Gazeta Podatkowa
nr 60 (1310) z dnia 28.07.2016
https:gofin.pl

wydawca: Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp.
www.gofin.pl   sklep internetowy: www.sklep.gofin.pl

Jak zostać doradcą podatkowym?

Tytuł doradcy podatkowego daje prawo do świadczenia usług w zakresie m.in. udzielania porad dotyczących podatków oraz występowania w roli pełnomocnika w postępowaniu podatkowym i kontrolnym przed organami skarbowymi. Doradca podatkowy musi posiadać wysokie kwalifikacje potwierdzone zdanym egzaminem państwowym, a także odpowiednie doświadczenie. Każdy doradca ma obowiązek ciągłego podnoszenia swoich kwalifikacji.

Czym jest doradztwo podatkowe?

Czynności doradztwa podatkowego obejmują:

1) udzielanie podatnikom, płatnikom i inkasentom, na ich zlecenie lub na ich rzecz, porad, opinii i wyjaśnień z zakresu ich obowiązków podatkowych i celnych oraz w sprawach egzekucji administracyjnej związanej z tymi obowiązkami,

2) prowadzenie, w imieniu i na rzecz podatników, płatników i inkasentów, ksiąg rachunkowych, ksiąg podatkowych i innych ewidencji do celów podatkowych oraz udzielanie im pomocy w tym zakresie,

3) sporządzanie, w imieniu i na rzecz podatników, płatników i inkasentów, zeznań i deklaracji podatkowych lub udzielanie im pomocy w tym zakresie,

4) reprezentowanie podatników, płatników i inkasentów w postępowaniu przed organami administracji publicznej i w zakresie sądowej kontroli decyzji, postanowień i innych aktów administracyjnych w sprawach wymienionych w pkt 1.

Zawodowe wykonywanie czynności, o których mowa w pkt 1 i 4, zastrzeżone jest wyłącznie dla podmiotów uprawnionych w rozumieniu ustawy. Do zawodowego wykonywania czynności, o których mowa w pkt 1, uprawnieni są:

  • osoby fizyczne wpisane na listę doradców podatkowych,
     
  • adwokaci i radcowie prawni,
     
  • biegli rewidenci.

Z kolei do zawodowego wykonywania czynności, o których mowa w pkt 4, mają uprawnienia:

  • osoby fizyczne wpisane na listę doradców podatkowych,
     
  • adwokaci i radcowie prawni.

Do zawodowego wykonywania czynności, o których mowa w pkt 1 i 4, są również uprawnione podmioty określone w art. 4 ust. 1 ustawy o doradztwie podatkowym, jednak wykonują one te czynności wyłącznie przez doradców podatkowych, radców prawnych lub biegłych rewidentów zatrudnionych w tych podmiotach.

Wpis na listę doradców podatkowych

Na listę doradców podatkowych wpisuje się osobę fizyczną, jeżeli spełnia łącznie warunki określone w art. 6 ust. 1 ustawy o doradztwie podatkowym, tj.:

1) ma pełną zdolność do czynności prawnych,

2) korzysta z pełni praw publicznych,

3) jest nieskazitelnego charakteru i swoim dotychczasowym postępowaniem daje rękojmię prawidłowego wykonywania zawodu doradcy podatkowego,

4) posiada wyższe wykształcenie,

5) odbyła w Polsce 6-miesięczną praktykę zawodową,

6) złożyła z wynikiem pozytywnym egzamin na doradcę podatkowego,

7) wystąpiła z wnioskiem o wpis na listę, nie później niż w okresie 3 lat od zdania egzaminu na doradcę podatkowego.

Na listę doradców podatkowych wpisuje się również osoby, które:

  • spełniają warunki określone w pkt 1-4 oraz:
     
    • są członkami Państwowej Komisji Egzaminacyjnej do Spraw Doradztwa Podatkowego lub
       
    • posiadają stopień naukowy doktora habilitowanego nauk prawnych lub nauk ekonomicznych w zakresie prawa finansowego lub finansów

albo

Dane, jakie powinien zawierać wniosek o wpis na listę doradców podatkowych, oraz dokumenty, jakie powinny być do niego dołączone, określa art. 7 ust. 3-5 ustawy o doradztwie podatkowym.

Wpis na listę doradców podatkowych następuje po złożeniu ślubowania wobec przewodniczącego Krajowej Rady Doradców Podatkowych lub osoby przez niego upoważnionej spośród członków KRDP. Z dniem dokonania wpisu na listę osoba wpisana nabywa prawo wykonywania zawodu doradcy podatkowego oraz używania tytułu "doradca podatkowy".

Za wpis na listę doradców podatkowych KRDP pobiera opłatę (art. 11 ust. 1 ustawy o doradztwie podatkowym). Opłatę tę należy wnieść w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji o wpisie na listę doradców podatkowych. Wynosi ona 900 zł.

Jak wynika z art. 47 ustawy o doradztwie podatkowym, z chwilą wpisu na listę doradca podatkowy ma obowiązek przynależności do Krajowej Izby Doradców Podatkowych. Z tego tytułu musi opłacać składkę członkowską, która obecnie dla doradcy podatkowego wykonującego zawód wynosi 80 zł miesięcznie.

