W połowie 2019 r. dokonaliśmy jednorazowego odpisu amortyzacyjnego w wysokości 100.000 zł w odniesieniu do środka trwałego, którego wartość początkowa była znacznie wyższa. Jak należy dokonywać dalszych odpisów amortyzacyjnych, zakładając stosowanie degresywnej metody amortyzacji? Czy odpis będzie naliczany od pełnej wartości początkowej, czy od wartości początkowej pomniejszonej o dokonany jednorazowy odpis amortyzacyjny?
| Dokonywane od początku kolejnego roku podatkowego odpisy amortyzacyjne przy zastosowaniu metody degresywnej należy naliczać od wartości początkowej pomniejszonej o dokonany jednorazowy odpis amortyzacyjny. |
Zgodnie z art. 16k ust. 14-21 ustawy o PDOP (odpowiednio art. 22k ust. 14-21 ustawy o PDOF), podatnicy mają możliwość dokonywania jednorazowych odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej nabytych fabrycznie nowych środków trwałych zaliczonych do grupy 3-6 i 8 Klasyfikacji Środków Trwałych w roku podatkowym, w którym środki te zostały wprowadzone do ewidencji środków trwałych, do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 100.000 zł. Kwota 100.000 zł obejmuje sumę odpisów amortyzacyjnych i wpłaty na poczet nabycia środka trwałego, zaliczonej do kosztów uzyskania przychodów. Na podstawie art. 15 ust. 1zd ustawy o PDOP (odpowiednio art. 22 ust. 1s ustawy o PDOF), istnieje bowiem możliwość zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wpłaty na poczet nabycia fabrycznie nowego środka trwałego (spełniającego ww. warunki), którego dostawa zostanie wykonana w następnych okresach sprawozdawczych.
Prawo do jednorazowej amortyzacji przysługuje pod warunkiem, że:
Suma dokonanych odpisów amortyzacyjnych i wpłaty na poczet nabycia środka trwałego, zaliczonej do kosztów uzyskania przychodów, nie może przekroczyć wartości początkowej tego środka trwałego.
Jednorazowego odpisu amortyzacyjnego dokonuje się nie wcześniej niż w miesiącu, w którym środki trwałe zostały wprowadzone do ewidencji środków trwałych. Można go również dokonać na koniec kwartału lub na koniec roku podatkowego.
Jeżeli jednorazowy odpis amortyzacyjny nie objął pełnej wartości początkowej, to począwszy od następnego roku podatkowego podatnicy dokonują odpisów amortyzacyjnych zgodnie z metodą liniową lub degresywną. W każdym przypadku suma odpisów amortyzacyjnych, w tym dokonanych w pierwszym roku podatkowym oraz niezaliczonych do kosztów uzyskania przychodów na podstawie art. 16 ust. 1 ustawy o PDOP, nie może przekroczyć wartości początkowej tych środków trwałych.
Metodę degresywną, określoną w art. 16k ust. 1 ustawy o PDOP (odpowiednio w art. 22k ust. 1 ustawy o PDOF), podatnicy mogą stosować w odniesieniu do maszyn i urządzeń zaliczonych do grupy 3-6 i 8 Klasyfikacji oraz środków transportu, z wyłączeniem samochodów osobowych. W pierwszym podatkowym roku ich używania odpisów amortyzacyjnych dokonuje się od wartości początkowej przy zastosowaniu stawek podanych w Wykazie stawek amortyzacyjnych, podwyższonych o współczynnik nie wyższy niż 2,0. W następnych latach podatkowych odpis amortyzacyjny naliczany jest od wartości początkowej pomniejszonej o dotychczasowe odpisy amortyzacyjne - ustalone na początek kolejnych lat ich używania. Począwszy od roku podatkowego, w którym tak określona roczna kwota amortyzacji miałaby być niższa od rocznej kwoty amortyzacji obliczonej przy zastosowaniu metody liniowej, podatnicy dokonują dalszych odpisów amortyzacyjnych zgodnie z metodą liniową.
W sytuacji, gdy w pierwszym roku podatkowym używania środka trwałego dokonano ww. jednorazowego odpisu amortyzacyjnego, to w kolejnym roku jego amortyzacji należy wartość początkową (stanowiącą podstawę naliczenia odpisu) pomniejszyć o dokonany odpis jednorazowy.
Zasadność stosowania metody degresywnej wystąpi, jeżeli roczna kwota amortyzacji (w tym kolejnym roku, tu: w 2020), ustalona według takiej metody, nie będzie niższa od rocznej kwoty amortyzacji ustalonej metodą liniową. Jeżeli jednak okaże się, że wartość taka będzie niższa, to już w 2020 r. podatnik powinien zastosować metodę liniową, czyli amortyzować środek trwały za pomocą stawek z Wykazu rocznych stawek amortyzacyjnych.
| Przykład 1
Jednostka w sierpniu 2019 r. nabyła środek trwały zaliczany do grupy 5 KŚT za kwotę 300.000 zł (pomijamy VAT) i wprowadziła go do ewidencji, dokonując jednorazowego odpisu amortyzacyjnego w wysokości 100.000 zł. W 2020 r. jednostka postanowiła rozpocząć amortyzację metodą degresywną, stosując stawkę z Wykazu równą 20%, podwyższoną o współczynnik 2. Odpisy zaliczane są do kosztów uzyskania przychodów na koniec roku podatkowego. W związku z tym ustalono: odpis amortyzacyjny w 2020 r.: a) metoda degresywna:
b) metoda liniowa:
Ponieważ odpis amortyzacyjny naliczony według metody degresywnej jest wyższy od odpisu naliczonego w oparciu o metodę liniową, w 2020 r. jednostka dokona odpisu według metody degresywnej. |
| Przykład 2
Jednostka w sierpniu 2019 r. nabyła środek trwały zaliczany do grupy 5 KŚT za kwotę 180.000 zł (pomijamy VAT) i wprowadziła go do ewidencji, dokonując jednorazowego odpisu amortyzacyjnego w wysokości 100.000 zł. Odpisy zaliczane są do kosztów uzyskania przychodów na koniec roku podatkowego. Jednostka rozważała zastosowanie metody degresywnej. W związku z tym ustalono: odpis amortyzacyjny w 2020 r.: a) metoda degresywna:
b) metoda liniowa:
Ponieważ odpis amortyzacyjny naliczony według metody degresywnej jest niższy od odpisu naliczonego w oparciu o metodę liniową, w 2020 r. jednostka dokona odpisu według metody liniowej. |
| ||||||||||||
|
||||||||||||
