Facebook

Jak szukać?»

Uwaga: Do 2 kwietnia 2024 r. część płatników składek przekazuje do ZUS zgłoszenia o pracy "szczególnej" ZUS ZSWA za 2023 r. Do 31 marca 2024 r. należy sporządzić i podpisać sprawozdanie finansowe za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US zeznań: CIT-8 i CIT-8AB za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US deklaracji: CIT-8E i CIT-8FR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: IFT-2R, CIT-RB i CIT-CSR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: CIT-8ST, CIT-N1, CIT-N2, PIT-N1 i PIT-N2 według stanu na 31 grudnia 2023 r.
Aktualnie jesteś: Gofin.pl (strona główna)  »  Podatki  »  Procedura podatkowa  »   Kontrola podatkowa w firmie "na legitymację"
POLECAMY
A A A  drukuj artykuł

Kontrola podatkowa w firmie "na legitymację"

Gazeta Podatkowa nr 50 (1612) z dnia 24.06.2019
Małgorzata Żujewska

Niedopuszczenie do uchybień skarbowych lub zabezpieczenie dowodów ich popełnienia to powód, jaki kontrolujący z urzędu skarbowego mogą podać, aby wszcząć kontrolę podatkową bez zapowiedzi i upoważnienia. Wystarczy okazanie legitymacji służbowych. Taki tryb ogranicza prawa kontrolowanego przedsiębiorcy.

Rutynowa kontrola

Celem kontroli podatkowej podejmowanej przez urząd skarbowy jest sprawdzenie, czy i jak w danym okresie podatnik wywiązywał się z obowiązków wynikających z przepisów prawa podatkowego.

Podatnik powinien być uprzedzony o planach sprawdzenia jego rozliczeń. Zawiadomienie o zamiarze wszczęcia kontroli podatkowej doręczane jest na formularzu oznaczonym symbolem ZAW-K. Określa się w nim m.in. zakres kontroli, rodzaj sprawdzanego podatku, okres objęty weryfikacją. Kontrola podatkowa może rozpocząć się nie wcześniej niż po upływie 7 dni i nie później niż przed upływem 30 dni od dnia doręczenia podatnikowi zawiadomienia. Jej wszczęcie może nastąpić w dowolnym momencie w tym przedziale czasowym. Kontrola podatkowa, która nie rozpocznie się w ciągu 30 dni od dnia doręczenia zawiadomienia, może być podjęta w późniejszym czasie, ale pod warunkiem dokonania ponownego zawiadomienia (a więc i zachowania wcześniej wspominanych terminów jej wszczęcia).

Wszczęcie kontroli podatkowej następuje poprzez doręczenie podatnikowi upoważnienia do jej przeprowadzenia oraz okazanie przez kontrolujących legitymacji służbowych. Jeżeli kontrolowanym jest osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, czynności te wykonuje się wobec członka zarządu, wspólnika albo innej osoby upoważnionej do reprezentowania danego podmiotu lub prowadzenia jego spraw. W przypadku gdy kontrola podatkowa dotyczy zakładu podmiotu zagranicznego, upoważnienie doręcza się oraz okazuje legitymacje służbowe osobie faktycznie kierującej, nadzorującej lub reprezentującej działalność prowadzoną na terytorium Polski.

Tryb pilny

Opisane wymogi nie zawsze muszą być zachowane. Kontrola podatkowa może być wszczęta "na legitymację" - bez uprzedzenia i formalnego upoważnienia - gdy jest to niezbędne dla przeciwdziałania dokonaniu przestępstwa (wykroczenia) skarbowego lub konieczne dla zabezpieczenia dowodów jego popełnienia. Przewidują to art. 284a § 1 Ordynacji podatkowej oraz art. 48 ust. 11 pkt 2 Prawa przedsiębiorców.