Doradca podatkowy podlega obowiązkowemu ubezpieczeniu od odpowiedzialności cywilnej za szkody wyrządzone przy wykonywaniu czynności doradztwa podatkowego (art. 44 ust. 1 ustawy o doradztwie podatkowym). Minimalna suma gwarancyjna ubezpieczenia OC w odniesieniu do jednego zdarzenia, którego skutki są objęte umową ubezpieczenia OC, wynosi równowartość w złotych 10.000 euro. Kwota ta jest przeliczana kursem średnim ogłoszonym przez NBP po raz pierwszy w roku, w którym umowa ubezpieczenia OC została zawarta. Wynika to z § 4 rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej podmiotów wykonujących doradztwo podatkowe (Dz. U. z 2003 r. nr 211, poz. 2065). W odniesieniu do umów z 2016 r. minimalna suma gwarancyjna ubezpieczenia OC wynosi 42.935 zł (tj. 10.000 euro × 4,2935 zł/euro).


Ujednolicone przepisy prawne dostępne są w serwisie www.przepisy.gofin.pl.

Podnoszenie kwalifikacji zawodowych doradcy

Doradca podatkowy ma również obowiązek stale podnosić kwalifikacje zawodowe, zgodnie z regułami określonymi w zasadach etyki doradców podatkowych. Zobowiązany jest do uzyskania minimum 32 punktów z tego tytułu w okresie następujących po sobie dwóch kolejnych lat, przy czym w jednym roku doradca obowiązany jest uzyskać minimum 25% 2-letniego limitu. Poszczególnym formom podnoszenia kwalifikacji przyznano konkretne ilości punktów. I tak np.:

  • godzina wysłuchanego wykładu, prelekcji lub podobnej formy - 1 punkt,
     
  • 1 godzina wysłuchanego wykładu, prelekcji lub podobnej formy zakończonej testem, warsztaty tematyczne lub seminarium z zajęciami praktycznymi - 1,5 punktu,
     
  • 1 godzina wygłoszonego wykładu, prelekcji lub podobnej formy - 3 punkty,
     
  • publikacja artykułu lub innej podobnej formy - za każdą pełną stronę znormalizowanego maszynopisu (1.800 znaków ze spacjami) 3 punkty, nie więcej niż 10 punktów za jeden artykuł,
     
  • publikacja książkowa lub równoważna (np. w formie elektronicznej) w tym również publikacja współautorska obejmująca przynajmniej 30 stron znormalizowanego maszynopisu - 24 punkty,
     
  • ukończenie kolejnego fakultetu studiów magisterskich, ukończenie studiów podyplomowych oraz studiów doktoranckich - 24 punkty, przy czym tematyka studiów, winna być zbieżna z zakresem egzaminu na doradcę podatkowego,
     
  • zdanie egzaminu na doradcę podatkowego - 24 punkty.

Odrębnie uregulowane są kwestie uzyskiwania koniecznej liczby punktów przez doradców podatkowych podejmujących wykonywanie zawodu w trakcie roku. Zwolnieni z obowiązku uzyskania wymaganej liczby punktów są:

  • doradcy podatkowi będący członkami Państwowej Komisji Egzaminacyjnej do spraw Doradztwa Podatkowego,
     
  • doradcy podatkowi będący pracownikami naukowymi wyższych uczelni lub instytucji równoważnych, posiadający stopień naukowy doktora habilitowanego, wykonujący pracę naukową lub dydaktyczną w zakresie zbieżnym z tematyką egzaminu na doradcę podatkowego.

Dla celów dowodowych spełnienia obowiązku podnoszenia kwalifikacji, doradcy podatkowi zobowiązani są do uzyskiwania potwierdzeń uczestniczenia w dopuszczalnych formach kształcenia (zaświadczenia, certyfikaty, dyplomy ukończenia, faktury itp. zawierające określenie formy kształcenia oraz ilości godzin). Z obowiązku tego zwolnieni są doradcy podatkowi uczestniczący w szkoleniach i innych formach podnoszenia kwalifikacji organizowanych przez organy lub jednostki organizacyjne KIDP. Centralna ewidencja wypełniania przez doradców podatkowych obowiązku podnoszenia kwalifikacji prowadzona jest w systemie mDoradca. Doradca podatkowy uczestniczący w formach kształcenia organizowanych przez inne podmioty niż KIDP zobowiązany jest niezwłocznie, nie później niż do 31 marca roku następnego, dokonać właściwych wpisów w centralnej ewidencji z jednoczesnym przesłaniem uwierzytelnionych przez siebie kopii potwierdzeń uczestnictwa w tych formach kształcenia do właściwego regionalnego oddziału KIDP.

