Podatnicy VAT mają, co do zasady, obowiązek dokumentować fakturami dokonywane przez siebie transakcje. Faktura wystawiana przez podatnika musi spełniać wymogi formalne oraz być wystawiona terminowo i zgodnie z obowiązującymi przepisami ustawy o VAT. Przepisy o VAT określają również katalog informacji, które nie są wymagane na fakturze oraz informacji, które w szczególnych przypadkach muszą być w fakturze zawarte.
Jak wynika z art. 106a pkt 2 ustawy o VAT, polskie przepisy w zakresie fakturowania podatnicy stosują także do transakcji, od których VAT rozlicza podatnik zagraniczny w ramach odwrotnego obciążenia. Faktury wystawiane dla kontrahentów zagranicznych muszą, co do zasady, zawierać takie same dane, co faktury wystawiane w obrocie krajowym. Przy czym na fakturach tych musi być zamieszczony:
Ponadto na fakturach tych nie zamieszcza się stawki podatku, sumy wartości sprzedaży netto i kwoty podatku od tej sumy.
Przepisy ustawy o VAT przewidują możliwość wystawienia faktury w imieniu i na rzecz dostawcy towaru czy usługodawcy przez nabywcę danego towaru lub usługi. Podstawowym przykładem dokumentowania transakcji przez nabywcę jest zakup produktów rolnych od rolnika ryczałtowego. W przypadku gdy nabywcą tych towarów jest czynny podatnik VAT, zgodnie z art. 116 ustawy o VAT, wystawia on fakturę VAT RR potwierdzającą zakup towarów (usług rolniczych) od rolnika ryczałtowego.
Poza tymi przypadkami także w art. 106d ustawy o VAT wyszczególniono zasady wystawiania faktur przez nabywców towarów i usług. Czynność, w ramach której to nabywca dokumentuje daną transakcję, nazywana jest samofakturowaniem. Aby istniała możliwość wystawienia faktury w ramach samofakturowania, podmiot wystawiający musi być podatnikiem podatku VAT, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze bądź osobą prawną niebędącą podatnikiem, który nabywa towary lub usługi od innego podatnika. Ponadto samofakturowanie dotyczyć może wyłącznie czynności wskazanych w art. 106d ust. 1 pkt 1-3 ustawy o VAT, tj.:
Do faktur sporządzanych przez nabywców towarów czy usług ma zastosowanie art. 106e ustawy o VAT. Faktura wystawiona w imieniu i na rzecz sprzedawcy musi zawierać, co do zasady, elementy wymagane przy "zwykłych" fakturach, jednak dodatkowo musi posiadać oznaczenie: "samofakturowanie" (art. 106e ust. 1 pkt 17 ustawy o VAT).
Aby móc skorzystać z procedury samofakturowania, strony transakcji powinny zawrzeć w tej sprawie stosowną umowę, w której zostanie określona procedura zatwierdzania poszczególnych faktur przez podatnika dokonującego sprzedaży towarów czy usług. W art. 106d ust. 1 ustawy o VAT wskazano, że umowę tę należy zawrzeć przed rozpoczęciem tej formy dokumentowania transakcji pomiędzy podatnikami. Przepisy o VAT nie wskazują wymogów co do formy takiej umowy, ani też, jakie elementy powinna ona zawierać. Jednak taką umowę warto sporządzić na piśmie dla celów dowodowych i pozostawić w dokumentacji sprzedawcy, jak i nabywcy.
Faktura VAT marża jest dokumentem zawierającym inne niż "zwykłe" faktury elementy. Przede wszystkim faktura ta nie zawiera wyszczególnionej kwoty netto, kwoty podatku oraz kwoty marży. Powinna ona jednak zawierać następujące elementy:
Faktura uproszczona jest fakturą wystawianą w przypadku, gdy kwota należności ogółem nie przekracza kwoty 450 zł albo 100 euro (jeżeli kwota ta określona jest w euro). Na podstawie art. 106e ust. 5 pkt 3 ustawy o VAT, faktury takie mogą nie zawierać imienia i nazwiska lub nazwy nabywcy towarów lub usług oraz jego adresu, a także danych takich jak:
pod warunkiem jednak, że na fakturach będą zawarte dane pozwalające określić kwotę podatku dla poszczególnych stawek podatku.
W przypadku gdy kwota należności ogółem nie przekroczy 450 zł lub 100 euro podatnicy mają wybór czy wystawiają zwykłą fakturę, czy też fakturę uproszczoną.
Zakres danych, które obowiązkowo muszą być umieszczone na fakturze uproszczonej został określony w sposób zbliżony do zakresu danych, jakie wymagane są w przypadku paragonów fiskalnych.
Należy jednak podkreślić, że odręczne dopisanie na paragonie fiskalnym NIP nabywcy nie spełnia warunków określonych w przepisach dotyczących wystawiania faktur uproszczonych. W związku z czym, tak sporządzony paragon nie może zostać uznany za fakturę uproszczoną.
Przy czym należy pamiętać, że faktury uproszczone nie mogą być wystawiane w celu udokumentowania:
1) sprzedaży wysyłkowej z terytorium kraju i sprzedaży wysyłkowej na terytorium kraju,
2) wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów,
3) dostawy towarów i świadczenia usług, których miejscem świadczenia jest terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju, a osobą zobowiązaną do zapłaty podatku od wartości dodanej jest nabywca lub usługobiorca i faktura dokumentująca te czynności nie jest wystawiana przez tego nabywcę lub usługobiorcę w imieniu i na rzecz podatnika. Wynika to z art. 106e ust. 6 ustawy o VAT.
|
Podatnik będzie mógł stosować procedurę samofakturowania z zastosowaniem milczącego akceptu, jako formy zatwierdzania faktur przez kontrahenta, która zostanie określona w umowie dotyczącej samofakturowania zawierającej postanowienie, że brak informacji zwrotnej ze strony kontrahenta do końca ustalonego terminu strony będą uznawały za zatwierdzenie przez kontrahenta treści faktury wystawionej przez podatnika. Powyższy mechanizm będzie prawidłowy, ponieważ zostanie spełniony warunek, o którym mowa w art. 106d ust. 1 ustawy o VAT. Z interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 9 grudnia 2016 r., nr 3063-ILPP1-3.4512.139.2016.1.PR |
Podstawa prawna
Ustawa z dnia 11.03.2004 r. o VAT (Dz. U. z 2017 r. poz. 1221)
| ||||||||||||
|
||||||||||||