Nieobecność podatnika, jego reprezentanta lub pełnomocnika nie jest przeszkodą w przystąpieniu do kontroli podatkowej "na legitymację". W takim przypadku wolno ją wszcząć po okazaniu legitymacji służbowej pracownikowi kontrolowanego lub w obecności przywołanego świadka. Chodzi o pracownika, który może być uznany za osobę czynną w lokalu przedsiębiorstwa przeznaczonym do obsługiwania publiczności, w rozumieniu art. 97 Kodeksu cywilnego. W razie wątpliwości taką osobę uważa się za umocowaną do realizowania czynności prawnych, które zazwyczaj bywają dokonywane z osobami korzystającymi z usług tego przedsiębiorstwa, np. do zawierania transakcji, realizacji zamówień, przyjmowania zapłaty. Kontrola podatkowa może więc być wszczęta po okazaniu legitymacji służbowej pracownikowi umocowanemu do podejmowania w imieniu i na rzecz swojego pracodawcy (kontrolowanego) czynności prawnych bezpośrednio związanych z prowadzeniem działalności w danym lokalu. Kryteria te spełnia sekretarka, recepcjonista, sprzedawca itp. Mówiąc o pracowniku, należy mieć przy tym na uwadze osobę zatrudnioną na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania lub spółdzielczej umowy o pracę (por. wyrok NSA z dnia 20 listopada 2018 r., sygn. akt II GSK 1410/18). W ostateczności kontrola podatkowa może rozpocząć się w obecności świadka, którym powinien być funkcjonariusz publiczny, niebędący jednak pracownikiem organu przeprowadzającego kontrolę.

Kontrola podatkowa "na legitymację" powinna być wszczynana wyjątkowo - gdy trzeba zapobiec przestępstwu (wykroczeniu) skarbowemu lub zwłoka doprowadzi do utraty dowodów jego popełnienia. Można mieć wątpliwości, czy zasadne jest korzystanie z tego trybu, jeżeli weryfikacja ma dotyczyć zamkniętych okresów rozliczeniowych. W orzecznictwie sądowym i doktrynie zwraca się uwagę na ciągły charakter przestępstw skarbowych. Przykładowo podatnik, który podał w deklaracji nieprawdziwe informacje w celu uszczuplenia podatku, "trwa" w czynie zabronionym przez cały czas, aż do uiszczenia podatku w prawidłowej wysokości. Urząd skarbowy, podejmując w takiej sytuacji kontrolę podatkową, przeciwdziała więc przestępstwu skarbowemu. Możliwość wyłączenia obowiązku zawiadomienia podatnika o wszczęciu kontroli podatkowej uzależniona jest jedynie od konieczności zapobieżenia sankcjonowanym uchybieniom skarbowym lub zabezpieczenia dowodów ich popełnienia, nie przewidując przy tym żadnych ograniczeń czasowych w związku z ich wystąpieniem (por. wyrok WSA w Szczecinie z dnia 10 stycznia 2018 r., sygn. akt I SA/Sz 804/17, orzeczenie nieprawomocne).

Podatnik bez praw

Wszczęcie kontroli podatkowej "na legitymację" ogranicza prawa kontrolowanego przedsiębiorcy.

Powołanie się na konieczność przeciwdziałania przestępstwu (wykroczeniu) skarbowemu daje nie tylko możliwość przystąpienia do weryfikacji bez zawiadomienia o zamiarze jej przeprowadzenia oraz podjęcia czynności kontrolnych bez upoważnienia. Wyłączone jest również stosowanie zasady prowadzenia jednocześnie więcej niż jednej kontroli działalności przedsiębiorcy. Nie obowiązuje limit czasu trwania kontroli, wynoszący - w zależności od wielkości firmy - 12, 18, 24 albo 48 dni roboczych w roku kalendarzowym. Nie można ponadto wnieść sprzeciwu wobec podjęcia i wykonywania czynności kontrolnych z naruszeniem Prawa przedsiębiorców.

Wszczęcie kontroli podatkowej "na legitymację" nie zwalnia całkowicie z obowiązku dostarczenia upoważnienia do jej przeprowadzenia. Musi być ono doręczone podatnikowi lub uprawnionej osobie w ciągu 3 dni od dnia rozpoczęcia kontroli. Dokumenty z czynności dokonanych z naruszeniem tego obowiązku nie stanowią dowodu w późniejszym postępowaniu podatkowym. Koreluje to z zakazem wykorzystywania dowodów uzyskanych z naruszeniem prawa sformułowanym w art. 46 ust. 3 Prawa przedsiębiorców. Dowody przeprowadzone w trakcie kontroli z naruszeniem przepisów o kontroli działalności gospodarczej nie mogą stanowić dowodu w żadnym postępowaniu administracyjnym, podatkowym, karnym lub karnym skarbowym dotyczącym sprawdzanego przedsiębiorcy. Wprowadzono jednak zastrzeżenie, że chodzi o wadliwie zebrane dowody, które miały istotny wpływ na wyniki kontroli.

Konsekwencje wszczęcia kontroli podatkowej "na legitymację":

- wszczęcie kontroli podatkowej bez uprzedniego doręczenia zawiadomienia o zamiarze jej przeprowadzenia,
- przystąpienie do czynności kontrolnych bez upoważnienia (ale musi być ono doręczone w ciągu 3 dni),
- możliwość wszczęcia kontroli podatkowej w obecności pracownika podatnika lub świadka,
- niestosowanie rocznego limitu czasu trwania kontroli u przedsiębiorcy,
- brak możliwości wniesienia sprzeciwu.

