Facebook
Rozlicz prawidłowo swój PIT za 2023 rok
Wyjaśnienia, wskazówki i porady do sporządzania zeznań podatkowych

Jak szukać?»

Uwaga: Do 2 kwietnia 2024 r. część płatników składek przekazuje do ZUS zgłoszenia o pracy "szczególnej" ZUS ZSWA za 2023 r. Do 31 marca 2024 r. należy sporządzić i podpisać sprawozdanie finansowe za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US zeznań: CIT-8 i CIT-8AB za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US deklaracji: CIT-8E i CIT-8FR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: IFT-2R, CIT-RB i CIT-CSR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: CIT-8ST, CIT-N1, CIT-N2, PIT-N1 i PIT-N2 według stanu na 31 grudnia 2023 r.
Aktualnie jesteś: Gofin.pl (strona główna)  »  PIT 2022  »  Odliczenia od podatku  »   Wpływ zmiany sytuacji dzieci na wysokość kwoty odliczenia i prawo ...
POLECAMY
A A A  drukuj artykuł

Wpływ zmiany sytuacji dzieci na wysokość kwoty odliczenia i prawo do ulgi prorodzinnej

Przegląd Podatku Dochodowego nr 8 (584) z dnia 20.04.2023

Specyfiką ulgi prorodzinnej (ulgi na dzieci), uregulowanej w art. 27f updof, jest to, że nabycie prawa do jej stosowania wymaga spełnienia określonych ustawowo warunków zarówno przez podatnika, jak i przez dziecko. Wysokość kwoty odliczenia przysługującej za dany rok podatkowy zależy ostatecznie:

  • od liczby dzieci, na które ulga przysługuje, oraz
  • od liczby miesięcy w roku, za które ulga na dane dziecko ma być ustalana.
Zwróć uwagę!

W 2022 r. kwota ulgi prorodzinnej wynosi:

  • na pierwsze i drugie dziecko - po 92,67 zł miesięcznie, a za cały rok po 1.112,04 zł,
  • na trzecie dziecko - 166,67 zł miesięcznie i 2.000,04 zł za cały rok,
  • na czwarte i każde kolejne dziecko - po 225 zł miesięcznie, a za cały rok po 2.700 zł.
1. Dzieci, na które może być ustalana ulga

Ulga przysługuje na małoletnie dziecko, w stosunku do którego w roku podatkowym podatnik: wykonywał władzę rodzicielską, pełnił funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało lub sprawował opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą. Ponadto z ulgi może skorzystać podatnik utrzymujący pełnoletnie dzieci, o których mowa w art. 6 ust. 4c pkt 2 i 3 updof, w związku z wykonywaniem przez tego podatnika ciążącego na nim obowiązku alimentacyjnego oraz w związku ze sprawowaniem funkcji rodziny zastępczej.

Dzieci pełnoletnie, o których mowa w art. 6 ust. 4c pkt 2 i 3 updof, to dzieci:

  • otrzymujące rentę socjalną lub zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny; ulga prorodzinna na te dzieci może być ustalana bez względu na ich wiek oraz wysokość osiąganych dochodów,
  • do ukończenia 25 roku życia, uczące się w szkołach, o których mowa w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe, obowiązujących w Rzeczypospolitej Polskiej oraz w innym państwie; w przypadku tych dzieci prawo do ustalenia ulgi prorodzinnej zależy od łącznej wysokości dochodów/przychodów uzyskanych przez te dzieci w roku podatkowym.

Ulgę na uczące się dziecko do 25 lat, stosuje się pod warunkiem, że w roku podatkowym jego łączne:

  • dochody podlegające opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 updof (tj. według skali podatkowej oraz z uwzględnieniem metod unikania podwójnego opodatkowania), z wyjątkiem renty rodzinnej, oraz w art. 30b updof (dochody z kapitałów pieniężnych rozliczane w PIT-38) lub
  • przychody wolne od podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 148 i 152 updof (tzw. ulga dla młodych i dla powracających z zagranicy),

nie przekraczają dwunastokrotności kwoty renty socjalnej określonej w ustawie z dnia 27 czerwca 2003 r. o rencie socjalnej (Dz. U. z 2022 r. poz. 240 ze zm.), w wysokości obowiązującej w grudniu roku podatkowego (art. 27f ust. 6 w związku z art. 6 ust. 4e updof). Tak więc dochody/przychody dziecka za 2022 r. nie mogą przekroczyć kwoty 16.061,28 zł (tj. 12 x 1.338,44 zł).

