Nie w każdym przypadku cesja umowy leasingu ogranicza opłaty leasingowe w zaliczaniu ich do kosztów podatkowych - wyrok WSA

Tak wynika z wyroku WSA w Gliwicach z 5 lutego 2020 r., sygn. akt I SA/Gl 1186/19 (orzeczenie nieprawomocne).

Z dniem 1 stycznia 2019 r. na podstawie ustawy z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2159), zwanej dalej ustawą zmieniającą, dokonano m.in. nowelizacji ustawy o PIT. W ramach tej nowelizacji do art. 23 ust. 1 updof dodano pkt 47a, który stanowi, że nie uważa się za koszty uzyskania przychodów dotyczących samochodu osobowego opłat wynikających z umowy leasingu, o której mowa w art. 23a pkt 1 updof, umowy najmu, dzierżawy lub innej umowy o podobnym charakterze, z wyjątkiem opłat z tytułu składek na ubezpieczenie samochodu osobowego, w wysokości przekraczającej ich część ustaloną w takiej proporcji, w jakiej kwota 150.000 zł pozostaje do wartości samochodu osobowego będącego przedmiotem tej umowy.

Ustawodawca chroniąc prawa nabyte przez podatników przed datą wejścia w życie znowelizowanych uregulowań, w art. 8 ustawy zmieniającej wskazał, że do umów leasingu, najmu, dzierżawy oraz innych umów o podobnym charakterze dotyczących samochodu osobowego zawartych przed 1 stycznia 2019 r. stosuje się przepisy ustaw zmienianych (ustawy o PIT i ustawy o CIT), w brzmieniu dotychczasowym. Z kolei do wymienionych umów zmienionych lub odnowionych po 31 grudnia 2018 r. stosuje się przepisy ustaw podatkowych w brzmieniu nadanym ustawą zmieniającą.

W stanie faktycznym podatnik (wnioskodawca) zamierzał wnieść prowadzone przez siebie przedsiębiorstwo w formie aportu do spółki cywilnej. Jednym z elementów przedsiębiorstwa była umowa leasingu samochodu osobowego zawarta w 2018 r. Treść umowy zezwalała na przeniesienie praw i obowiązków korzystającego (podatnika) na inny podmiot. Kontrakt leasingowy miał być kontynuowany na tych samych zasadach z zachowaniem określonego w umowie terminu i wysokości rat leasingowych. Wnioskodawca zapytał organ podatkowy, czy wskutek wniesienia aportem przedsiębiorstwa do spółki cywilnej dojdzie do zmiany lub odnowienia umowy leasingu i w związku z tym do opisanej umowy leasingu stosować się będzie obowiązujący od 1 stycznia 2019 r. art. 23 ust. 1 pkt 47a updof?

Zdaniem podatnika wniesienie przedsiębiorstwa w formie aportu do spółki cywilnej nie stanowi zmiany lub odnowienia umowy leasingu w rozumieniu art. 8 ustawy zmieniającej. Spółka, do której wniesiony zostanie aport, przejmie wszystkie prawa i obowiązki wynikające z umów zawartych w ramach indywidualnej działalności gospodarczej, w tym także kontraktów leasingowych. Finansujący, korzystający (podatnik) oraz nowy korzystający zawrą stosowny aneks, nie wprowadzając w nim zmian do jakichkolwiek warunków umowy.

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej uznał stanowisko wnioskodawcy za nieprawidłowe.

Zdaniem organu podatkowego w wyniku wniesienia umowy leasingu w ramach aportu przedsiębiorstwa zmianie ulegnie jej strona, tj. w miejsce dotychczasowego korzystającego (wnioskodawcy) pojawi się nowy podmiot. Z chwilą wniesienia przedsiębiorstwa do spółki cywilnej wyłączna własność wspólnika przekształca się we własność wspólną i ma charakter bezudziałowy. Nie jest zatem możliwe, aby z przepisu przejściowego (art. 8 ustawy zmieniającej) mógł korzystać inny podmiot, przejmujący w drodze aportu po 1 stycznia 2019 r. prawa i obowiązki związane z umową leasingu. Nowy leasingobiorca nie może korzystać z ochrony praw nabytych do końca 2018 r. W tej sytuacji należy zastosować "nowe" przepisy obowiązujące od 2019 r. W konsekwencji wnioskodawca będzie zobligowany do stosowania nowych regulacji, w tym art. 23 ust. 1 pkt 47a updof.

Podatnik wniósł skargę do WSA. Sąd uznał skargę za zasadną. W uzasadnieniu wydanego rozstrzygnięcia wyjaśnił, że założeniem art. 8 ustawy zmieniającej jest wyeliminowanie możliwości podejmowania działań zmierzających do obejścia prawa, np. polegających na wydłużeniu okresu obowiązywania umowy, zwiększaniu wartości przedmiotu umowy. Przepis art. 8 ust. 1 ustawy zmieniającej wprost wskazuje, że podatnicy, którzy zawarli umowy przed 1 stycznia 2019 r., korzystają z dotychczasowych uregulowań, które są dla nich korzystniejsze. Skoro więc ustawodawca świadomie dopuszcza korzystanie z preferencyjnych zasad rozliczania tego typu umów po przeprowadzeniu nowelizacji ustawy o PIT, to trudno zakładać, aby tego uprawnienia pozbawiała każda zmiana umowy, a więc również taka, która pozostaje bez znaczenia dla zasad rozliczania umowy.

W przedstawionym stanie faktycznym zmiana umowy co do podmiotu korzystającego (leasingobiorcy) nie wpływa na prawa i obowiązki w zakresie prawa podatkowego odnoszące się do treści umowy leasingu, która w tym zakresie nie uległa zmianie. Mianowicie wskazanym przez wnioskodawcę aneksem nie dokonano, np. zmiany przedmiotu umowy lub jego wartości, czy też ilości lub wysokości rat. Oznacza to, że wspomniany aneks pozostaje bez znaczenia dla skutków podatkowych. Z tych też względów nie doszło do zmiany umowy w znaczeniu art. 8 ust. 2 ustawy zmieniającej. W konsekwencji, rozliczenie umowy leasingu, która jako element przedsiębiorstwa została wniesiona aportem do spółki cywilnej, podlega zasadom określonym w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym do końca 2018 r.