.p. nie zostało dostosowane do tej zmiany. W związku z tym jego zastosowanie przez pracodawcę, który zatrudnia co najmniej 20 pracowników, ale nie musi tworzyć (i nie posiada) regulaminu pracy i wynagradzania, obarczone jest pewnym ryzykiem. Moim zdaniem - biorąc pod uwagę cel wprowadzenia tego przepisu - w obecnej sytuacji jest to jednak dopuszczalne.

Do zawieszenia tylko nadwyżka

Pracodawca, który zamierza skorzystać z art. 91 K.p. lub art. 231a K.p., musi pamiętać, że zawieszeniu mogą ulec tylko te uprawnienia, które nie są w ogóle uregulowane przez ustawy i rozporządzenia lub też są ustalone w prawie zakładowym w sposób korzystniejszy niż przewiduje ustawa. Zawieszeniu podlega wówczas tylko "nadwyżka" uprawnienia. Co ważne, zawarcie porozumienia, o którym mowa w art. 91 K.p. i art. 231a K.p., zastępuje konieczność wypowiedzenia pracownikom warunków umów o pracę czy zawarcia porozumienia zmieniającego - zawieszenie składników płacowych określonych w porozumieniu następuje z mocy prawa.

Z omawianych przepisów mogą skorzystać wszyscy pracodawcy, których sytuacja finansowa jest niekorzystna, bez względu na to, jaki jest stopień jej pogorszenia. Pracodawca nie musi np. spełniać warunku spadku obrotów w określonym procencie w danym okresie czasu, czy też innych przesłanek. Skorzystanie z omawianych przepisów jest uzależnione tylko od jego subiektywnej oceny sytuacji, nie wiąże się jednak z żadnym dofinansowaniem.

Trudniej z układem zbiorowym

Układ zbiorowy pracy jest jednym z aktów prawa zakładowego, który, jeżeli jest to uzasadnione określoną sytuacją pracodawcy, również może ulec zawieszeniu (w zakresie wykraczającym poza uprawnienia ustawowe). Podstawą prawną zawieszenia jest w tym przypadku art. 24127 K.p. Stroną porozumienia o zawieszeniu postanowień układu zbiorowego pracy powinna być ta organizacja związkowa, która podpisała układ. Tylko w przypadku, gdy strony układu zgodziły się, aby w miejsce dotychczasowej organizacji związkowej weszła inna, będzie ona uprawniona do zawarcia porozumienia.

Porozumienie w sprawie zawieszenia układu musi być zgłoszone do rejestru: zakładowych lub ponadzakładowych układów zbiorowych pracy i wchodzi w życie najwcześniej z dniem rejestracji. Informację o zawieszeniu stosowania układu ponadzakładowego należy przekazać stronom, które go zawarły.

Przykład porozumienia w sprawie zawieszenia postanowień regulaminu wynagradzania
Zakład Mechaniczny 
"Restar" Sp. z o.o.
ul. Wiejska 19/2,
Poznań
Poznań, dnia 9 kwietnia 2020 r.
Porozumienie w sprawie zawieszenia nagrody jubileuszowej,
premii kwartalnej, dodatku stażowego i dodatku funkcyjnego
Z uwagi na trudną sytuację finansową Zakładu związaną z epidemią koronawirusa, na podstawie niniejszego porozumienia zawiesza się § 11, 12, 15 i 16 regulaminu wynagradzania obowiązującego w Zakładzie Mechanicznym "Restar" Sp. z o.o. przy ul. Wiejskiej 19/2 w Poznaniu, przyznające prawo do nagrody jubileuszowej, premii kwartalnej, dodatku stażowego i dodatku funkcyjnego. Okres zawieszenia obowiązuje od 16 kwietnia do 31 grudnia 2020 r.
Sebastian Rysiński
Tomasz Marzec 
Zygmunt Sejnak
Przedstawiciele pracowników  Pracodawca

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 26.06.1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 2019 r. poz. 1040 ze zm.)

