Sporządzenie zbiorczej faktury korygującej w świetle VAT

Przepisy ustawy o VAT umożliwiają wystawienie jednej faktury korygującej dla jednej lub większej ilości transakcji bądź też do wszystkich transakcji dla jednego odbiorcy. Zbiorcza faktura korygująca powinna zawierać wszystkie dane typowe dla zwykłej korekty.

Elementy zbiorczej faktury korygującej

Faktura korygująca powinna zawierać:

• wyrazy "FAKTURA KORYGUJĄCA" albo wyraz "KOREKTA",
   
• numer kolejny oraz datę jej wystawienia,
   
• dane zawarte w fakturze, której dotyczy faktura korygująca, określone w art. 106e ust. 1 pkt 1-6 ustawy, tj. datę wystawienia, kolejny numer, imiona i nazwiska lub nazwy podatnika i nabywcy towarów lub usług oraz ich adresy, NIP, datę dokonania lub zakończenia dostawy towarów lub wykonania usługi lub datę otrzymania całości lub części zapłaty przed dokonaniem czynności opodatkowanych VAT, o ile taka data jest określona i różni się od daty wystawienia faktury,
   
• nazwę (rodzaj) towaru lub usługi objętych korektą,
   
• przyczynę korekty,
   
• jeżeli korekta wpływa na zmianę podstawy opodatkowania lub kwoty podatku należnego - odpowiednio kwotę korekty podstawy opodatkowania lub kwotę korekty podatku należnego z podziałem na kwoty dotyczące poszczególnych stawek podatku i sprzedaży zwolnionej,
   
• w przypadkach innych niż wskazane powyżej - prawidłową treść korygowanych pozycji.

W sytuacji gdy podatnik udziela opustu lub obniżki ceny w odniesieniu do wszystkich dostaw towarów i usług dokonywanych lub świadczonych na rzecz jednego odbiorcy w danym okresie rozliczeniowym, może wystawić zbiorczą fakturę korygującą (art. 106j ust. 3 ustawy o VAT). Korekta ta powinna dodatkowo zawierać wskazanie okresu, do którego odnosi się udzielany opust lub obniżka.

Zbiorcza faktura korygująca może nie zawierać danych określonych w art. 106e ust. 1 pkt 5 i 6 ustawy o VAT (NIP nabywcy, data dokonania lub zakończenia dostawy towarów lub świadczenia usługi lub otrzymania całości lub części zapłaty przed dokonaniem czynności opodatkowanych VAT, gdy data ta będzie różna od daty wystawienia faktury) oraz nazwy (rodzaju) towaru lub usługi objętych fakturą.

Należy także zwrócić uwagę na wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 30 maja 2018 r., sygn. akt I FSK 397/16, w którym Sąd uznał, że art. 106j ust. 3 pkt 2 ustawy o VAT zwalnia z obowiązku zamieszczenia w zbiorczej fakturze korygującej pewnych elementów, ale nie dotyczy to dat wystawienia i kolejnych numerów faktur korygowanych. Nie ma tu, zdaniem Sądu, zwolnienia z obowiązku zawarcia w fakturze danych określonych w art. 106e ust. 1 i 2, bo w tych punktach wymienione zostały data wystawienia i kolejne numery nadane w ramach jednej lub więcej serii.

Kurs do przeliczenia kwot ze zbiorczej korekty

Gdy kwoty stosowane do ustalenia podstawy opodatkowania są określone w walucie obcej, przeliczenia na złote dokonuje się generalnie według kursu średniego danej waluty obcej ogłoszonego przez NBP na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień powstania obowiązku podatkowego. Podatnik może przeliczania tych kwot na złote dokonywać według ostatniego kursu wymiany opublikowanego przez Europejski Bank Centralny na ostatni dzień poprzedzający dzień powstania obowiązku podatkowego. W takim przypadku waluty inne niż euro przelicza się z zastosowaniem kursu wymiany każdej z nich względem euro. Od tej zasady są pewne wyjątki, które tu pomijamy.

