Facebook

Jak szukać?»

Uwaga: Do 2 kwietnia 2024 r. część płatników składek przekazuje do ZUS zgłoszenia o pracy "szczególnej" ZUS ZSWA za 2023 r. Do 31 marca 2024 r. należy sporządzić i podpisać sprawozdanie finansowe za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US zeznań: CIT-8 i CIT-8AB za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US deklaracji: CIT-8E i CIT-8FR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: IFT-2R, CIT-RB i CIT-CSR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: CIT-8ST, CIT-N1, CIT-N2, PIT-N1 i PIT-N2 według stanu na 31 grudnia 2023 r.
Aktualnie jesteś: Gofin.pl (strona główna)  »  Podatki  »  VAT i akcyza  »   Uznanie grupy VAT za podatnika
POLECAMY
A A A  drukuj artykuł

Uznanie grupy VAT za podatnika

Gazeta Podatkowa nr 36 (1911) z dnia 5.05.2022
Aleksandra Węgielska

Obecnie zgodnie z obowiązującymi przepisami dotyczącymi VAT podatnicy powiązani finansowo, ekonomicznie i organizacyjnie rozliczają podatek VAT odrębnie. W związku z tym czynności dokonywane w ramach powiązanych podmiotów dokumentowane są fakturami i każdy z nich odrębnie musi rozliczyć podatek VAT. Z dniem 1 lipca 2022 r. zaczną obowiązywać przepisy ustawy o VAT umożliwiające uzyskanie statusu podatnika VAT i wspólne rozliczanie się przez kilka podmiotów w ramach tzw. grupy VAT.

Grupa VAT

Przez grupę VAT rozumie się grupę podmiotów powiązanych finansowo, ekonomicznie i organizacyjnie, zarejestrowaną jako podatnik podatku. Podmiotem reprezentującym grupę VAT w zakresie praw i obowiązków tej grupy będzie przedstawiciel grupy VAT.

Grupę VAT będą mogli utworzyć podatnicy w zakresie, w jakim posiadają siedzibę w Polsce oraz podatnicy nieposiadający w Polsce siedziby w zakresie, w jakim prowadzą działalność gospodarczą na terytorium kraju za pośrednictwem oddziału położonego w Polsce. Przy czym podatników uważać się będzie za powiązanych finansowo, jeżeli jeden z nich będący członkiem grupy VAT będzie posiadać bezpośrednio ponad 50% udziałów (akcji) w kapitale zakładowym lub ponad 50% praw głosu w organach kontrolnych, stanowiących lub zarządzających, lub ponad 50% prawa do udziału w zysku każdego z pozostałych podatników będących członkami tej grupy.

Dalszą kwestią warunkującą możliwość powstania grupy VAT będzie istnienie powiązań o charakterze ekonomicznym. Przez nie będzie się rozumieć nie tylko taki sam charakter głównej działalności członków grupy, ale także uzupełnianie się i współzależność prowadzonej działalności czy prowadzenie działalności w całości lub w dużej mierze wykorzystywanej przez członków grupy.

Natomiast za powiązanych organizacyjnie będzie uważało się podatników, jeśli prawnie lub faktycznie, bezpośrednio lub pośrednio, znajdują się pod wspólnym kierownictwem lub organizują swoje działania całkowicie lub częściowo w porozumieniu.

Należy podkreślić, że podczas całego okresu istnienia grupy VAT zachodzić muszą wszystkie trzy typy powyżej wskazanych powiązań. Ponadto podmiot będzie mógł być członkiem tylko jednej grupy VAT. Grupa VAT nie będzie mogła być członkiem innej grupy VAT. W trakcie trwania grupa VAT nie będzie mogła być rozszerzona o inne podmioty ani pomniejszona o którykolwiek z podmiotów wchodzących w jej skład.

W celu utworzenia grupy VAT grupa podatników będzie zawierać w formie pisemnej umowę o jej utworzeniu (patrz ramka).

