Prowadzenie działalności gospodarczej w formie kantoru wymiany walut, w myśl regulacji ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, stanowi działalność regulowaną. W związku z tym na prowadzenie kantoru należy uzyskać zezwolenie. Rejestr działalności kantorowej prowadzi Prezes Narodowego Banku Polskiego. Ponadto podmiot prowadzący kantor musi spełniać szereg wymagań.
Kto otworzy kantor?
Kantor może prowadzić osoba fizyczna oraz osoba prawna. Jeżeli chodzi o osoby fizyczne rozpoczynające prowadzenie działalności kantorowej, wymagane jest, aby nie były one prawomocnie skazane za przestępstwo skarbowe albo za przestępstwo popełnione w celu osiągnięcia korzyści majątkowej lub osobistej.
W przypadku osób prawnych i spółek niemających osobowości prawnej, powyższy wymóg musi być spełniony przez każdego członka władz lub wspólnika.
Celem wykazania niekaralności wymagane jest przedłożenie organowi prowadzącemu rejestr zaświadczenia o niekaralności. Podmiot prowadzący kantor zobowiązany jest do uzyskiwania takiego zaświadczenia co roku.
Kogo zatrudnić?
Wymóg niekaralności muszą wykazywać także osoby, które zostaną zatrudnione. W myśl Prawa dewizowego wszelkie czynności bezpośrednio związane z prowadzeniem działalności kantorowej mogą być wykonywane wyłącznie przez osoby, które nie zostały skazane prawomocnie za przestępstwa skarbowe albo za przestępstwo popełnione w celu osiągnięcia korzyści majątkowej lub osobistej. W tym przypadku również wymagane jest przedstawienie zaświadczeń o niekaralności, które co roku musi być aktualizowane.
Ponadto pracownicy muszą posiadać fachowe przygotowanie do wykonywania swoich czynności. Oznacza to, że pracownik taki musi mieć ukończony kurs obejmujący prawne i praktyczne zagadnienia związane z prowadzeniem działalności kantorowej, udokumentowane świadectwem. Za fachowe przygotowanie można także uznać wykazanie przez pracownika wykonywania pracy w banku na stanowisku bezpośrednio związanym z obsługą transakcji walutowych, w okresie co najmniej rocznym. Zatrudnienie to musi być udokumentowane świadectwem pracy.
Działalnością kantorową jest regulowana działalność gospodarcza polegająca na kupnie i sprzedaży wartości dewizowych oraz pośrednictwie w ich kupnie i sprzedaży.
Wymagania lokalowe
Lokal, w którym ma funkcjonować kantor, musi spełniać warunki techniczne i organizacyjne niezbędne do bezpiecznego i prawidłowego wykonywania czynności kupna i sprzedaży wartości dewizowych. Szczegółowe wymagania w tym zakresie określa rozporządzenie Ministra Finansów w sprawie wyposażenia lokalu przeznaczonego do wykonywania działalności kantorowej… (Dz. U. z 2004 r. nr 219, poz. 2220). I tak m.in. na zewnątrz w miejscu dobrze widocznym należy umieścić szyld z napisem "KANTOR", ze wskazaniem adresu oraz dni i godzin prowadzenia działalności.
W kantorze musi znajdować się tablica informacyjna przedstawiająca:
Prowadzący kantor musi też zapewnić ekspozycję bieżących komunikatów NBP zawierających informacje o walutach będących przedmiotem obrotu. Ponadto musi posiadać rejestry kupowanych i sprzedawanych wartości dewizowych, pieczątkę z nazwą i adresem kantoru, pieczątki imienne kasjerów oraz formularze druków wystawianych na dowód kupna i sprzedaży wartości dewizowych bądź odpowiedni program komputerowy umożliwiający ich wydruk. W kantorze musi również znajdować się oryginalny, wydawany przez NBP, zaktualizowany album zagranicznych znaków pieniężnych.
Rejestracja
Jak już wspomniano, prowadzenie kantoru jest działalnością regulowaną, na którą trzeba uzyskać zezwolenie. Jednak zanim podmiot złoży wniosek o jego wydanie, konieczne jest uzyskanie wpisu do CEIDG albo wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego - w zależności od wybranej formy prawnej działalności.
Przedsiębiorca ubiegający się o wpis do rejestru działalności regulowanej, po uprzednim spełnieniu przesłanek materialnych, składa pisemny wniosek wraz z załącznikami do oddziału okręgowego NBP właściwego dla miejsca prowadzenia działalności kantorowej. Lista oddziałów okręgowych jest dostępna na stronie internetowej Narodowego Banku Polskiego (www.nbp.pl). Przedsiębiorca podlegający wpisowi do CEIDG może złożyć wniosek wraz z oświadczeniem również we właściwym organie ewidencyjnym, wskazując organ prowadzący rejestr działalności regulowanej. Wówczas organ ewidencyjny przekazuje wniosek wraz z załącznikami do właściwego organu rejestrowego.
Wzór wniosku został określony w rozporządzeniu Ministra Finansów w sprawie wzoru wniosku o dokonanie wpisu w rejestrze działalności kantorowej (Dz. U. z 2004 r. nr 187, poz. 1934).
Organ ma 7 dni na jego rozpatrzenie. Prezes NBP wydaje z urzędu zaświadczenie o dokonaniu wpisu do rejestru.
Podmiot, któremu odmówiono wpisu do rejestru działalności kantorowej, może w terminie 14 dni od doręczenia decyzji zwrócić się do Prezesa NBP z wnioskiem o ponowne rozpatrzenie sprawy, zgodnie z art. 127 § 3 Kodeksu postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2013 r. poz. 267 ze zm.). Po wyczerpaniu tego trybu, stronie, na podstawie przepisów Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, służy skarga na decyzję Prezesa NBP do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie. Wnosi się ją za pośrednictwem Prezesa NBP w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia rozstrzygnięcia wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy.
Koszty uzyskania zezwolenia na prowadzenie działalności kantorowej |
1.087 zł za wpis do rejestru działalności regulowanej |
17 zł za złożenie dokumentu stwierdzającego udzielenie pełnomocnictwa, prokury |
Podstawa prawna
Ustawa z dnia 27.07.2002 r. - Prawo dewizowe (Dz. U. z 2012 r. poz. 826 ze zm.)