Egzamin na doradcę podatkowego

Większość doradców podatkowych zdobywa wpis na listę w drodze zdania egzaminu sprawdzającego ich teoretyczne i praktyczne przygotowanie z następujących dziedzin:
1) źródła prawa i wykładnia prawa,
2) analiza podatkowa,
3) podstawy międzynarodowego oraz wspólnotowego prawa podatkowego,
4) materialne prawo podatkowe,
5) postępowanie przed organami administracji publicznej i sądami administracyjnymi oraz postępowanie egzekucyjne w administracji,
6) międzynarodowe, wspólnotowe i krajowe prawo celne,
7) prawo dewizowe,
8) prawo karne skarbowe,
9) organizacja i funkcjonowanie administracji podatkowej i kontrola skarbowa,
10) rachunkowość,
11) ewidencja podatkowa i zasady prowadzenia ksiąg podatkowych,
12) przepisy o doradztwie podatkowym i etyka zawodowa.

Egzamin na doradcę podatkowego w stosunku do osób, o których mowa w art. 20 ust. 2-5 ustawy o doradztwie podatkowym, może być nieco okrojony.

Do egzaminu na doradcę podatkowego może być dopuszczona osoba, która ma pełną zdolność do czynności prawnych, korzysta z pełni praw publicznych i posiada wyższe wykształcenie. Osoba chcąca podejść do takiego egzaminu może przygotować się do niego we własnym zakresie lub uczestniczyć w kursie przygotowawczym wybranym spośród dostępnych na rynku ofert różnych jednostek. Egzamin jest płatny (900 zł). Składa się z części pisemnej i ustnej. Warunkiem dopuszczenia do części ustnej jest zdanie z wynikiem pozytywnym części pisemnej egzaminu. W przypadku negatywnego wyniku części pisemnej lub ustnej egzaminu może on być powtarzany. Kandydat może przystępować do części ustnej egzaminu lub powtarzać tę część egzaminu w okresie roku od dnia przystąpienia do części pisemnej egzaminu. W przypadku negatywnego wyniku z części pisemnej albo ustnej egzaminu opłata za ponowny egzamin z tej części wynosi 600 zł.

Egzamin na doradcę podatkowego w stosunku do osób, które ukończyły studia wyższe, których program kształcenia zrealizowany został w ramach umowy, o której mowa w art. 22 ust. 13a ustawy o doradztwie podatkowym, obejmuje tylko część ustną. W tym przypadku kandydat może przystępować do części ustnej egzaminu lub powtarzać tę część egzaminu w okresie roku od dnia złożenia wniosku o dopuszczenie do części ustnej egzaminu po raz pierwszy, nie później jednak niż w okresie 2 lat od ukończenia studiów.

Szczegółowe zasady przeprowadzania egzaminu określa rozporządzenie Ministra Finansów w sprawie Państwowej Komisji Egzaminacyjnej do Spraw Doradztwa Podatkowego i przeprowadzania egzaminu na doradcę podatkowego (Dz. U. z 2010 r. nr 212, poz. 1390 ze zm.).


Praktyka zawodowa

Po zdaniu egzaminu na doradcę podatkowego trzeba odbyć praktykę zawodową. Obejmuje ona zapoznanie się z wykonywaniem doradztwa podatkowego. Odbywa się ją u doradców podatkowych lub w spółkach doradztwa podatkowego - w wymiarze 8 godzin w tygodniu. Termin i miejsce rozpoczęcia praktyki wyznacza, na wniosek kandydata, Przewodniczący KRDP, przy czym wniosek należy złożyć nie później niż w terminie 2 lat od dnia złożenia - z wynikiem pozytywnym - egzaminu na doradcę podatkowego.
Na równi z tak rozumianą praktyką jest traktowane m.in. zatrudnienie:
- przez okres co najmniej 6 miesięcy w podmiotach uprawnionych do wykonywania doradztwa podatkowego, jeżeli do zakresu obowiązków kandydata należało stosowanie przepisów z zakresu prawa podatkowego na rzecz klienta,
- przez okres co najmniej 1 roku w urzędzie skarbowym, izbie skarbowej, urzędzie kontroli skarbowej, urzędzie celnym, izbie celnej, Ministerstwie Finansów, samorządowych służbach finansowych, samorządowym kolegium odwoławczym - jeżeli do zakresu obowiązków kandydata należało stosowanie przepisów prawa podatkowego w związku z prowadzonymi postępowaniami podatkowymi lub kontrolnymi,
-  przez okres co najmniej 1 roku na stanowisku, na którym są wykonywane czynności z zakresu usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych, na stanowisku głównego księgowego w podmiotach, które na podstawie przepisów o rachunkowości są obowiązane do prowadzenia ksiąg rachunkowych lub na stanowisku skarbnika gminy,
- przez okres co najmniej 2 lat w charakterze pracownika naukowego, naukowo-dydaktycznego lub dydaktycznego, w rozumieniu przepisów o szkolnictwie wyższym, zajmującego się dziedzinami, w których zakres wchodzi prawo podatkowe. Kwestie te reguluje rozporządzenie Ministra Finansów w sprawie praktyki zawodowej kandydatów na doradców podatkowych (Dz. U. z 2014 r. poz. 1401).

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 5.07.1996 r. o doradztwie podatkowym (Dz. U. z 2016 r. poz. 794)

Informacje ze strony internetowej www.krdp.pl