Grupa VAT nabędzie status podatnika z dniem wskazanym w tej umowie, nie wcześniej jednak niż z dniem dokonania rejestracji. Do przedłużenia okresu funkcjonowania grupy VAT będzie wymagane zawarcie nowej umowy podlegającej zgłoszeniu do naczelnika urzędu skarbowego na 30 dni przed wygaśnięciem poprzedniej umowy. Kontynuacja wiąże się z brakiem zmian podmiotowych w zakresie członków. Jeśli członkowie zadecydują o potrzebie zmian podmiotowych, niezbędne będzie zakończenie funkcjonowania dotychczasowej grupy i powołanie nowej grupy VAT.

W celu monitorowania sytuacji grupy VAT przez organy podatkowe przedstawiciel grupy VAT będzie zobowiązany do zgłaszania naczelnikowi urzędu skarbowego zmian w stanie faktycznym lub w stanie prawnym skutkujących naruszeniem warunków uznania grupy VAT za podatnika podatku w terminie 14 dni od dnia zaistnienia tych okoliczności.

Grupa VAT utraci status podatnika w przypadku, gdy przestanie spełniać warunki, od których uzależnione jest jej funkcjonowanie, lub upłynie termin, na jaki została ona utworzona. W przypadku gdy w okresie obowiązywania umowy wystąpią zmiany w stanie faktycznym lub w stanie prawnym skutkujące naruszeniem warunków uznania grupy VAT za podatnika, dzień poprzedzający dzień wystąpienia tych zmian będzie dniem, w którym nastąpi utrata przez grupę VAT statusu podatnika.

Ministerstwo Finansów w komunikacie z dnia 17 lutego 2022 r., który dostępny jest na stronie internetowej www.gov.pl, przypomniało, że jedną z korzyści płynących z utworzenia grupy jest neutralność obrotów pomiędzy członkami grupy. Dzięki temu Polska stanie się jeszcze bardziej atrakcyjnym miejscem do inwestowania dla inwestorów zagranicznych i krajowych. Dodatkowo wyjaśniono, iż w związku z tym, że obroty w ramach grupy nie podlegają VAT i nie są dokumentowane fakturami, to również przestaje obowiązywać konieczność stosowania MPP czy weryfikacji kontrahenta w wykazie podatników. Ponadto MF wskazało, że grupy VAT będą mogły tworzyć w Polsce krajowe podmioty oraz polskie oddziały zagranicznych podmiotów. Rozwiązanie to będzie otwarte dla każdej formy prawnej, w tym dla małego i średniego biznesu.

Rejestracja grupy

W celu rejestracji przedstawiciel grupy VAT będzie zobowiązany do złożenia zgłoszenia rejestracyjnego wraz z umową o utworzeniu grupy VAT. Organem właściwym w sprawach opodatkowania grupy VAT będzie naczelnik urzędu skarbowego właściwy dla przedstawiciela tej grupy.

Jak wskazano wcześniej, grupa VAT nabędzie status podatnika z dniem wskazanym w umowie o utworzeniu grupy VAT, nie wcześniej jednak niż z dniem dokonania rejestracji, o której mowa w art. 96 ust. 4 ustawy o VAT. Zgodnie z ustępem 4d tego przepisu (wprowadzonym od 1 lipca 2022 r.) naczelnik urzędu skarbowego nie dokona rejestracji grupy VAT jako podatnika VAT, jeżeli nie będą spełnione warunki uznania grupy VAT za podatnika. Naczelnik w takiej sytuacji zawiadomi o braku rejestracji jej przedstawiciela. Z chwilą rejestracji grupy VAT jako podatnika naczelnik urzędu skarbowego z urzędu wykreśli z rejestru jako podatnika VAT członków grupy VAT. Z momentem rejestracji dane członka grupy VAT, wskazane w art. 96b ust. 3 pkt 13 ustawy o VAT, czyli numery rachunków rozliczeniowych lub imiennych rachunków w SKOK, otwartych w związku z prowadzoną przez niego działalnością:

a) wskazanych w zgłoszeniu identyfikacyjnym lub zgłoszeniu aktualizacyjnym oraz

b) potwierdzonych przy wykorzystaniu STIR, z wyjątkiem rachunków prowadzonych przez NBP,

będą podlegać uwidocznieniu w wykazie jako dane grupy VAT.