Więcej na ten temat w zasobach płatnych:

Umowy i płace - czytaj także:

 
Przydatne linki
 
Sklep internetowy - sklep.gofin.pl
 
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o., ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp., tel. 95 720 85 40, faks 95 720 85 60
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN
Szanowny Użytkowniku !
Prosimy o zapoznanie się z poniższymi informacjami oraz wyrażenie dobrowolnej zgody poprzez kliknięcie przycisku "Zgadzam się".
Pamiętaj, że zawsze możesz wycofać zgodę.

Serwis internetowy, z którego Pani/Pan korzysta używa plików cookies w celu:

  • niezbędnego zapewnienia prawidłowego działania Serwisów (utrzymania sesji),
  • realizacji funkcjonalności ułatwiających obsługę Serwisu,
  • analizy statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
  • zbierania i przetwarzania danych osobowych w celu wyświetlenia reklam produktów własnych i klientów reklamowych.
Pliki cookies

Są to pliki instalowane w urządzeniach końcowych osób korzystających z Serwisu, w celu administrowania Serwisem, dostosowania treści Serwisu do preferencji użytkownika, utrzymania sesji użytkownika oraz dla celów statystycznych i targetowania reklamy (dostosowania treści reklamy do indywidualnych potrzeb użytkownika). Informujemy, że istnieje możliwość określenia przez użytkownika Serwisu warunków przechowywania lub uzyskiwania dostępu do informacji zawartych w plikach cookies za pomocą ustawień przeglądarki lub konfiguracji usługi. Szczegółowe informacje na ten temat dostępne są u producenta przeglądarki, u dostawcy usługi dostępu do internetu oraz w Polityce prywatności i plików cookies.

Administratorzy

Administratorem Pana/Pani danych osobowych w związku z korzystaniem z Serwisu internetowego i jego usług jest Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. Administratorem danych osobowych w plikach cookies w związku z wyświetleniem analizy statystyk i wyświetlaniem spersonalizowanych reklam są partnerzy Wydawnictwa Podatkowego GOFIN sp. z o.o., Google Inc, Facebook Inc.

Jakie ma Pani/Pan prawa w stosunku do swoich danych osobowych?

Wobec swoich danych mają Pan/Pani prawo do żądania dostępu do swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych, prawo do cofnięcia zgody.

Podstawy prawne przetwarzania Pani/Pana danych osobowych
  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z wykonaniem umowy.

    Umowa w naszym przypadku oznacza akceptację regulaminu naszych usług. Jeśli zatem akceptuje Pani/Pan umowę na realizację danej usługi, to możemy przetwarzać Pani/Pana dane w zakresie niezbędnym do realizacji tej umowy.

  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z prawnie uzasadnionym interesem administratora.

    Dotyczy sytuacji, gdy przetwarzanie danych jest uzasadnione z uwagi na usprawiedliwione potrzeby administratora, tj. dokonanie pomiarów statystycznych, ulepszania naszych usług, jak również prowadzenie marketingu i promocji własnych usług administratora.

  • Dobrowolna zgoda.

    Aby móc realizować cele:
    - zapamiętania Pani/Pana decyzji w Serwisach w zakresie korzystania z dostępnych opcjonalnie funkcjonalności,
    - analiz statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
    - wyświetlania spersonalizowanych reklam produktów własnych i klientów reklamowych w związku z odwiedzaniem niniejszego Serwisu internetowego partnerzy Wydawnictwa Podatkowego Gofin sp. z o.o. muszą mieć możliwość przetwarzania Pani/Pana danych.

Potrzebna jest Nam Pani/Pana dobrowolna zgoda na zapisy w plikach cookies w celach realizacji powyższych celów.
W związku z powyższymi wyjaśnieniami prosimy o wyrażenie dobrowolnej zgody na zapisywanie informacji w plikach cookies przez kliknięcie przycisku „Zgadzam się” lub „Nie teraz” w przypadku braku zgody. Istnieje możliwość skorzystania z „ustawień zaawansowanych” plików cookies w celu określenia indywidualnych zgód na zapis wybranych plików cookies realizujących wybrane cele.