Odziedziczyłam wraz z dwójką rodzeństwa w drodze dziedziczenia ustawowego spadek po ojcu. Mam dość spore długi, nie wiem, czy jest sens przyjmować spadek, skoro wszystko co otrzymam pójdzie na spłatę tych zobowiązań. Chciałabym więc spadek odrzucić. W razie odrzucenia moja część spadku ma podobno stać się własnością moich dzieci. Czy to prawda?
TAK. W takim przypadku do części spadku przypadającej Czytelniczce będą powołane w równych częściach jej dzieci. Odnosząc się jednak do pierwszej kwestii należy wyjaśnić, że spadkobierca ma prawo swobodnie podjąć decyzję odnośnie spadku. Może go przyjąć z pełną odpowiedzialnością za długi spadkowe, może przyjąć jedynie z dobrodziejstwem inwentarza, bądź spadek odrzucić. W wyniku odrzucenia spadku spadkobierca traktowany jest tak, jakby w ogóle nie dożył jego otwarcia, tym samym nie otrzymuje nic ze spadku, nie odpowiada za długi spadkodawcy. W wyniku odrzucenia spadku majątek takiego niedoszłego spadkobiercy nie powiększa się, dlatego niewątpliwie jego wierzyciele mogą być niezadowoleni z takiego obrotu sprawy (przy założeniu, że aktywa przewyższą wysokość długów spadkowych). Im większy majątek ma dłużnik, tym większa bowiem szansa na to, że wierzytelności zostaną spłacone.
Nie zawsze jednak niekorzystna decyzja spadkobiercy będzie uznana z prawnego punktu widzenia jako działanie "na szkodę wierzycieli". Dotyczy to tylko tych sytuacji, gdy wierzytelność istniała już w chwili odrzucenia spadku. O pokrzywdzeniu wierzyciela można mówić w sytuacji, gdy już w chwili odrzucenia spadku dłużnik był niewypłacalny. Wierzyciel musi więc udowodnić, iż majątek osobisty dłużnika (spadkobiercy) nie wystarcza już na zaspokojenie jego wierzytelności, a na skutek złożonego przez dłużnika oświadczenia nie może on także dochodzić swych należności ze spadku. Gdyby bowiem dłużnik przyjął spadek, wierzyciel miałby z czego dokonać egzekucji celem zapłaty za swoją wierzytelność. Wynika to z art. 1024 § 1 Kodeksu cywilnego (Dz. U. z 2014 r. poz. 121 ze zm.).
Jeżeli wierzycielowi uda się wykazać, że spełnione są ww. przesłanki, wówczas może złożyć do sądu pozew o uznanie oświadczenia o odrzuceniu spadku za bezskuteczne. Uznanie odrzucenia spadku za bezskuteczne wobec konkretnego wierzyciela nie powoduje jednak, że ma miejsce inny porządek dziedziczenia. Nadal spadkobiercą pozostaną m.in. dzieci Czytelniczki, ale w zakresie rozliczenia z wierzycielem przyjmie się fikcję, jakoby Czytelniczka spadek dziedziczyła. Tym samym wierzyciel będzie mógł uzyskać swoją należność z majątku spadkowego.
|