Facebook

Jak szukać?»

Uwaga: Do 2 kwietnia 2024 r. część płatników składek przekazuje do ZUS zgłoszenia o pracy "szczególnej" ZUS ZSWA za 2023 r. Do 31 marca 2024 r. należy sporządzić i podpisać sprawozdanie finansowe za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US zeznań: CIT-8 i CIT-8AB za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US deklaracji: CIT-8E i CIT-8FR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: IFT-2R, CIT-RB i CIT-CSR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: CIT-8ST, CIT-N1, CIT-N2, PIT-N1 i PIT-N2 według stanu na 31 grudnia 2023 r.
Aktualnie jesteś: Gofin.pl (strona główna)  »  Prawo pracy  »  Czas pracy i urlopy  »   Korzystanie z urlopu wypoczynkowego w pierwszym roku zatrudnienia
POLECAMY
A A A  drukuj artykuł

Korzystanie z urlopu wypoczynkowego w pierwszym roku zatrudnienia

Gazeta Podatkowa nr 61 (1518) z dnia 30.07.2018
Ewa Madejek

Przepisy kodeksowe dotyczące urlopów wypoczynkowych regulują m.in. kwestie nabywania prawa do urlopu. Obowiązują w tym zakresie dwie zasady, w zależności od tego, czy pracownik uzyskuje prawo do pierwszego, czy kolejnego urlopu. Jednakże przy pierwszym urlopie pracownik nie od razu może skorzystać z pełnej puli należnego urlopu.

Urlop w pierwszym roku pracy

Pracownik podejmujący pracę po raz pierwszy, w roku kalendarzowym, w którym podjął pracę, uzyskuje prawo do urlopu z upływem każdego miesiąca pracy, w wymiarze 1/12 wymiaru urlopu przysługującego mu po przepracowaniu roku (art. 153 § 1 K.p.). Urlop ten pracownik nabywa więc w częściach po przepracowaniu każdego miesiąca, dlatego w praktyce nazywany jest on urlopem cząstkowym (przykład 1).

Wymiar urlopu, zgodnie z art. 154 § 1 K.p., wynosi:

  • 20 dni, jeżeli pracownik jest zatrudniony krócej niż 10 lat,
     
  • 26 dni, jeśli pracownik jest zatrudniony co najmniej 10 lat.

Biorąc pod uwagę wymiary urlopu, pracownikowi w roku podjęcia pierwszej pracy z upływem każdego miesiąca może przysługiwać:

  • 1,66 dnia urlopu (1/12 × 20 dni) - przy stażu krótszym niż 10-letni albo
     
  • 2,16 dnia urlopu (1/12 × 26 dni) - przy co najmniej 10-letnim stażu.

Pierwszy urlop, ze względu na brak odpowiedniej podstawy prawnej, nie podlega zaokrągleniu w górę do pełnego dnia, tak jak ma to miejsce w przypadku urlopu kolejnego. Pracodawca może jednak ustanowić w przepisach zakładowych zasadę zaokrąglania pierwszego urlopu, która jako korzystniejsza dla pracownika nie naruszy przepisów Kodeksu pracy.

Przepisy o pierwszym urlopie stosuje się przez cały pierwszy rok kalendarzowy, w którym pracownik podjął pierwszą pracę, choćby w tym okresie zmienił on nawet kilka razy pracodawcę. Dopiero w następnym roku po roku debiutu zawodowego pracownik nabywa prawo do urlopu kolejnego.

Liczenie terminów

Obliczanie długości okresów w prawie pracy, od których zależy nabycie uprawnień pracowniczych, następuje na zasadach potocznych. Jak bowiem uznał Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 19 grudnia 1996 r., sygn. akt I PKN 47/96: "Sposób liczenia terminów określonych w art. 112 Kodeksu cywilnego nie ma zastosowania do okresów, od których zależy nabycie uprawnień pracowniczych (...)". Takie samo stanowisko w tej kwestii zajął Departament Prawa Pracy w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej w piśmie z dnia 18 stycznia 2011 r. Potoczne zasady liczenia mają więc zastosowanie także przy obliczaniu stażu dla potrzeb nabycia prawa i wymiaru urlopu.