Natomiast w momencie wykreślenia z rejestru grupy VAT naczelnik urzędu skarbowego przywróci zarejestrowanie członka tej grupy jako podatnika VAT ze statusem takim, jaki posiadał przed dniem wykreślenia, bez konieczności składania zgłoszenia rejestracyjnego.

Podkreślić należy, że grupa VAT utraci status podatnika:

1) z dniem poprzedzającym dzień wystąpienia zmian w stanie faktycznym lub w stanie prawnym skutkujących naruszeniem warunków uznania grupy VAT za podatnika,

2) z upływem terminu, na jaki zostanie utworzona.

Naczelnik urzędu skarbowego z urzędu wykreśli z rejestru jako podatnika VAT grupę VAT, która utraciła status podatnika, i zawiadomi o tym wykreśleniu przedstawiciela grupy. Wykreślenie to będzie równoznaczne z wykreśleniem z rejestru jako podatnika VAT UE.

Transakcje dokonywane w grupie VAT

Dostawa towarów i świadczenie usług dokonane przez członka grupy VAT na rzecz innego członka tej samej grupy VAT nie będzie podlegało opodatkowaniu VAT. Będzie to oznaczać neutralność podatkową wewnątrz grupy.

Przy czym podkreślić należy, że członkowie grupy VAT będą zobowiązani prowadzić w postaci elektronicznej uproszczoną ewidencję tych czynności i na żądanie organów podatkowych przekazywać ją w terminie 7 dni od dnia doręczenia żądania. Ewidencja ta będzie musiała zawierać:

1) nazwę i NIP nabywcy,

2) datę dokonania i zakończenia dostawy towarów lub wykonania usługi,

3) nazwę (rodzaj) towaru lub usługi,

4) miarę i ilość (liczbę) dostarczonych towarów lub zakres wykonanych usług,

5) kwotę należności ogółem.

Ponadto dostawa towarów i świadczenie usług, które będą dokonane:

  • przez członka grupy VAT na rzecz podmiotu spoza tej grupy VAT - będzie się uważało za dokonane przez tę grupę VAT,
  • na rzecz członka grupy VAT przez podmiot spoza tej grupy VAT - będzie się uważało za dokonane na rzecz tej grupy VAT.

Następnie, zgodnie z art. 8c ust. 4 ustawy o VAT, dostawę towarów i świadczenie usług, które będą dokonane przez oddział będący członkiem grupy VAT na rzecz:

1) podatnika nieposiadającego siedziby na terytorium kraju, który utworzył ten oddział,

2) innego oddziału podatnika, o którym mowa w pkt 1, położonego poza terytorium kraju,

- będzie się uważało za dokonane przez grupę VAT na rzecz podmiotu, który do niej nie należy.

Natomiast dostawę towarów i świadczenie usług dokonane na rzecz oddziału będącego członkiem grupy VAT przez:

1) podatnika nieposiadającego siedziby na terytorium kraju, który utworzył ten oddział,

2) inny oddział podatnika, o którym mowa w pkt 1, położony poza terytorium kraju,

- będzie się uważało za dokonane na rzecz grupy VAT przez podmiot spoza tej grupy.

Z kolei dostawę towarów i świadczenie usług dokonane:

  • na rzecz oddziału będącego członkiem grupy VAT utworzonej w państwie UE innym niż Polska, przez podatnika posiadającego siedzibę w Polsce, który utworzył ten oddział - będzie uważało się za dokonane na rzecz tej grupy VAT,
  • przez oddział będący członkiem grupy VAT utworzonej w państwie UE innym niż Polska, na rzecz podatnika posiadającego siedzibę w Polsce, który utworzył ten oddział - będzie się uważało za dokonane przez tę grupę VAT.