Zwróć uwagę!

W przypadku gdy uczące się dziecko w 2022 r. ukończyło 18 lat, to ustalając, czy jego łączne dochody/przychody za ten rok nie przekroczyły kwoty 16.061,28 zł, nie bierze się pod uwagę dochodów/przychodów, które dziecko uzyskało przed osiągnięciem pełnoletności.

Ulga ustalana jest na dzieci małoletnie oraz pełnoletnie, pod warunkiem, że w roku podatkowym w stosunku do dziecka (dzieci) nie wystąpiły okoliczności określone w art. 6 ust. 8 updof. Zatem ulga nie przysługuje, jeżeli:

1) do dziecka miały zastosowanie przepisy:

a) o podatku liniowym (art. 30c updof) lub

b) ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (z wyjątkiem opodatkowania tzw. prywatnego najmu)

- w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do zwiększania lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń,

2) dziecko podlegało opodatkowaniu na zasadach wynikających z ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.


2. Moment wygaśnięcia prawa do ulgi na dziecko

Trzeba mieć na uwadze, że wystąpienie bądź ustanie konkretnych przesłanek sformułowanych w odniesieniu do dzieci, może powodować wygaśnięcie prawa do ustalania ulgi na dane dziecko. Skutek taki może wystąpić od początku roku podatkowego lub za część roku podatkowego.

W tabeli prezentujemy przyczyny i moment utraty prawa do ustalania ulgi na dziecko.

Przesłanki dotyczące dzieci skutkujące ustaniem prawa do ulgi na dane dziecko
od początku roku podatkowego w trakcie roku
- uzyskanie przez pełnoletnie dziecko, które nie ukończyło 25 roku życia i pobiera naukę, dochodów/przychodów,
- o których mowa w art. 6 ust. 4e updof, w łącznej wysokości przekraczającej limit wynikający z tego przepisu,
- zaistnienie w stosunku do dziecka (bez względu na jego wiek) okoliczności, o których mowa w art. 6 ust. 8 updof
- ukończenie 25 roku życia przez dziecko, które pobiera naukę w szkole - od miesiąca następującego po ukończeniu 25 lat,
- wstąpienie dziecka w związek małżeński - od miesiąca, w którym dziecko wstąpiło w związek małżeński,
- umieszczenie dziecka w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie w rozumieniu przepisów o świadczeniach rodzinnych, na podstawie orzeczenia sądu - od miesiąca, w którym zostało umieszczone w tej instytucji

Na szczególną uwagę zasługuje sytuacja, gdy w trakcie roku podatkowego pełnoletnie dziecko, które nie ukończyło 25 roku życia, kończy naukę. W zależności od tego, jaki etap nauki został ukończony oraz czy nauka będzie kontynuowana na kolejnym poziomie, różnie może kształtować się okres, za który podatnik będzie mógł ustalać kwotę odliczenia na to dziecko. Zależności te przedstawiamy w tabeli.

Zakończony etap nauki Miesiące, za które przysługuje ulga prorodzinna
szkoła zawodowa, liceum, technikum - z kontynuacją nauki w kolejnej szkole 12 miesięcy (od stycznia do grudnia)
szkoła zawodowa, liceum, technikum - bez kontynuacji nauki 8 miesięcy (od stycznia do sierpnia)
studia licencjackie i podjęcie studiów magisterskich 12 miesięcy (od stycznia do grudnia)
zakończenie nauki na studiach licencjackich 10 miesięcy (od stycznia do października)

Zmiana sytuacji dziecka może skutkować koniecznością zaprzestania przez podatnika naliczania ulgi na dane dziecko za pozostałą część roku podatkowego lub za cały rok. W określonych przypadkach może powodować nawet całkowitą utratę prawa do ulgi prorodzinnej. Może do tego dojść, gdy z uwagi na zmianę sytuacji jednego z dwojga dzieci, podatnik będzie uważany za osobę wykonującą władzę/pełniącą funkcję/sprawującą opiekę tylko w stosunku do jednego dziecka. W takim bowiem przypadku o możliwości skorzystania z ulgi decyduje wysokość dochodów uzyskanych w danym roku przez podatnika. Kryterium dochodowe dotyczące podatnika przewiduje art. 27f ust. 2 updof, a ustalone w nim limity dochodów (w rozumieniu art. 27f ust. 2a updof) wynoszą:

