Facebook

Jak szukać?»

Uwaga: Do 2 kwietnia 2024 r. część płatników składek przekazuje do ZUS zgłoszenia o pracy "szczególnej" ZUS ZSWA za 2023 r. Do 31 marca 2024 r. należy sporządzić i podpisać sprawozdanie finansowe za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US zeznań: CIT-8 i CIT-8AB za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US deklaracji: CIT-8E i CIT-8FR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: IFT-2R, CIT-RB i CIT-CSR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: CIT-8ST, CIT-N1, CIT-N2, PIT-N1 i PIT-N2 według stanu na 31 grudnia 2023 r.
Aktualnie jesteś: Gofin.pl (strona główna)  »  Podatki  »  Procedura podatkowa  »   STIR - narzędzie do walki z oszustami skarbowymi
POLECAMY
A A A  drukuj artykuł

STIR - narzędzie do walki z oszustami skarbowymi

Gazeta Podatkowa nr 10 (1467) z dnia 1.02.2018
Małgorzata Żujewska

STIR to system teleinformatyczny izby rozliczeniowej stworzony do przetwarzania danych bankowych według określonych algorytmów w celu wykrycia nieprawidłowości świadczących o możliwości dokonania wyłudzeń skarbowych. Banki i SKOK-i muszą przekazywać do STIR informacje o rachunkach otwieranych przez przedsiębiorców oraz przeprowadzanych za ich pośrednictwem transakcjach. Szef KAS będzie mógł zablokować konto na 72 godziny.

Ważny algorytm

Administracja skarbowa zyskała nowe narzędzie do walki z przestępcami podatkowymi: STIR. Jego działanie i zastosowanie wynika z art. 119zg-119zzj Ordynacji podatkowej.

STIR to system teleinformatyczny izby rozliczeniowej służący do przetwarzania według określonych algorytmów danych przekazywanych przez banki i SKOK-i w celu ustalenia wskaźnika ryzyka wykorzystywania sektora bankowego do wyłudzeń skarbowych, zwłaszcza w zakresie VAT. Dane te to informacje o rachunkach otwieranych i prowadzonych przez tzw. podmioty kwalifikowane oraz dzienne zestawienia transakcji dotyczących tych rachunków. Do podmiotów kwalifikowanych zalicza się osoby fizyczne wykonujące działalność gospodarczą, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, ale posiadające zdolność prawną.

Na podstawie spływających danych, w oparciu o specjalnie opracowane algorytmy, ma być ustalany wskaźnik ryzyka dokonania wyłudzeń skarbowych. Algorytmy opracowuje izba rozliczeniowa z uwzględnieniem najlepszych praktyk sektora bankowego w zakresie przeciwdziałania wykorzystywaniu go do działalności przestępczej, a także po wzięciu pod uwagę kryteriów ekonomicznych, geograficznych czy przedmiotowych (więcej w ramce). STIR ma dzięki temu automatycznie namierzać "podejrzane" transakcje, np. polegające na dokonywaniu w krótkich odstępach czasu między tymi samymi podmiotami kilkunastu przelewów i przelewów zwrotnych.

Blokada konta

Informacje o rachunkach podmiotów kwalifikowanych, transakcjach oraz wskaźniku ryzyku izba rozliczeniowa przekazuje automatycznie i elektronicznie Szefowi KAS. Pozwala to na przeprowadzenie szybkiej analizy wystąpienia nadużyć. W razie potrzeby - w celu zapobieżenia transferowi środków pochodzących z wyłudzeń - może być dokonana blokada rachunku podmiotu kwalifikowanego na okres nie dłuższy niż 72 godziny. Do biegu tego okresu (72 godzin) nie wlicza się sobót, niedziel i świąt będących dniami ustawowo wolnymi od pracy.

Blokadę konta będzie mógł zarządzić Szef KAS. Sporządza w tym celu postanowienie (zawierające m.in. okres trwania blokady). Następnie przekazuje bankowi lub SKOK-owi żądanie dokonania blokady. Ponadto zawiadomienie o zastosowaniu takiego środka otrzymują prokurator oraz właściwy dla podmiotu kwalifikowanego urząd skarbowy i urząd celno-skarbowy. Blokada będzie mogła być przedłużona na oznaczony czas, nie dłuższy niż 3 miesiące, jeżeli zajdzie uzasadniona obawa, że podmiot nie wykona istniejących lub mających powstać zobowiązań podatkowych przekraczających równowartość 10.000 euro. Przeliczenia na złote dokonuje się według średniego kursu euro ogłaszanego przez NBP w ostatnim dniu roboczym roku poprzedzającego rok, w którym zostanie wydane postanowienie o przedłużeniu blokady. Żądanie przedłużenia blokady musi być przekazane bankowi lub SKOK-owi w czasie blokady dokonanej na okres do 72 godzin. W przeciwnym razie nie będzie ono skuteczne.