Rozliczanie nadwyżki

Z chwilą przejścia do wspólnych rozliczeń grupa VAT kwotę nadwyżki VAT do przeniesienia na następny okres rozliczeniowy wynikającą z ostatniej deklaracji VAT złożonej przez jej członków jako podatników uwzględni w rozliczeniu za pierwszy okres rozliczeniowy. Jeśli kwota ta będzie występować w kilku deklaracjach, poszczególne wartości trzeba będzie zsumować w celu ujęcia w deklaracji grupy VAT.

W przypadku natomiast utraty statusu podatnika przez grupę VAT będzie ona obowiązana złożyć deklarację VAT za okres rozliczeniowy, w którym utraciła ona ten status. Wówczas kwota nadwyżki VAT wynikająca z tej deklaracji będzie podlegać zwrotowi na rzecz przedstawiciela grupy VAT lub odliczeniu w rozliczeniu za następny okres rozliczeniowy przedstawiciela grupy VAT.

Po utracie przez grupę VAT statusu podatnika przedstawiciel grupy VAT będzie mógł dokonywać korekt rozliczeń podatku za okresy rozliczeniowe, w których grupa VAT była podatnikiem.


W okresie posiadania statusu podatnika przez grupę VAT oraz po utracie przez tę grupę VAT tego statusu członkowie grupy VAT będą odpowiadać solidarnie za jej zobowiązania z tytułu podatku.

Odliczanie proporcjonalne

W stosunku do towarów i usług, które są wykorzystywane przez podatnika do wykonywania czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do odliczenia VAT, jak i czynności, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje, podatnik jest obowiązany do odrębnego określenia kwot podatku naliczonego związanych z czynnościami, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia.

Od 1 lipca 2022 r. zaczną obowiązywać przepisy art. 90 ust. 10c-10g ustawy o VAT regulujące zasady ustalania proporcji przez grupę VAT. Generalnie przy odliczaniu VAT grupy VAT (od momentu powstania grupy) będą stosować zasady ogólne związane z koniecznością przyporządkowania zakupów do czynności opodatkowanych, nieopodatkowanych oraz mieszanych. Podobne zasady będą miały zastosowanie w przypadku określenia prewspółczynnika w razie wystąpienia zakupów niesłużących działalności gospodarczej.

Zgodnie z art. 90 ust. 10c ustawy o VAT w przypadku grupy VAT proporcję, o której mowa w art. 90 ust. 2 tej ustawy, będzie się przyjmować odrębnie dla każdego jej członka, przy czym w roku, w którym uzyska status podatnika, proporcję tę będzie się przyjmować w wartości ustalonej przez członków grupy VAT na moment jej utworzenia.

Pisemna umowa o utworzeniu grupy VAT musi zawierać co najmniej:

- nazwę grupy VAT z dodatkowym oznaczeniem "grupa VAT" lub "GV",
- dane identyfikacyjne podatników tworzących grupę VAT, w tym dane dotyczące oddziału w przypadku podatnika nieposiadającego siedziby w Polsce oraz wysokość kapitału zakładowego każdego z tych podatników,
- wskazanie przedstawiciela grupy VAT wyznaczonego spośród jej członków,
- dane identyfikacyjne udziałowców (akcjonariuszy) i wysokość ich udziału w kapitale zakładowym podatników tworzących grupę VAT posiadających ponad 50% udziałów (akcji) w kapitale zakładowym tych podatników,
- wskazanie okresu, na jaki grupa VAT zostanie utworzona, nie krótszego niż 3 lata.

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 11.03.2004 r. o VAT (Dz. U. z 2021 r. poz. 685 ze zm.)