  • 112.000 zł - u podatnika pozostającego przez cały rok podatkowy w związku małżeńskim (limit dotyczy sumy dochodów podatnika i jego małżonka),
  • 112.000 zł - gdy podatnik jest osobą samotnie wychowującą dziecko,
  • 56.000 zł - gdy podatnik nie pozostaje w związku małżeńskim, w tym przez część roku.
Przykład

Małżonkowie mają dwoje dzieci: małoletnie oraz pełnoletnie uczące się w szkole, którego dochody/przychody za 2022 r. nie przekroczyły kwoty 16.061,28 zł. Do żadnego z dzieci nie ma zastosowania art. 6 ust. 8 updof. Z kolei dochody małżonków, ustalone zgodnie z art. 27f ust. 2a updof, osiągnięte w 2022 r. przekroczyły 112.000 zł.

Przypadek I - dziecko pełnoletnie nie ukończyło 25 roku życia, obroniło pracę magisterską w październiku 2022 r. i zakończyło naukę.

Małżonkowie mogą skorzystać z ulgi na dwoje dzieci, w tym na dziecko małoletnie za 12 miesięcy i na dziecko pełnoletnie za 10 miesięcy. Zatem mogą w ramach ulgi odliczyć od podatku za 2022 r. kwotę 2.038,74 zł, co wynika z wyliczenia: (92,67 zł x 12) + (92,67 zł x 10).

Uwaga! Gdyby dochody/przychody dziecka pełnoletniego, w tym objęte zwolnieniem od podatku w ramach ulgi dla młodych podatników, przekroczyły 16.061,28 zł, małżonkowie nie mogliby skorzystać z ulgi na żadne z dzieci, skoro ich dochody przekroczyły limit 112.000 zł.

Przypadek II - dziecko pełnoletnie w marcu 2022 r. ukończyło 25 rok życia. Nadal jednak pozostało na utrzymaniu rodziców i kontynuowało studia magisterskie.

Małżonkowie, bez względu na wysokość ich łącznych dochodów, mogą skorzystać z ulgi prorodzinnej. Przy czym na dziecko małoletnie ustalą ulgę za 12 miesięcy, a na dziecko pełnoletnie za 3 miesiące. Zatem od podatku za 2022 r. mogą odliczyć kwotę 1.390,05 zł, co wynika z wyliczenia: (92,67 zł x 12) + (92,67 zł x 3).

Przypadek III - dziecko pełnoletnie nie kontynuowało nauki po ukończeniu technikum w czerwcu 2022 r.

Kwotę do odliczenia w ramach ulgi prorodzinnej małżonkowie ustalą na dziecko małoletnie za 12 miesięcy i na dziecko pełnoletnie za 8 miesięcy (tj. 6 miesięcy nauki oraz 2 miesiące wakacji). Zatem kwota do odliczenia od podatku za 2022 r. wyniesie 1.853,40 zł, co wynika z wyliczenia: (92,67 zł x 12) + (92,67 zł x 8).


Przykład

Małżonkowie mają dwoje dzieci małoletnich oraz dziecko pełnoletnie, które w październiku 2022 r. obroniło pracę magisterską, ale już w maju 2022 r. ukończyło 25 rok życia. Do żadnego z dzieci nie ma zastosowania art. 6 ust. 8 updof, jak również dochody/przychody dziecka pełnoletniego uzyskane w 2022 r. nie przekroczyły 16.061,28 zł.

W tym przypadku małżonkowie wychowywali/utrzymywali w 2022 r. więcej niż jedno dziecko, zatem wysokość ich łącznych dochodów jest nieistotna przy ustalaniu prawa do ulgi prorodzinnej.

Małżonkowie w zeznaniu za 2022 r. w ramach ulgi prorodzinnej mogą pomniejszyć podatek o kwotę 3.057,43 zł, co wynika z następującego wyliczenia:

  • na pierwsze i drugie dziecko mogą odliczyć za cały rok - 2.224,08 zł (92,67 zł x 12 x 2),
  • na trzecie dziecko mogą odliczyć tylko za 5 miesięcy (tj. od stycznia do maja) - 833,35 zł (166,67 zł x 5).
 
