Podatnik ma prawo sprzedać rzecz, na której został ustanowiony zastaw skarbowy jako zabezpieczenie spłaty jego zaległości podatkowych. Sposobem na uchronienie się przed taką transakcją jest uzyskanie wypisu z Rejestru Zastawów Skarbowych. Każdy zainteresowany może go otrzymać. Kosztuje to 50 zł.
Zastaw skarbowy to forma zabezpieczenia spłaty zobowiązań podatkowych podatnika (płatnika, inkasenta, następcy prawnego lub osoby trzeciej pociągniętej do odpowiedzialności za cudze długi podatkowe).
Takim zabezpieczeniem mogą być obciążone rzeczy ruchome i zbywalne prawa majątkowe będące własnością podatnika oraz stanowiące współwłasność łączną jego i małżonka. Poszczególne rzeczy lub prawa majątkowe muszą mieć w dniu ustanowienia zastawu skarbowego określoną wartość. W 2020 r. jest to co najmniej 13.000 zł. Nie ma ustawowych kryteriów ustalania wartości rzeczy i praw majątkowych mających być objętych zastawem skarbowym. Wartość ta powinna zasadniczo odzwierciedlać cenę rynkową. Zastawem skarbowym nie wolno obciążyć mienia niepodlegającego egzekucji. Wyłączone są również składniki majątkowe mogące być przedmiotem hipoteki przymusowej. Ograniczenia przewiduje ponadto Prawo upadłościowe. Po ogłoszeniu upadłości nie jest dozwolone obciążenie zastawem skarbowym składników masy upadłości w celu zabezpieczenia wierzytelności powstałej przed lub po ogłoszeniu upadłości.
Informacje o zastawach skarbowych gromadzone są w Rejestrze Zastawów Skarbowych. Wpisu dokonuje się w oparciu o doręczoną decyzję: ustalającą lub określającą wysokość zobowiązania podatkowego, określającą kwotę zwrotu podatku, dotyczącą wysokości odsetek za zwłokę, a także o odpowiedzialności podatkowej płatnika, inkasenta, osoby trzeciej czy spadkobiercy. Podstawą wpisu może być ponadto deklaracja dotycząca zobowiązania podatkowego powstającego z dniem zaistnienia zdarzenia, z którym ustawa podatkowa wiąże jego powstanie, jeżeli wykazane w deklaracji zobowiązanie podatkowe nie zostało wykonane. W tym ostatnim przypadku wpis nie może być jednak dokonany wcześniej niż po 14 dniach od upływu terminu płatności zobowiązania podatkowego.
Nie ma zakazu zbycia mienia z zastawem skarbowym. "Idzie on bowiem za rzeczą lub prawem majątkowym". Jest skuteczny wobec każdorazowego właściciela. Jeżeli podatnik sprzeda składnik swojego mienia obciążony zastawem skarbowym, spłata zabezpieczonej kwoty może być dochodzona od nabywcy - z przedmiotu zastawu - w trybie postępowania egzekucyjnego (chyba że z ruchomości lub zbywalnego prawa majątkowego prowadzona jest egzekucja przez sądowy organ egzekucyjny). Przewiduje to art. 46 § 4 Ordynacji podatkowej. Aktualny właściciel przedmiotu zastawu skarbowego, niebędący podatnikiem odpowiedzialnym za zabezpieczony podatek, ma także prawo sam uregulować ten podatek.
Rzecz lub prawo majątkowe, które zamierza się nabyć, warto sprawdzić przed sfinalizowaniem transakcji pod kątem istnienia zastawu skarbowego. Rejestr Zastawów Skarbowych jest jawny. Każdy może go bezpłatnie przeszukać. Służy do tego wyszukiwarka udostępniona on-line na Portalu Podatkowym.
Aplikacja wyszukuje informacje o zastawach skarbowych na podstawie numeru identyfikacyjnego ruchomości lub prawa majątkowego. Aby sprawdzić pojazd, należy podać numer: VIN, rejestracyjny, nadwozia, podwozia albo ramy. W przypadku maszyny potrzebny jest numer: seryjny, fabryczny lub tabliczki znamionowej, a w odniesieniu do statku - numer kadłuba. Weryfikacja zbywalnego prawa majątkowego wymaga podania numeru akcji, obligacji czy patentu. Jeżeli rzecz lub prawo majątkowe obciążone jest zastawem skarbowym, pojawi się informacja zawierająca opis przedmiotu zastawu skarbowego oraz dane dotyczące wierzyciela. Informacje te są aktualne na godzinę 2400 dnia poprzedniego.
Wydruk danych uzyskanych dzięki internetowej wyszukiwarce nie ma mocy dokumentu urzędowego. Nie stanowi dowodu tego, co zostało w nim stwierdzone.
Dokumentem urzędowym jest natomiast wypis z Rejestru Zastawów Skarbowych.
Wypis zawiera informacje o obciążeniu ruchomości lub zbywalnego prawa majątkowego zastawem skarbowym, a także o wysokości zabezpieczonej w ten sposób kwoty, dacie powstania zastawu skarbowego oraz organie dokonującym wpisu. Taki dokument wystawi każdy naczelnik urzędu skarbowego, bez względu na to, pod jaki urząd skarbowy podlega potencjalny nabywca lub właściciel sprawdzanej rzeczy lub prawa majątkowego. Zainteresowany uzyskaniem wypisu musi złożyć wniosek na formularzu WW-1. Można go wnieść w formie papierowej (składając w dowolnym urzędzie skarbowym lub przesyłając drogą pocztową) albo w postaci elektronicznej za pośrednictwem platformy ePUAP. Za wydanie wypisu trzeba uiścić opłatę w wysokości 50 zł. Dowód jej zapłaty należy dołączyć do wniosku. Jeżeli wniosek składany jest przez internet, za dowód zapłaty uznaje się także elektroniczną kopię dokumentu potwierdzającego uiszczenie opłaty, np. w formacie pdf. Stanowi tak § 4 ust. 2 i 3 rozporządzenia Ministra Rozwoju i Finansów w sprawie Rejestru Zastawów Skarbowych. Nieopłacony wniosek pozostawiany jest bez rozpatrzenia.
Druk WW-1 dostępny jest w serwisie www.druki.gofin.pl, w dziale Ordynacja podatkowa.
Nabywca - nowy właściciel - może złożyć wniosek o wykreślenie zastawu skarbowego, jeżeli ruchomość lub zbywalne prawo majątkowe nie należały w dniu powstania zastawu skarbowego do podatnika odpowiadającego za zabezpieczone w ten sposób zobowiązanie podatkowe. Wniosek rozpatruje organ dokonujący wpisu zastawu skarbowego. Jeżeli okaże się on uzasadniony, wydawana jest decyzja o wykreśleniu zastawu skarbowego. Ostateczne rozstrzygnięcie stanowi podstawę do usunięcia wpisu z urzędu.
Przykład wniosku o wypis z Rejestru Zastawów Skarbowych
Podstawa prawna
Ustawa z dnia 29.08.1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r. poz. 900 ze zm.)
Rozporządzenie Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 28.06.2017 r. w sprawie Rejestru Zastawów Skarbowych (Dz. U. poz. 1287)
| ||||||||||||
|
||||||||||||
