Opodatkowanie renty otrzymywanej z zagranicy

Stosownie do art. 3 ust. 1 updof, osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy). Przepis ten stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska (art. 4a updof).

W opisanej sytuacji zastosowanie znajdą postanowienia konwencji między Rzecząpospolitą Polską a Królestwem Niderlandów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu (Dz. U. z 2003 r. nr 216, poz. 2120), zwanej dalej konwencją.

Opodatkowanie rent i emerytur wypłacanych w ramach powszechnego systemu ubezpieczenia społecznego (innych niż świadczenia wypłacane w zamian za pełnienie tzw. służby publicznej) reguluje art. 18 konwencji.

Teksty umów o unikaniu podwójnego opodatkowania dostępne są w serwisie www.przepisy.gofin.pl

Na podstawie art. 18 ust. 1 konwencji, emerytury i inne podobne świadczenia wypłacane osobie mającej miejsce zamieszkania w Polsce w związku z wcześniejszym zatrudnieniem, jak i renty wypłacane osobie mającej miejsce zamieszkania w Polsce, co do zasady, podlegają opodatkowaniu tylko w Polsce. Natomiast, zgodnie z art. 18 ust. 2 konwencji, bez względu na postanowienia ustępu 1 emerytura lub inne podobne świadczenie albo renta może być również opodatkowana w tym umawiającym się państwie, z którego jest ona uzyskiwana, zgodnie z prawem tego państwa:

a) jeżeli, i o ile, tytuł do takiej emerytury lub innego podobnego świadczenia albo renty w umawiającym się państwie, z którego jest uzyskiwana, jest zwolniony z opodatkowania, lub składki związane z emeryturą lub innym podobnym świadczeniem albo rentą dokonywane na rzecz funduszu emerytalnego lub firmy ubezpieczeniowej były odpisywane w przeszłości przy obliczaniu dochodu podlegającego opodatkowaniu w tym państwie lub kwalifikowały się do innych ulg podatkowych w tym państwie; i

b) jeżeli, i o ile, taka emerytura lub inne podobne świadczenie albo renta nie jest opodatkowana w umawiającym się państwie, w którym odbiorca ma miejsce zamieszkania, według powszechnie stosowanej stawki od dochodu z pracy najemnej, lub jest opodatkowana od mniej niż 90% kwoty brutto emerytury lub innego podobnego świadczenia albo renty; i

c) jeżeli łączna kwota brutto emerytur i innych podobnych świadczeń oraz rent, a także emerytura lub inne wypłaty, dokonane na podstawie przepisów o systemie ubezpieczeń społecznych państwa, w jakimkolwiek roku kalendarzowym przekroczy kwotę 20.000 euro.

W myśl art. 18 ust. 5 konwencji, wszelkie emerytury i inne płatności wypłacane według przepisów systemu ubezpieczeń społecznych Holandii osobie mającej miejsce zamieszkania w Polsce mogą być opodatkowane w Holandii.

Z powołanych przepisów wynika, że renta wypłacana z Holandii osobie zamieszkałej w Polsce podlegająca opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 18 ust. 2 lub 5 konwencji, może być opodatkowana zarówno w Holandii, jak i w Polsce.

Od rent otrzymywanych z zagranicy należy w ciągu roku podatkowego opłacać zaliczki na podatek dochodowy. Stosownie do art. 35 ust. 1 pkt 1 updof, bank wypłacający holenderską rentę jest płatnikiem i na nim ciąży obowiązek poboru miesięcznych zaliczek na podatek. Płatnik ma obowiązek stosować postanowienia umowy o unikaniu podwójnemu opodatkowaniu, zawartej z państwem, z którego pochodzi renta (art. 35 ust. 3 updof).

Przy odbiorze renty zagranicznej, którą co do zasady wypłaca się w walucie kraju, z którego pochodzi, podatnik może wpłacić płatnikowi zaliczkę na podatek w złotych. Wpłatę tę uznaje się za zaliczkę potrąconą przez płatnika (art. 35 ust. 3a updof).

Po zakończeniu roku podatkowego płatnik obowiązany jest sporządzić i przekazać podatnikowi oraz do urzędu skarbowego informację PIT-11. Na jej podstawie podatnik uzyskane z zagranicy renty powinien rozliczyć w zeznaniu PIT-36. W przypadku gdy świadczenia te podlegają opodatkowaniu zarówno w państwie, z którego renta jest wypłacana, jak i w Polsce, to dochody z tych świadczeń należy rozliczyć z uwzględnieniem właściwej metody unikania podwójnego opodatkowania.

W celu uniknięcia podwójnego opodatkowania należy zastosować przewidzianą w art. 23 ust. 5 konwencji metodę unikania podwójnego opodatkowania, tj. metodę proporcjonalnego odliczenia. Na gruncie ustawy o podatku dochodowym znajdzie więc zastosowanie art. 27 ust. 9 lub 9a updof (metoda proporcjonalnego odliczenia). Stosując tę metodę, od podatku obliczonego od łącznej sumy dochodów odlicza się kwotę równą podatkowi dochodowemu zapłaconemu w obcym państwie. Odliczenie to nie może jednak przekroczyć tej części podatku obliczonego przed dokonaniem odliczenia, która proporcjonalnie przypada na dochód uzyskany w obcym państwie (tu: Holandii).

Podatnik, który uzyskał za granicą dochód, w stosunku do którego ma zastosowanie metoda proporcjonalnego odliczenia, może zastosować ulgę abolicyjną, o której mowa w art. 27g ust. 1 updof. W ramach tej ulgi uprawnieni podatnicy odliczają od podatku dochodowego, kwotę stanowiącą różnicę między:

• kwotą podatku obliczonego metodą proporcjonalnego odliczenia a
   
• kwotą podatku obliczonego przy zastosowaniu metody wyłączenia z progresją, która jest korzystniejsza w zakresie rozliczania zagranicznych dochodów.

Celem ulgi abolicyjnej jest wyeliminowanie różnic w poziomie opodatkowania zagranicznych dochodów osiąganych przez polskich rezydentów podatkowych. Niestety do dochodów z renty nie można jej stosować.

Jak wyjaśnił Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji indywidualnej z 28 lutego 2014 r., nr ITPB2/415-1110/13/RS, do dochodu osiąganego z tytułu rent i emerytur nie znajduje zastosowania ulga abolicyjna, ponieważ na podstawie art. 27g updof prawo to przysługuje podatnikom, którzy:

1) podlegają w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu,

2) osiągają za granicą dochody, do których ma zastosowanie metoda proporcjonalnego odliczenia,

3) uzyskują za granicą przychody:

• ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej, spółdzielczego stosunku pracy,
   
• z działalności wykonywanej osobiście,
   
• z działalności gospodarczej,
   
• z praw majątkowych w zakresie praw autorskich i praw pokrewnych w rozumieniu odrębnych przepisów, z wykonywanej poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej działalności artystycznej, literackiej, naukowej, oświatowej i publicystycznej, z wyjątkiem dochodów (przychodów) uzyskanych z tytułu korzystania z tych praw lub rozporządzania nimi.

Organ ten stwierdził, że: "(...) skoro w przepisie art. 27g ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zostały wymienione dochody z tytułu rent zagranicznych, to tzw. ulga abolicyjna nie może znaleźć zastosowania do opodatkowania świadczeń rentowych otrzymywanych przez Wnioskodawczynię z Holandii".