Zeszyty Metodyczne Rachunkowości
nr 7 (439) z dnia 1.04.2017
https:gofin.pl

wydawca: Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp.
www.gofin.pl   sklep internetowy: www.sklep.gofin.pl

Świadczenia dla pracowników oraz byłych pracowników z okazji Świąt Wielkanocnych

Przykładowy wzór regulaminu ZFŚS można zaleźć w serwisie www.druki.gofin.pl w zakładce Prawo pracy

Niektóre firmy z okazji Świąt Wielkanocnych przekazują swoim obecnym oraz byłym pracownikom różnego rodzaju świadczenia, takie jak np. paczki, bony czy środki pieniężne. Świadczenia te mogą być finansowane z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych (ZFŚS) lub ze środków obrotowych. Jeżeli w jednostce funkcjonuje zakładowy fundusz świadczeń socjalnych, pracodawca może zdecydować, z którego źródła będą pochodziły środki na te świadczenia. Musi jednak pamiętać, że pieniądze zgromadzone na koncie zakładowego funduszu świadczeń socjalnych przeznaczone są na cele socjalne.

W myśl art. 2 pkt 1 ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (Dz. U. z 2016 r. poz. 800 ze zm.), przez działalność socjalną rozumie się usługi świadczone przez pracodawców na rzecz różnych form wypoczynku, działalności kulturalno-oświatowej, sportowo-rekreacyjnej, opieki nad dziećmi w żłobkach, klubach dziecięcych, sprawowanej przez dziennego opiekuna lub nianię, w przedszkolach oraz innych formach wychowania przedszkolnego, udzielanie pomocy materialnej - rzeczowej lub finansowej, a także zwrotnej lub bezzwrotnej pomocy na cele mieszkaniowe na warunkach określonych umową. Przyznawanie świadczeń uzależnia się od sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej osoby uprawnionej do korzystania ze środków ZFŚS (art. 8 ust. 1 ustawy o ZFŚS). Zasady i warunki korzystania ze świadczeń powinny być opisane w regulaminie zakładowego funduszu świadczeń socjalnych.

Aktywne druki i formularze Przykładowy wzór regulaminu ZFŚS
można znaleźć w serwisie
www.druki.gofin.pl
w zakładce Prawo pracy
1. Opodatkowanie i oskładkowanie świadczeń na rzecz obecnych i byłych pracowników
Opodatkowanie świadczeń z tytułu świąt

W świetle art. 21 ust. 1 pkt 67 updof, od podatku dochodowego wolna jest wartość rzeczowych świadczeń otrzymanych przez pracownika w związku z finansowaniem działalności socjalnej (o której mowa w przepisach o ZFŚS) oraz wartość otrzymanych w tym zakresie świadczeń pieniężnych, sfinansowanych w całości ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych lub funduszy związków zawodowych. Aby wartość tego przysporzenia wraz z innymi świadczeniami rzeczowymi i pieniężnymi było wolna od podatku nie może przekroczyć w roku podatkowym kwoty 380 zł (nadwyżka ponad tę kwotę podlega opodatkowaniu). Należy pamiętać, że bony, talony i inne znaki uprawniające do ich wymiany na towary lub usługi, które są finansowane ze środków ZFŚS lub funduszy związków zawodowych, w całości podlegają opodatkowaniu. Nie zalicza się ich bowiem do świadczeń rzeczowych. Jeżeli świadczenia pochodzą ze środków obrotowych, to zarówno bony i talony oraz inne przysporzenia będą podlegać opodatkowaniu.

W przypadku otrzymania przez byłych pracowników (emerytów, rencistów) świadczeń z okazji świąt, u osób tych powstaje przychód z innych źródeł, który na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 38 updof jest wolny od podatku, jeżeli:

  • świadczenie zostało przyznane byłym pracownikom w związku z istniejącym uprzednio z zakładem pracy stosunkiem służbowym, stosunkiem pracy lub spółdzielczym stosunkiem pracy,
     
  • wartość wszystkich świadczeń rzeczowych i pieniężnych otrzymanych przez te osoby od byłych pracodawców, w tym od związków zawodowych, nie przekracza w roku podatkowym kwoty 2.280 zł.

Co ważne, dla zastosowania powyższego zwolnienia od podatku bez znaczenia jest źródło finansowania takich świadczeń. Należy także pamiętać, że jeżeli emeryt lub rencista uzyska w danym roku takie świadczenia ponad limit 2.280 zł, to były pracodawca (płatnik) od nadwyżki ponad tę kwotę obowiązany jest pobrać 10% zryczałtowany podatek dochodowy (art. 30 ust. 1 pkt 4 updof).

Opodatkowanie świadczeń z tytułu świąt
Rodzaj świadczenia Sposób finansowania
ze środków ZFŚS ze środków obrotowych
pracownicy
Paczki, środki pieniężne do 380 zł* wolne od podatku opodatkowane
Bony towarowe opodatkowane opodatkowane
emeryci, renciści (byli pracownicy)
Paczki, środki pieniężne, bony towarowe do 2.280 zł** wolne od podatku do 2.280 zł** wolne od podatku
* Limit zwolnienia dotyczy łącznie wszystkich świadczeń otrzymanych w danym roku podatkowym z ZFŚS i funduszy związków zawodowych.
** Limit zwolnienia dotyczy łącznie wszystkich świadczeń otrzymanych przez emerytów lub rencistów w związku z łączącym ich uprzednio z zakładem pracy stosunkiem służbowym, stosunkiem pracy lub spółdzielczym stosunkiem pracy, w tym od związków zawodowych, niezależnie od źródła finansowania (ZFŚS, środki obrotowe).

