Ulga na złe długi - korekta VAT w okresie epidemii koronawirusa

Jestem czynnym podatnikiem VAT. Kupiłem towar handlowy i odliczyłem z tego tytułu VAT. Z uwagi na zaistniałą sytuację zagrożenia koronawirusem mam problemy finansowe i nie mogę zapłacić kontrahentowi. Czy muszę skorygować podatek naliczony?

Zasady rozliczenia podatku w odniesieniu do nieściągalnych wierzytelności zostały uregulowane w art. 89a i 89b ustawy o VAT (tzw. ulga na złe długi). W oparciu o te przepisy, w określonych warunkach, wierzyciel ma prawo do skorygowania VAT należnego, a dłużnik obowiązek skorygowania odliczonego VAT.

Prawo wierzyciela

Podatnik (wierzyciel) ma możliwość skorygowania podstawy opodatkowania oraz podatku należnego z tytułu dostawy towarów lub świadczenia usług na terytorium kraju w przypadku wierzytelności, których nieściągalność została uprawdopodobniona. Korekta dotyczy również podstawy opodatkowania i kwoty podatku przypadającej na część kwoty wierzytelności, której nieściągalność została uprawdopodobniona. Korekty tej wierzyciel może dokonać w rozliczeniu za okres, w którym nieściągalność wierzytelności uznaje się za uprawdopodobnioną, pod warunkiem, że do dnia złożenia przez wierzyciela deklaracji podatkowej za ten okres wierzytelność nie została uregulowana lub zbyta w jakiejkolwiek formie.

UWAGA! Nieściągalność wierzytelności uważa się za uprawdopodobnioną, w przypadku gdy wierzytelność nie została uregulowana lub zbyta w jakiejkolwiek formie w ciągu 90 dni od dnia upływu terminu jej płatności określonego w umowie lub na fakturze.

Należy mieć także na uwadze, że prawo do ulgi na złe długi przysługuje wierzycielowi pod warunkiem, że są spełnione określone warunki, tj.:

• dostawa towaru lub świadczenie usług jest dokonana na rzecz czynnego podatnika VAT, niebędącego w trakcie postępowania restrukturyzacyjnego/upadłościowego lub w trakcie likwidacji,
   
• na dzień poprzedzający dzień złożenia deklaracji podatkowej, w której dokonuje się korekty podstawy opodatkowania oraz podatku należnego:
   
• wierzyciel i dłużnik są podatnikami zarejestrowanymi jako podatnicy VAT czynni,
   
• dłużnik nie jest w trakcie postępowania restrukturyzacyjnego w rozumieniu ustawy z dnia 15 maja 2015 r. - Prawo restrukturyzacyjne, postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji,
   
• od daty wystawienia faktury dokumentującej wierzytelność nie upłynęły 2 lata, licząc od końca roku, w którym została wystawiona.

Obowiązki dłużnika

W przypadku nieuregulowania należności wynikającej z faktury dokumentującej dostawę towarów lub świadczenie usług na terytorium kraju w terminie 90 dni od dnia upływu terminu jej płatności określonego w umowie lub na fakturze, dłużnik jest, co do zasady, obowiązany do korekty odliczonej kwoty podatku wynikającej z tej faktury, w rozliczeniu za okres, w którym upłynął 90. dzień od dnia upływu terminu płatności określonego w umowie lub na fakturze. Natomiast w przypadku częściowego uregulowania należności w ww. terminie, korekta dotyczy podatku naliczonego przypadającego na nieuregulowaną część należności.

Dłużnik nie ma obowiązku korygowania VAT naliczonego, jeżeli:

• uregulował należność najpóźniej w ostatnim dniu okresu rozliczeniowego, w którym upłynął 90. dzień od dnia upływu terminu płatności tej należności (jeżeli uregulował wówczas część należności, to także nie ma obowiązku korygowania VAT naliczonego dla tej uregulowanej części),
   
• w ostatnim dniu miesiąca, w którym upływa 90. dzień od dnia upływu terminu płatności, jest w trakcie postępowania restrukturyzacyjnego, postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji.

Kalkulator ulgi na złe długi dostępny jest w serwisie www.kalkulatory.gofin.pl

Ulga na złe długi w okresie epidemii

Pomimo wprowadzenia wielu zmian w ustawach podatkowych w związku z zagrożeniem koronawirusem, ustawy antykryzysowe nie zmieniły zasad rozliczania ulgi na złe długi w VAT. Niezależnie od tego, że wielu podatników straciło zdolność do regulowania zobowiązań, wierzyciel może nadal skorygować podstawę opodatkowania i podatek należny dopiero po upływie 90 dni od umówionego terminu, natomiast dłużnik musi skorygować odliczony wcześniej VAT, jeżeli nie ureguluje w ww. terminie należności.

Podkreślamy jednak, że w związku z sytuacją wywołaną koronawirusem ustawodawca przewidział zmiany w zakresie ulgi na złe długi, ale jedynie w PIT/CIT. Dłużnicy zostali bowiem zwolnieni z obowiązku zwiększenia dochodu stanowiącego podstawę obliczenia zaliczki za poszczególne okresy rozliczeniowe, przypadające w 2020 r. (po spełnieniu określonych warunków). Pisaliśmy na ten temat szczegółowo w dodatku nr 14 do BI z 20 kwietnia 2020 r.