Przydatne linki
 
Sklep internetowy - sklep.gofin.pl
 
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o., ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp., tel. 95 720 85 40, faks 95 720 85 60
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN
Szanowny Użytkowniku !
Prosimy o zapoznanie się z poniższymi informacjami oraz wyrażenie dobrowolnej zgody poprzez kliknięcie przycisku "Zgadzam się".
Pamiętaj, że zawsze możesz wycofać zgodę.

Serwis internetowy, z którego Pani/Pan korzysta używa plików cookies w celu:

  • niezbędnego zapewnienia prawidłowego działania Serwisów (utrzymania sesji),
  • realizacji funkcjonalności ułatwiających obsługę Serwisu,
  • analizy statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
  • zbierania i przetwarzania danych osobowych w celu wyświetlenia reklam produktów własnych i klientów reklamowych.
Pliki cookies

Są to pliki instalowane w urządzeniach końcowych osób korzystających z Serwisu, w celu administrowania Serwisem, dostosowania treści Serwisu do preferencji użytkownika, utrzymania sesji użytkownika oraz dla celów statystycznych i targetowania reklamy (dostosowania treści reklamy do indywidualnych potrzeb użytkownika). Informujemy, że istnieje możliwość określenia przez użytkownika Serwisu warunków przechowywania lub uzyskiwania dostępu do informacji zawartych w plikach cookies za pomocą ustawień przeglądarki lub konfiguracji usługi. Szczegółowe informacje na ten temat dostępne są u producenta przeglądarki, u dostawcy usługi dostępu do internetu oraz w Polityce prywatności i plików cookies.

Administratorzy

Administratorem Pana/Pani danych osobowych w związku z korzystaniem z Serwisu internetowego i jego usług jest Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. Administratorem danych osobowych w plikach cookies w związku z wyświetleniem analizy statystyk i wyświetlaniem spersonalizowanych reklam są partnerzy Wydawnictwa Podatkowego GOFIN sp. z o.o., Google Inc, Facebook Inc.

Jakie ma Pani/Pan prawa w stosunku do swoich danych osobowych?

Wobec swoich danych mają Pan/Pani prawo do żądania dostępu do swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych, prawo do cofnięcia zgody.

Podstawy prawne przetwarzania Pani/Pana danych osobowych
  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z wykonaniem umowy.

    Umowa w naszym przypadku oznacza akceptację regulaminu naszych usług. Jeśli zatem akceptuje Pani/Pan umowę na realizację danej usługi, to możemy przetwarzać Pani/Pana dane w zakresie niezbędnym do realizacji tej umowy.

  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z prawnie uzasadnionym interesem administratora.

    Dotyczy sytuacji, gdy przetwarzanie danych jest uzasadnione z uwagi na usprawiedliwione potrzeby administratora, tj. dokonanie pomiarów statystycznych, ulepszania naszych usług, jak również prowadzenie marketingu i promocji własnych usług administratora.

  • Dobrowolna zgoda.

    Aby móc realizować cele:
    - zapamiętania Pani/Pana decyzji w Serwisach w zakresie korzystania z dostępnych opcjonalnie funkcjonalności,
    - analiz statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
    - wyświetlania spersonalizowanych reklam produktów własnych i klientów reklamowych w związku z odwiedzaniem niniejszego Serwisu internetowego partnerzy Wydawnictwa Podatkowego Gofin sp. z o.o. muszą mieć możliwość przetwarzania Pani/Pana danych.

Potrzebna jest Nam Pani/Pana dobrowolna zgoda na zapisy w plikach cookies w celach realizacji powyższych celów.
W związku z powyższymi wyjaśnieniami prosimy o wyrażenie dobrowolnej zgody na zapisywanie informacji w plikach cookies przez kliknięcie przycisku „Zgadzam się” lub „Nie teraz” w przypadku braku zgody. Istnieje możliwość skorzystania z „ustawień zaawansowanych” plików cookies w celu określenia indywidualnych zgód na zapis wybranych plików cookies realizujących wybrane cele.