Zatem stosując wymienione reguły liczenia terminów, upływ miesiąca rozpoczętego pierwszego dnia danego miesiąca kalendarzowego następuje w ostatnim dniu tego miesiąca, natomiast rozpoczętego innego dnia niż pierwszy dzień przypada w następnym miesiącu, w dniu bezpośrednio poprzedzającym dzień rozpoczęcia pracy, a jeżeli taki dzień nie występuje, w ostatnim dniu tego miesiąca (przykład 2).

Należy dodać, że w razie zmiany pracodawcy w ciągu roku kalendarzowego, w którym pracownik ma prawo do pierwszego urlopu, może wystąpić konieczność zastosowania przepisów prawa cywilnego. W przypadku bowiem, gdy pomiędzy okresami pracy występuje przerwa - za miesiąc przyjmuje się 30 dni (art. 114 K.c. w związku z art. 300 K.p.). Przepisy nie wymagają w takiej sytuacji ciągłości.

Jeżeli pracownik w pierwszym roku pracy podejmie zatrudnienie po 1 grudnia danego roku, to w ogóle nie nabędzie prawa do pierwszego urlopu, gdyż nie przepracuje pełnego miesiąca (przykład 3).

Przykład 1

Absolwent szkoły wyższej podjął swoją pierwszą pracę zawodową 11 czerwca 2018 r. Został zatrudniony na okres 2 lat w pełnym wymiarze czasu pracy. Świadczy on pracę przez 5 dni w tygodniu po 8 godzin od poniedziałku do piątku. Z tytułu ukończenia szkoły wyższej do jego stażu urlopowego pracodawca wliczył 8 lat.

Pracownik wystąpił o 4 dni urlopu wypoczynkowego w terminie od 13 do 17 sierpnia br. Pracodawca odmówił udzielenia 4 dni urlopu, gdyż pracownik na dzień rozpoczęcia urlopu będzie posiadał tylko 3,32 dnia urlopu (2 × 1,66 dnia, nabyte odpowiednio 10 lipca i 10 sierpnia br.). Pracownik wykorzysta więc tylko 3 dni urlopu po 8 godzin w dniach 14, 16 i 17 sierpnia br.

Do następnych części urlopu cząstkowego pracownik nabędzie prawo 10 września, 10 października, 10 listopada i 10 grudnia br. W 2019 r. będzie miał już prawo do urlopu kolejnego.


Przykład 2

Pracownik podjął swoją pierwszą w życiu zawodowym pracę na podstawie umowy na okres próbny od 16 lipca do 15 października 2018 r. w wymiarze pełnego etatu. Ukończył on szkołę średnią ogólnokształcącą, co pozwala na zaliczenie do jego stażu urlopowego 4 lat.

Pracownik nabędzie prawo do pierwszego urlopu cząstkowego w wymiarze 1,66 dnia (1/12 × 20 dni) 15 sierpnia br., a do kolejnych urlopów cząstkowych 15 września i 15 października br. Przy czym ostatnią część urlopu cząstkowego będzie mógł wykorzystać w naturze, jeżeli bezpośrednio po tej umowie pracodawca nawiąże z nim kolejną umowę o pracę i strony uzgodnią wykorzystanie tej części urlopu w naturze.


Przykład 3

Firma zatrudniła pracownika na pełny etat z dniem 11 grudnia 2017 r. na okres dwóch lat. Ma on ukończoną zasadniczą szkołę zawodową o okresie nauczania wynoszącym 3 lata. Była to pierwsza praca w jego życiu zawodowym.

Pracownik nie nabył prawa do pierwszego urlopu w 2017 r., gdyż nie przepracował pełnego miesiąca. Pozostając w zatrudnieniu w dniu 1 stycznia 2018 r. od razu nabył prawo do urlopu kolejnego w wymiarze wynoszącym 20 dni.

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 26.06.1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 2018 r. poz. 917 ze zm.)

