Do produkcji wyrobów gotowych zużywamy m.in. drut spawalniczy. Wartość tego drutu wpisywana jest w księdze podatkowej na dzień jego zakupu do kolumny 10 "Zakup towarów handlowych i materiałów wg cen zakupu". Czy na koniec roku niezużyty zapas drutu powinniśmy objąć spisem z natury? W jakiej wysokości należy go w tym spisie wycenić, jeśli przy jego zakupie ponosimy koszty transportu?
Na koniec roku zapas drutu wykorzystywanego przez Czytelników do produkcji wyrobów gotowych należy objąć spisem z natury. Wycenić go trzeba w cenie zakupu, nabycia albo rynkowej z dnia sporządzenia spisu, jeżeli jest ona niższa od ceny zakupu lub nabycia.
Nabywany w firmie Czytelników drut spawalniczy, który służy do produkcji wyrobów gotowych, należy zakwalifikować do materiałów. Na podstawie § 3 pkt 1 lit. b)-c) rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (Dz. U. z 2017 r. poz. 728 ze zm.) materiałami (surowcami) podstawowymi są materiały, które w procesie produkcji lub przy świadczeniu usług stają się główną substancją gotowego wyrobu. Z kolei do materiałów pomocniczych zalicza się materiały niebędące materiałami podstawowymi, które są zużywane w związku z działalnością gospodarczą i bezpośrednio oddają wyrobowi swoje właściwości.
Wartość materiałów w cenie zakupu ujmuje się księdze w kolumnie 10 "Zakup towarów handlowych i materiałów wg cen zakupu". Jeśli przy ich nabyciu Czytelnicy ponoszą koszty związane z zakupem (np. koszty transportu), to powinni ewidencjonować je w kolumnie 11 "Koszty uboczne zakupu".
Na koniec 2019 r. Czytelnicy mają obowiązek sporządzić spis z natury m.in. niezużytych do produkcji materiałów (w tym drutu spawalniczego) pozostających na stanie firmy na dzień 31 grudnia 2019 r. Spisem tym obejmuje się bowiem pozostające w jednostce na koniec roku podatkowego towary handlowe, materiały podstawowe i pomocnicze, półwyroby, produkcję w toku, wyroby gotowe, braki i odpady (§ 27 ust. 1 rozporządzenia).
Spis z natury sporządzany na koniec roku trzeba wycenić. Dokonuje się tego najpóźniej w terminie 14 dni od dnia jego zakończenia. Sposób wyceny składników objętych spisem z natury został wskazany w § 29 ust. 1 rozporządzenia. Na mocy tego przepisu materiały (i towary handlowe) objęte spisem z natury wycenia się według cen zakupu lub nabycia albo według cen rynkowych z dnia sporządzenia spisu, jeżeli są one niższe od cen zakupu lub nabycia. Zgodnie z § 3 pkt 2 i 3 rozporządzenia:
Jako cenę rynkową przyjmuje się natomiast cenę stosowaną w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia.
Gdy Czytelnicy zdecydują o wycenie materiałów według ceny nabycia, powinni pierwszej kolejności ustalić procentowy wskaźnik kosztów ubocznych zakupu (kolumna 11 księgi) w stosunku do ogólnej wartości zakupu towarów handlowych i materiałów (kolumna 10 księgi). Mogą tego dokonać na podstawie wzoru:
koszty uboczne zakupu × 100 |
koszty zakupu towarów handlowych i materiałów |
Następnie należy podwyższyć o ustalony wskaźnik jednostkową cenę zakupu i ustalić wartość materiałów objętych spisem (przykład).
Przykład Podatnicy w 2019 r. zakupili materiały do produkcji za łączną kwotę 200.000 zł. Wartość ta jako cena zakupu została ujęta w księdze w kolumnie 10 "Zakup towarów handlowych i materiałów wg cen zakupu". Koszty związane z zakupem, ujęte w kolumnie 11 "Koszty uboczne zakupu", wyniosły w tym okresie 15.000 zł. Na potrzeby wyceny spisu z natury na koniec 2019 r. podatnicy ustalili, że procentowy udział kosztów ubocznych zakupu w wartości zakupionych materiałów wyniósł 7,5% (tj. 15.000 zł × 100 : 200.000 zł). Zakładając, że na koniec 2019 r. na stanie firmy pozostało 100 szt. materiałów o jednostkowej cenie zakupu wynoszącej 200 zł, wartość tych materiałów ujętych w spisie z natury po cenie nabycia wyniosła 215 zł, tj. 200 zł + (200 zł × 7,5%). Zatem wartość materiałów objętych spisem z natury według ceny nabycia na koniec 2019 r. wyniosła 21.500 zł (tj. 100 szt. × 215 zł). |
|