Przepisy ustawy o VAT nie wskazują, jaki kurs stosować do przeliczenia kwot wykazywanych w walucie obcej na fakturach korygujących. Generalnie jednak uznaje się, że należy tu stosować kurs, jaki użyto do przeliczenia faktury pierwotnej (czyli najczęściej średni kurs NBP z dnia poprzedzającego dzień dokonania dostawy towaru/wykonania usługi). Problem pojawia się w przypadku, gdy podatnik przyznaje rabat do wszystkich dostaw zrealizowanych w danym okresie. Obowiązek przeliczania kwot wykazanych w zbiorczej korekcie według kursu właściwego dla każdej transakcji pierwotnej byłby dużym utrudnieniem. Organy podatkowe generalnie przyjmują, że w takim przypadku należy stosować kurs NBP na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień wystawienia faktury korygującej (lub odpowiedni kurs EBC).

Warto także wskazać na stanowisko Dyrektora KIS zaprezentowane w interpretacji indywidualnej z dnia 11 października 2018 r., nr 0114-KDIP1-2.4012.398.2018.2.IG. Organ interpretacyjny wyjaśnił w niej, że rozliczenie korekt powodujących obniżenie podstawy opodatkowania powinno nastąpić według kursu właściwego dla danej transakcji pierwotnej. Dotyczy to zarówno pojedynczych faktur korygujących, jak i zbiorczych faktur korygujących. Również w przypadku korekt zwiększających podstawę opodatkowania, jeżeli korekta faktury wynika ze zdarzeń zaistniałych już w chwili wystawienia faktury pierwotnej, to, zdaniem organu interpretacyjnego, rozliczenie takiej korekty powinno nastąpić według kursu właściwego dla danej transakcji pierwotnej (zarówno w odniesieniu do pojedynczych, jak i zbiorczych faktur korygujących). Natomiast gdy korekta faktury wynika z nowych okoliczności, nieznanych w chwili wystawienia faktury pierwotnej, rozliczenie takiej korekty powinno nastąpić według średniego kursu waluty obcej ogłoszonego przez NBP na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień wystawienia faktury korygującej. Reguła ta znajdzie zastosowanie zarówno do pojedynczych faktur korygujących, jak i zbiorczych faktur korygujących.

Zmniejszenie VAT należnego

Zgodnie z ogólną zasadą w przypadku udzielonych po dokonaniu sprzedaży opustów i obniżek cen, podatnik ma prawo do obniżenia podstawy opodatkowania w stosunku do podstawy określonej w wystawionej fakturze z wykazanym podatkiem, pod warunkiem posiadania przez podatnika, uzyskanego przed upływem terminu do złożenia deklaracji podatkowej za dany okres rozliczeniowy, w którym nabywca towaru lub usługobiorca otrzymał fakturę korygującą, potwierdzenia otrzymania faktury korygującej przez nabywcę towaru lub usługobiorcę, dla którego wystawiono fakturę. Uzyskanie potwierdzenia otrzymania przez nabywcę towaru lub usługobiorcę faktury korygującej po terminie złożenia deklaracji podatkowej za dany okres rozliczeniowy uprawnia podatnika do uwzględnienia faktury korygującej za okres rozliczeniowy, w którym potwierdzenie to uzyskano (art. 29a ust. 13 ustawy o VAT).

W niektórych przypadkach uzyskanie potwierdzenia odbioru korekty przez nabywcę nie jest konieczne, aby obniżyć podstawę opodatkowania/kwotę VAT należnego (art. 29a ust. 15 ustawy o VAT). Dotyczy to m.in. sytuacji, gdy podatnik nie uzyskał potwierdzenia, mimo udokumentowanej próby doręczenia faktury korygującej i z posiadanej dokumentacji wynika, że nabywca towaru lub usługobiorca wie, że transakcja została zrealizowana zgodnie z warunkami określonymi w fakturze korygującej.

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 11.03.2004 r. o VAT (Dz. U. z 2018 r. poz. 2174 ze zm.)