Więcej na ten temat w zasobach płatnych:

Czas pracy i urlopy - czytaj także:

 
Przydatne linki
 
Sklep internetowy - sklep.gofin.pl
 
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o., ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp., tel. 95 720 85 40, faks 95 720 85 60
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN
Szanowny Użytkowniku !
Prosimy o zapoznanie się z poniższymi informacjami oraz wyrażenie dobrowolnej zgody poprzez kliknięcie przycisku "Zgadzam się".
Pamiętaj, że zawsze możesz wycofać zgodę.

Serwis internetowy, z którego Pani/Pan korzysta używa plików cookies w celu:

  • niezbędnego zapewnienia prawidłowego działania Serwisów (utrzymania sesji),
  • realizacji funkcjonalności ułatwiających obsługę Serwisu,
  • analizy statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
  • zbierania i przetwarzania danych osobowych w celu wyświetlenia reklam produktów własnych i klientów reklamowych.
Pliki cookies

Są to pliki instalowane w urządzeniach końcowych osób korzystających z Serwisu, w celu administrowania Serwisem, dostosowania treści Serwisu do preferencji użytkownika, utrzymania sesji użytkownika oraz dla celów statystycznych i targetowania reklamy (dostosowania treści reklamy do indywidualnych potrzeb użytkownika). Informujemy, że istnieje możliwość określenia przez użytkownika Serwisu warunków przechowywania lub uzyskiwania dostępu do informacji zawartych w plikach cookies za pomocą ustawień przeglądarki lub konfiguracji usługi. Szczegółowe informacje na ten temat dostępne są u producenta przeglądarki, u dostawcy usługi dostępu do internetu oraz w Polityce prywatności i plików cookies.

Administratorzy

Administratorem Pana/Pani danych osobowych w związku z korzystaniem z Serwisu internetowego i jego usług jest Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. Administratorem danych osobowych w plikach cookies w związku z wyświetleniem analizy statystyk i wyświetlaniem spersonalizowanych reklam są partnerzy Wydawnictwa Podatkowego GOFIN sp. z o.o., Google Inc, Facebook Inc.

Jakie ma Pani/Pan prawa w stosunku do swoich danych osobowych?

Wobec swoich danych mają Pan/Pani prawo do żądania dostępu do swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych, prawo do cofnięcia zgody.

Podstawy prawne przetwarzania Pani/Pana danych osobowych
  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z wykonaniem umowy.

    Umowa w naszym przypadku oznacza akceptację regulaminu naszych usług. Jeśli zatem akceptuje Pani/Pan umowę na realizację danej usługi, to możemy przetwarzać Pani/Pana dane w zakresie niezbędnym do realizacji tej umowy.

  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z prawnie uzasadnionym interesem administratora.

    Dotyczy sytuacji, gdy przetwarzanie danych jest uzasadnione z uwagi na usprawiedliwione potrzeby administratora, tj. dokonanie pomiarów statystycznych, ulepszania naszych usług, jak również prowadzenie marketingu i promocji własnych usług administratora.

  • Dobrowolna zgoda.

    Aby móc realizować cele:
    - zapamiętania Pani/Pana decyzji w Serwisach w zakresie korzystania z dostępnych opcjonalnie funkcjonalności,
    - analiz statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
    - wyświetlania spersonalizowanych reklam produktów własnych i klientów reklamowych w związku z odwiedzaniem niniejszego Serwisu internetowego partnerzy Wydawnictwa Podatkowego Gofin sp. z o.o. muszą mieć możliwość przetwarzania Pani/Pana danych.

Potrzebna jest Nam Pani/Pana dobrowolna zgoda na zapisy w plikach cookies w celach realizacji powyższych celów.
W związku z powyższymi wyjaśnieniami prosimy o wyrażenie dobrowolnej zgody na zapisywanie informacji w plikach cookies przez kliknięcie przycisku „Zgadzam się” lub „Nie teraz” w przypadku braku zgody. Istnieje możliwość skorzystania z „ustawień zaawansowanych” plików cookies w celu określenia indywidualnych zgód na zapis wybranych plików cookies realizujących wybrane cele.