Kwalifikacja bonów w świetle ustawy o VAT - odpowiedź MF na pytanie Wydawnictwa

Z art. 2 pkt 41 ustawy o VAT wynika, że bon to instrument, z którym wiąże się obowiązek jego przyjęcia jako wynagrodzenia lub części wynagrodzenia za dostawę towarów lub świadczenie usług, w przypadku którego towary, które mają zostać dostarczone, lub usługi, które mają zostać wykonane, lub tożsamość potencjalnych dostawców lub usługodawców są wskazane w samym instrumencie lub określone w powiązanej dokumentacji, w tym w warunkach wykorzystania tego instrumentu.

Ustawodawca wyróżnia dwa rodzaje bonów, a mianowicie:

• bon jednego przeznaczenia (bon SPV) - jest to bon, w przypadku którego miejsce dostawy towarów lub świadczenia usług, których bon dotyczy, oraz kwota VAT należnego, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze z tytułu dostawy tych towarów lub świadczenia tych usług są znane w chwili emisji tego bonu (przez którą rozumie się pierwsze wprowadzenie bonu do obrotu),
• bon różnego przeznaczenia (bon MPV) - jest to bon inny niż bon jednego przeznaczenia. W przypadku braku spełnienia choćby jednego z warunków charakteryzujących bon SPV, taki bon na towary lub usługi uznaje się za bon MPV, którego przekazanie nie rodzi skutków w VAT. Przy emisji lub sprzedaży bonów MPV nie można z góry określić jaką stawką będą opodatkowane dostawy towarów lub świadczenia usługi, na które bon zostanie wykorzystany. Opodatkowana VAT jest dopiero dostawa towarów lub świadczenie usług w zamian za ten bon.

Na podstawie § 10 ust. 4 pkt 10-12 rozporządzenia w sprawie JPK_VAT z deklaracją ustawodawca zobowiązał podatników do stosowania specjalnych oznaczeń w JPK_V7M/V7K (w części ewidencyjnej sprzedaży) dotyczących transferu bonów SPV i MPV. Zatem w przypadku:

• transferu bonu jednego przeznaczenia dokonanego przez podatnika działającego we własnym imieniu, opodatkowanego zgodnie z art. 8a ust. 1 ustawy o VAT - stosowane jest oznaczenie "B_SPV";
• dostawy towarów oraz świadczenia usług, których dotyczy bon jednego przeznaczenia na rzecz podatnika, który wyemitował bon zgodnie z art. 8a ust. 4 ustawy o VAT - oznaczenie "B_SPV_DOSTAWA";
• świadczenia usług pośrednictwa oraz innych usług dotyczących transferu bonu różnego przeznaczenia, opodatkowanych zgodnie z art. 8b ust. 2 ustawy o VAT - oznaczenie "B_MPV_PROWIZJA".

Wśród Czytelników świadczących usługi sportowe (usługi wstępu na basen, siłownię, itp.) pojawiły się wątpliwości czy sprzedawane przez nich karnety na zajęcia sportowe dla celów VAT należy traktować jak bony i oznaczać ich sprzedaż w JPK_VAT jako B_SPV.

W związku z powyższym nasze Wydawnictwo zwróciło się do Ministerstwa Finansów o zajęcie stanowiska w tej sprawie.

W przesłanej odpowiedzi z dnia 18 marca 2021 r. Ministerstwo Finansów wyjaśniło, że:

"(...) Dla oceny czy karnety wstępu na zajęcia sportowe należy traktować jak bony na gruncie VAT w pierwszej kolejności należy ustalić czy stanowią one bilet wstępu. Oferta obiektów sportowych jest bardzo zróżnicowana. Osoby zainteresowane skorzystaniem z siłowni lub basenu mogą zatem wybierać spośród możliwości aktywnego spędzenia czasu na różnych zasadach. Jeżeli kupują prawo do wejścia w konkretnym miejscu i terminie - wówczas zakupiony bilet nie jest bonem. Od strony podatkowej - jego sprzedaż nie wymaga dodania w JPK oznaczenia »B_SPV«. Podobnie przedstawia się sytuacja w przypadku zakupu biletu na zajęcia cykliczne - odbywające się np. na konkretnym basenie w poniedziałki o godzinie 19:00.

Jeżeli natomiast karnet uprawnia do większej liczby wejść - w różnym czasie, lub korzystania z szerszej oferty może on zostać uznany za bon jednego przeznaczenia, tj. »bon SPV« lub bon różnego przeznaczenia tj. »bon MPV«, w zależności od tego, czy kwota podatku za oferowane zajęcia przy zakupie karnetu jest znana.

Przykładem karnetu, który należy uznać za bon SPV jest np. pakiet zawierający pulę środków, które użytkownik może wykorzystać poprzez wstęp na siłownię, saunę oraz klubu fitness, ponieważ wszystkie te świadczenia są objęte tą samą stawką podatku VAT w wysokości 8% (podkreślenie redakcji).

Natomiast bonem MPV będzie podobny instrument, który będzie uprawniał do skorzystania ze świadczeń objętych różnymi stawkami podatku VAT. Przykładem takiego pakietu byłby karnet uprawniający do pewnej liczby »standardowych« wizyt w siłowni objętych stawką VAT 8% lub wyboru sesji z trenerem personalnym (23% VAT) (...)".

MF podkreśliło ponadto, że: "(...) o zasadzie rozliczenia i raportowania transakcji decydują często szczegóły. Przedsiębiorcy, którzy mają wątpliwości dotyczące skutków podatkowych oferowanych przez nich świadczeń mają możliwość występowania z pytaniami dotyczącymi ich sytuacji bezpośrednio do Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej. Rozstrzyga on m.in. kwestie uznania, bądź nie uznania, danego instrumentu płatniczego za bon w rozumieniu przepisów o VAT (...)".