VAT i akcyza - czytaj także:

 
Przydatne linki
 
Sklep internetowy - sklep.gofin.pl
 
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o., ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp., tel. 95 720 85 40, faks 95 720 85 60
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN
Szanowny Użytkowniku !
Prosimy o zapoznanie się z poniższymi informacjami oraz wyrażenie dobrowolnej zgody poprzez kliknięcie przycisku "Zgadzam się".
Pamiętaj, że zawsze możesz wycofać zgodę.

Serwis internetowy, z którego Pani/Pan korzysta używa plików cookies w celu:

  • niezbędnego zapewnienia prawidłowego działania Serwisów (utrzymania sesji),
  • realizacji funkcjonalności ułatwiających obsługę Serwisu,
  • analizy statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
  • zbierania i przetwarzania danych osobowych w celu wyświetlenia reklam produktów własnych i klientów reklamowych.
Pliki cookies

Są to pliki instalowane w urządzeniach końcowych osób korzystających z Serwisu, w celu administrowania Serwisem, dostosowania treści Serwisu do preferencji użytkownika, utrzymania sesji użytkownika oraz dla celów statystycznych i targetowania reklamy (dostosowania treści reklamy do indywidualnych potrzeb użytkownika). Informujemy, że istnieje możliwość określenia przez użytkownika Serwisu warunków przechowywania lub uzyskiwania dostępu do informacji zawartych w plikach cookies za pomocą ustawień przeglądarki lub konfiguracji usługi. Szczegółowe informacje na ten temat dostępne są u producenta przeglądarki, u dostawcy usługi dostępu do internetu oraz w Polityce prywatności i plików cookies.

Administratorzy

Administratorem Pana/Pani danych osobowych w związku z korzystaniem z Serwisu internetowego i jego usług jest Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. Administratorem danych osobowych w plikach cookies w związku z wyświetleniem analizy statystyk i wyświetlaniem spersonalizowanych reklam są partnerzy Wydawnictwa Podatkowego GOFIN sp. z o.o., Google Inc, Facebook Inc.

Jakie ma Pani/Pan prawa w stosunku do swoich danych osobowych?

Wobec swoich danych mają Pan/Pani prawo do żądania dostępu do swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych, prawo do cofnięcia zgody.

Podstawy prawne przetwarzania Pani/Pana danych osobowych
  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z wykonaniem umowy.

    Umowa w naszym przypadku oznacza akceptację regulaminu naszych usług. Jeśli zatem akceptuje Pani/Pan umowę na realizację danej usługi, to możemy przetwarzać Pani/Pana dane w zakresie niezbędnym do realizacji tej umowy.

  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z prawnie uzasadnionym interesem administratora.

    Dotyczy sytuacji, gdy przetwarzanie danych jest uzasadnione z uwagi na usprawiedliwione potrzeby administratora, tj. dokonanie pomiarów statystycznych, ulepszania naszych usług, jak również prowadzenie marketingu i promocji własnych usług administratora.

  • Dobrowolna zgoda.

    Aby móc realizować cele:
    - zapamiętania Pani/Pana decyzji w Serwisach w zakresie korzystania z dostępnych opcjonalnie funkcjonalności,
    - analiz statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
    - wyświetlania spersonalizowanych reklam produktów własnych i klientów reklamowych w związku z odwiedzaniem niniejszego Serwisu internetowego partnerzy Wydawnictwa Podatkowego Gofin sp. z o.o. muszą mieć możliwość przetwarzania Pani/Pana danych.

Potrzebna jest Nam Pani/Pana dobrowolna zgoda na zapisy w plikach cookies w celach realizacji powyższych celów.
W związku z powyższymi wyjaśnieniami prosimy o wyrażenie dobrowolnej zgody na zapisywanie informacji w plikach cookies przez kliknięcie przycisku „Zgadzam się” lub „Nie teraz” w przypadku braku zgody. Istnieje możliwość skorzystania z „ustawień zaawansowanych” plików cookies w celu określenia indywidualnych zgód na zapis wybranych plików cookies realizujących wybrane cele.