Skutkiem blokady konta jest uniemożliwienie dysponowania i korzystania ze zgromadzonych na nim środków pieniężnych. Przewidziano jednak kilka wyjątków. Podmiot, którego konto zostanie zablokowane, będzie mógł zwrócić się do Szefa KAS o zgodę na pobranie środków na bieżące pensje wypłacane na podstawie umów o pracę zawartych co najmniej 3 miesiące przed dniem dokonania blokady wraz z należnymi od nich podatkiem dochodowym i składkami na ubezpieczenia społeczne. Warunkiem otrzymania zgody będzie przedłożenie odpisu listy płac oraz dokumentu ZUS potwierdzającego zgłoszenie do ubezpieczeń społecznych z tytułu umowy o pracę. Podmiot kwalifikowany będzie mógł ponadto ubiegać się o zgodę na wypłatę środków na zasądzone alimenty oraz renty o charakterze alimentacyjnym zasądzone tytułem odszkodowania, a także na zapłatę z zablokowanego rachunku zobowiązania podatkowego lub należności celnej przed terminem ich płatności. Szef KAS będzie miał również prawo w wyjątkowych sytuacjach, na wniosek podmiotu, zwolnić środki z zablokowanego konta.

Pierwsze dane

System przekazywania informacji bankowych i ich analizy uruchamiany jest stopniowo.

Przepisy wprowadzające utworzenie STIR obowiązują zasadniczo od 13 stycznia 2018 r. Banki (z wyjątkiem spółdzielczych) mają od tego dnia 30 dni na przesłanie izbie rozliczeniowej pierwszych informacji o rachunkach podmiotów kwalifikowanych, a 6 miesięcy na rozpoczęcie przekazywania dziennych raportów o transakcjach dotyczących tych rachunków. W przypadku banków spółdzielczych i SKOK-ów terminy te wynoszą odpowiednio: 60 dni i 8 miesięcy. Pierwsze zestawienia transakcji obejmą dane za okres od 1 stycznia 2016 r. do dnia poprzedzającego dzień ich przekazania. Mają one dotyczyć transakcji na rachunkach funkcjonujących na dzień 13 stycznia 2018 r. oraz na rachunkach otwartych od 13 stycznia 2018 r. do dnia poprzedzającego dzień przekazania zestawienia.

Regulacje dotyczące blokady rachunków wejdą w życie 30 kwietnia 2018 r.

Wyłudzenia skarbowe w rozumieniu stosowania przepisów o STIR:

» przestępstwa skarbowe: uchylanie się od opodatkowania (art. 54 § 1 i 2 K.k.s.), firmanctwo (art. 55 § 1 i 2 K.k.s.), oszustwo podatkowe (art. 56 § 1 i 2 K.k.s.), niewystawienie, wystawienie wadliwej lub odmowa wydania faktury (art. 62 § 1 K.k.s.), wystawienie lub posługiwanie się nierzetelną fakturą (art. 62 § 2 i 2a K.k.s.), wyłudzenie nadpłaty lub zwrotu podatku (art. 76 § 1 i 2 K.k.s.);
» przestępstwa: podrobienie lub przerobienie faktury lub użycie takiej faktury jako autentycznej (art. 270a § 1 i 2 oraz art. 277a § 1 K.k.), wystawienie lub użycie pustej faktury (art. 271a § 1 i 2 oraz art. 277a § 1 K.k.);
» udział w zorganizowanej grupie albo związku mających na celu popełnienie ww. przestępstw lub przestępstw skarbowych (art. 258 § 1-3 K.k.).


Kryteria uwzględniane przy ustalaniu algorytmu wskaźnika ryzyka wyłudzeń skarbowych:

» kryteria ekonomiczne - polegają na ocenie transakcji bankowej dokonywanej przez podmiot kwalifikowany w otoczeniu gospodarczym, w szczególności pod względem celu prowadzonej przez niego działalności gospodarczej, lub dokonywaniu transakcji nieuzasadnionych ze względu na charakter działalności;
» kryteria geograficzne - polegają na dokonywaniu transakcji z podmiotami z państw, w których występuje wysokie zagrożenie wyłudzeń skarbowych;
» kryteria przedmiotowe - polegają na prowadzeniu przez podmiot kwalifikowany działalności gospodarczej wysokiego ryzyka z punktu widzenia podatności na wyłudzenia skarbowe;
» kryteria behawioralne - polegają na nietypowym w danej sytuacji zachowaniu podmiotu kwalifikowanego;
» kryteria powiązań - polegają na istnieniu powiązań podmiotu kwalifikowanego z podmiotami, co do których występuje ryzyko, że uczestniczą w działaniach mających związek z wyłudzeniami skarbowymi lub organizują takie działania.

