Autora interpelacji poselskiej nr 26738 zainteresowała kwestia odliczania VAT od zakupu mediów. Zapytał on m.in., kiedy powstaje obowiązek podatkowy z tytułu dostawy mediów, czy faktury szacunkowe, tzw. prognozy, pro forma itp., uprawniają podatnika (nabywcę) do odliczenia VAT i czy prawo do odliczenia VAT uzależnione jest od dokonania zapłaty.
Udzielając odpowiedzi na tę interpelację, podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów (dalej: MF) zastrzegł, że biorąc pod uwagę zakres zadanych pytań, wyjaśnienia ograniczono do relacji pomiędzy czynnymi podatnikami VAT.
MF wskazało, że obowiązek podatkowy z tytułu dostawy mediów powstaje z chwilą wystawienia faktury. Dostawca mediów ma obowiązek wystawienia faktury dokumentującej dostawę mediów na rzecz podatników VAT. Faktura powinna być wystawiona nie później niż z upływem terminu płatności, ale może być także wystawiona dowolnie wcześnie (przed dokonaniem dostawy mediów), jeżeli zawiera informację, jakiego okresu rozliczeniowego dotyczy. Natomiast jeżeli dostawca mediów nie wystawi faktury lub wystawi ją z opóźnieniem, obowiązek podatkowy powstanie z chwilą upływu terminu na jej wystawienie, tj. z upływem terminu płatności. Wskazano także, że otrzymanie przed dokonaniem dostawy mediów całości lub części zapłaty nie powoduje powstania obowiązku podatkowego - zasada opodatkowania płatności przed dokonaniem dostawy towarów lub wykonaniem usługi została bowiem w przypadku mediów wyłączona.
Ponadto MF wyjaśniło, że dokumentem stanowiącym podstawę do odliczenia VAT z tytułu nabycia mediów jest faktura. Zastrzeżono także, że prawo do odliczenia przysługuje podatnikom VAT w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych (z pewnymi wyjątkami określonymi w ustawie). Prawo do odliczenia VAT u podatnika nabywającego media powstaje zaś w rozliczeniu za okres, w którym spełnione zostaną łącznie następujące warunki:
W praktyce - w przypadku mediów - to data otrzymania faktury wyznacza termin odliczenia VAT.
Natomiast jeżeli nabywca nie odliczy podatku naliczonego za ten okres, wówczas ma prawo to zrobić w deklaracji podatkowej za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych.
Odnosząc się do dokumentów określanych mianem "faktur pro forma" MF wskazało, że regulacje w zakresie VAT nie przewidują wystawiania takich dokumentów w celu dokumentowania czynności podlegających opodatkowaniu VAT. Wyraźne oznaczenie dokumentu wyrazami "pro forma" powoduje więc, co do zasady, że nie można przypisać mu waloru faktury w rozumieniu przepisów o VAT, gdyż podmiot wystawiający taki dokument jednoznacznie wskazuje, że nie jest to faktura. Wystawienie takiego dokumentu nie będzie powodować zatem skutków w zakresie VAT, tj. obowiązku zapłaty wykazanego w tym dokumencie podatku oraz nie stanowi dla kontrahenta podstawy do odliczenia wykazanego w tym dokumencie podatku VAT.
Z kolei w przypadku dokumentów określanych mianem "prognozy" MF poinformowało, że ustalenie, czy mogą być one uznane za faktury, wymaga każdorazowej oceny (zważywszy na fakt, że faktury dokumentujące dostawę mediów mogą być wystawiane przed dokonaną dostawą i opierać się na danych prognozowych). MF podkreśliło, że aby dany dokument był uznany za fakturę dla celów VAT, musi dokumentować transakcję podlegającą opodatkowaniu tym podatkiem oraz zawierać dane wymienione w art. 106e ustawy o VAT. W odpowiedzi czytamy:
"(...) Faktura "prognozowa" wystawiana w celu udokumentowania dostawy mediów i zawierająca dane określone w art. 106e ustawy o VAT będzie uznana za fakturę w rozumieniu VAT i będzie wywoływać skutki w tym podatku (podkreśl. red.) (tj. obowiązek zapłaty wykazanego w tym dokumencie podatku oraz będzie stanowić dla kontrahenta podstawę do odliczenia wykazanego w tym dokumencie podatku VAT).
W przypadku natomiast, gdy "prognoza" będzie pełniła jedynie funkcję informacyjną (np. powiadomienie nabywców o planowanych należnościach za przyszłe okresy rozliczeniowe) oraz nie będzie zawierała odpowiednich danych (wskazanych w art. 106e ust. 1 ww. ustawy - przyp. red.), dokument taki nie może być uznany za fakturę i nie wywołuje skutków w VAT. (...)"
MF podkreśliło także, że omówione przesłanki odliczenia VAT z faktury dokumentującej dostawę mediów nie uzależniają tego prawa od opłacenia faktur przez nabywcę mediów. Wyjątkiem byłaby sytuacja, w której nabywca mediów byłby małym podatnikiem rozliczającym VAT kasowo (u takiego podatnika prawo do odliczenia VAT jest bowiem uzależnione od zapłaty faktur na rzecz swoich kontrahentów). MF zwróciło także uwagę na regulacje dotyczące tzw. ulgi na złe długi, zgodnie z którymi w przypadku nieuregulowania przez nabywcę mediów należności wynikającej z faktury za media, w terminie 150 dni od dnia upływu terminu płatności określonego w umowie lub na fakturze, nabywca, co do zasady, ma obowiązek dokonania korekty odliczonej kwoty podatku wynikającej z tej faktury (uwaga! od przyszłego roku ww. termin 150 dni ulegnie skróceniu do 90 dni).
| ||||||||||||
|
||||||||||||