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 29.08.1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r. poz. 900)

Ustawa z dnia 6.03.2018 r. - Prawo przedsiębiorców (Dz. U. poz. 646 ze zm.)

Ustawa z dnia 23.04.1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2018 r. poz. 1025 ze zm.)

Procedura podatkowa - czytaj także:

 
Przydatne linki
 
Sklep internetowy - sklep.gofin.pl
 
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o., ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp., tel. 95 720 85 40, faks 95 720 85 60
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN
Szanowny Użytkowniku !
Prosimy o zapoznanie się z poniższymi informacjami oraz wyrażenie dobrowolnej zgody poprzez kliknięcie przycisku "Zgadzam się".
Pamiętaj, że zawsze możesz wycofać zgodę.

Serwis internetowy, z którego Pani/Pan korzysta używa plików cookies w celu:

  • niezbędnego zapewnienia prawidłowego działania Serwisów (utrzymania sesji),
  • realizacji funkcjonalności ułatwiających obsługę Serwisu,
  • analizy statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
  • zbierania i przetwarzania danych osobowych w celu wyświetlenia reklam produktów własnych i klientów reklamowych.
Pliki cookies

Są to pliki instalowane w urządzeniach końcowych osób korzystających z Serwisu, w celu administrowania Serwisem, dostosowania treści Serwisu do preferencji użytkownika, utrzymania sesji użytkownika oraz dla celów statystycznych i targetowania reklamy (dostosowania treści reklamy do indywidualnych potrzeb użytkownika). Informujemy, że istnieje możliwość określenia przez użytkownika Serwisu warunków przechowywania lub uzyskiwania dostępu do informacji zawartych w plikach cookies za pomocą ustawień przeglądarki lub konfiguracji usługi. Szczegółowe informacje na ten temat dostępne są u producenta przeglądarki, u dostawcy usługi dostępu do internetu oraz w Polityce prywatności i plików cookies.

Administratorzy

Administratorem Pana/Pani danych osobowych w związku z korzystaniem z Serwisu internetowego i jego usług jest Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. Administratorem danych osobowych w plikach cookies w związku z wyświetleniem analizy statystyk i wyświetlaniem spersonalizowanych reklam są partnerzy Wydawnictwa Podatkowego GOFIN sp. z o.o., Google Inc, Facebook Inc.

Jakie ma Pani/Pan prawa w stosunku do swoich danych osobowych?

Wobec swoich danych mają Pan/Pani prawo do żądania dostępu do swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych, prawo do cofnięcia zgody.

Podstawy prawne przetwarzania Pani/Pana danych osobowych
  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z wykonaniem umowy.

    Umowa w naszym przypadku oznacza akceptację regulaminu naszych usług. Jeśli zatem akceptuje Pani/Pan umowę na realizację danej usługi, to możemy przetwarzać Pani/Pana dane w zakresie niezbędnym do realizacji tej umowy.

  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z prawnie uzasadnionym interesem administratora.

    Dotyczy sytuacji, gdy przetwarzanie danych jest uzasadnione z uwagi na usprawiedliwione potrzeby administratora, tj. dokonanie pomiarów statystycznych, ulepszania naszych usług, jak również prowadzenie marketingu i promocji własnych usług administratora.

  • Dobrowolna zgoda.

    Aby móc realizować cele:
    - zapamiętania Pani/Pana decyzji w Serwisach w zakresie korzystania z dostępnych opcjonalnie funkcjonalności,
    - analiz statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
    - wyświetlania spersonalizowanych reklam produktów własnych i klientów reklamowych w związku z odwiedzaniem niniejszego Serwisu internetowego partnerzy Wydawnictwa Podatkowego Gofin sp. z o.o. muszą mieć możliwość przetwarzania Pani/Pana danych.

Potrzebna jest Nam Pani/Pana dobrowolna zgoda na zapisy w plikach cookies w celach realizacji powyższych celów.
W związku z powyższymi wyjaśnieniami prosimy o wyrażenie dobrowolnej zgody na zapisywanie informacji w plikach cookies przez kliknięcie przycisku „Zgadzam się” lub „Nie teraz” w przypadku braku zgody. Istnieje możliwość skorzystania z „ustawień zaawansowanych” plików cookies w celu określenia indywidualnych zgód na zapis wybranych plików cookies realizujących wybrane cele.