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 29.08.1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r. poz. 201 ze zm.)

Procedura podatkowa - czytaj także:

 
Przydatne linki
 
Sklep internetowy - sklep.gofin.pl
 
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o., ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp., tel. 95 720 85 40, faks 95 720 85 60
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN
Szanowny Użytkowniku !
Prosimy o zapoznanie się z poniższymi informacjami oraz wyrażenie dobrowolnej zgody poprzez kliknięcie przycisku "Zgadzam się".
Pamiętaj, że zawsze możesz wycofać zgodę.

Serwis internetowy, z którego Pani/Pan korzysta używa plików cookies w celu:

  • niezbędnego zapewnienia prawidłowego działania Serwisów (utrzymania sesji),
  • realizacji funkcjonalności ułatwiających obsługę Serwisu,
  • analizy statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
  • zbierania i przetwarzania danych osobowych w celu wyświetlenia reklam produktów własnych i klientów reklamowych.
Pliki cookies

Są to pliki instalowane w urządzeniach końcowych osób korzystających z Serwisu, w celu administrowania Serwisem, dostosowania treści Serwisu do preferencji użytkownika, utrzymania sesji użytkownika oraz dla celów statystycznych i targetowania reklamy (dostosowania treści reklamy do indywidualnych potrzeb użytkownika). Informujemy, że istnieje możliwość określenia przez użytkownika Serwisu warunków przechowywania lub uzyskiwania dostępu do informacji zawartych w plikach cookies za pomocą ustawień przeglądarki lub konfiguracji usługi. Szczegółowe informacje na ten temat dostępne są u producenta przeglądarki, u dostawcy usługi dostępu do internetu oraz w Polityce prywatności i plików cookies.

Administratorzy

Administratorem Pana/Pani danych osobowych w związku z korzystaniem z Serwisu internetowego i jego usług jest Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. Administratorem danych osobowych w plikach cookies w związku z wyświetleniem analizy statystyk i wyświetlaniem spersonalizowanych reklam są partnerzy Wydawnictwa Podatkowego GOFIN sp. z o.o., Google Inc, Facebook Inc.

Jakie ma Pani/Pan prawa w stosunku do swoich danych osobowych?

Wobec swoich danych mają Pan/Pani prawo do żądania dostępu do swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych, prawo do cofnięcia zgody.

Podstawy prawne przetwarzania Pani/Pana danych osobowych
  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z wykonaniem umowy.

    Umowa w naszym przypadku oznacza akceptację regulaminu naszych usług. Jeśli zatem akceptuje Pani/Pan umowę na realizację danej usługi, to możemy przetwarzać Pani/Pana dane w zakresie niezbędnym do realizacji tej umowy.

  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z prawnie uzasadnionym interesem administratora.

    Dotyczy sytuacji, gdy przetwarzanie danych jest uzasadnione z uwagi na usprawiedliwione potrzeby administratora, tj. dokonanie pomiarów statystycznych, ulepszania naszych usług, jak również prowadzenie marketingu i promocji własnych usług administratora.

  • Dobrowolna zgoda.

    Aby móc realizować cele:
    - zapamiętania Pani/Pana decyzji w Serwisach w zakresie korzystania z dostępnych opcjonalnie funkcjonalności,
    - analiz statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
    - wyświetlania spersonalizowanych reklam produktów własnych i klientów reklamowych w związku z odwiedzaniem niniejszego Serwisu internetowego partnerzy Wydawnictwa Podatkowego Gofin sp. z o.o. muszą mieć możliwość przetwarzania Pani/Pana danych.

Potrzebna jest Nam Pani/Pana dobrowolna zgoda na zapisy w plikach cookies w celach realizacji powyższych celów.
W związku z powyższymi wyjaśnieniami prosimy o wyrażenie dobrowolnej zgody na zapisywanie informacji w plikach cookies przez kliknięcie przycisku „Zgadzam się” lub „Nie teraz” w przypadku braku zgody. Istnieje możliwość skorzystania z „ustawień zaawansowanych” plików cookies w celu określenia indywidualnych zgód na zapis wybranych plików cookies realizujących wybrane cele.