Oskładkowanie świadczeń z tytułu świąt


 

Jeśli pracownik otrzymuje świadczenia sfinansowane ze środków przeznaczonych na cele socjalne w ramach ZFŚS, to świadczenia te nie stanowią podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne. Wynika to z § 2 ust. 1 pkt 19 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz. U. z 2015 r. poz. 2236 ze zm.). Sfinansowane w ten sposób świadczenia nie stanowią także podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne. Do ustalenia podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne pracowników stosuje się bowiem przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe tych osób (art. 81 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych - Dz. U. z 2016 r. poz. 1793 ze zm.).

Wskazniki i stawki Wysokość składek na ubezpieczenia
można znaleźć w serwisie
www.wskazniki.gofin.pl
w zakładce Składki ZUS

Jak wynika z powyższego, świadczenia dla pracowników o charakterze socjalnym, finansowane ze środków ZFŚS nie podlegają oskładkowaniu. Inaczej jest ze świadczeniami pokrywanymi ze środków obrotowych jednostki, które takiemu wyłączeniu nie podlegają.

Przychód z tytułu świadczeń dla emerytów i rencistów (byłych pracowników) wypłaconych zarówno z ZFŚS, jak i ze środków obrotowych, nie jest oskładkowany.

Oskładkowanie świadczeń z tytułu świąt
Rodzaj świadczenia Sposób finansowania
ze środków ZFŚS ze środków obrotowych
pracownicy
Paczki, środki pieniężne nieoskładkowane oskładkowane
Bony towarowe nieoskładkowane oskładkowane
emeryci, renciści (byli pracownicy)
Paczki, środki pieniężne, bony towarowe nieoskładkowane nieoskładkowane

2. Ewidencja księgowa wydatków świątecznych

Ewidencja księgowa wydatków poniesionych na rzecz pracowników z okazji świąt uzależniona jest od źródła, z którego pochodzą te wydatki. Świadczenia na rzecz pracowników mogą być finansowane ze środków ZFŚS lub ze środków obrotowych jednostki. Jeżeli świadczenia pochodzą z ZFŚS, to ewidencja przekazania pracownikom świadczenia np. w postaci paczek, może przebiegać zapisem:

       - Wn konto 85-0 "Zakładowy fundusz świadczeń socjalnych",
       - Ma konto 30 "Rozliczenie zakupu".

W sytuacji gdy przekazane świadczenia pochodzą ze środków obrotowych jednostki, operację tę można zaksięgować zapisem:

       - Wn konto 40-5 "Ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia",
       - Ma konto 30 "Rozliczenie zakupu"

oraz równolegle:

       - Wn konto zespołu 5,
       - Ma konto 49 "Rozliczenie kosztów".

Jeżeli pracodawca jest zobowiązany do wykazania VAT należnego z tytułu przekazania paczek pracownikom (członkom ich rodzin), to kwota tego podatku może zostać zaksięgowana:

       - Wn konto 40-3 "Podatki i opłaty",
       - Ma konto 22-2 "Rozrachunki z urzędem skarbowym z tytułu VAT należnego"

oraz równolegle:

       - Wn konto zespołu 5,
       - Ma konto 49 "Rozliczenie kosztów".

 

Przykład

Zakup paczek dla pracowników i ich dzieci

I. Założenia:

  1. Z okazji Świąt Wielkanocnych jednostka zakupiła dla pracowników i ich dzieci paczki o łącznej wartości: 4.560 zł. Zakup tych paczek sfinansowano ze środków ZFŚS. Przyznanie paczek uzależniono od sytuacji materialnej pracowników zgodnie z regulaminem ZFŚS. Odbiór paczek pracownicy potwierdzili podpisami na sporządzonych w tym celu listach.
     
  2. W przykładzie założono, że u każdego z pracowników jest to pierwsze świadczenie otrzymane w bieżącym roku ze środków ZFŚS. U żadnego z pracowników wartość otrzymanych paczek nie przekroczyła kwoty: 380 zł.

II. Dekretacja:

Opis operacji Kwota Konto
Wn Ma
1. FZ - faktura dokumentująca zakup paczek (wartość brutto) 4.560 zł 30 21
2. PK - wydanie paczek pracownikom - na podstawie imiennych list, na których pracownicy potwierdzili odbiór paczek 4.560 zł 85-0 30
3. WB - uregulowanie zobowiązania z rachunku bieżącego 4.560 zł 21 13-0
4. WB - refundacja zapłaconej kwoty z rachunku ZFŚS 4.560 zł 13-0 13-5/0

III. Księgowania:

Zakup paczek dla pracowników i ich dzieci


Przykład

Zakup bonów towarowych dla pracowników

I. Założenia:

  1. Z okazji Świąt Wielkanocnych jednostka zakupiła bony towarowe na kwotę: 2.500 zł, finansując ten zakup w całości ze środków ZFŚS. Bony wydano pracownikom, biorąc pod uwagę ich sytuację materialną, rodzinną i życiową - zgodnie z regulaminem ZFŚŚ. Odbiór bonów pracownicy potwierdzili podpisami na sporządzonej w tym celu liście.
     
  2. Wartość bonów doliczono do innych składników wynagrodzenia i od łącznej kwoty pobrano zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych. Kwota zaliczki księgowana jest razem z wynagrodzeniem na podstawie listy płac (księgowania te pominięto).

II. Dekretacja:

Opis operacji Kwota Konto
Wn Ma
1. Nota księgowa - zakup bonów towarowych 2.500 zł 30 21
2. WB - zapłata za bony z rachunku ZFŚS 2.500 zł 21 13-5/0
3. PK - wydanie bonów pracownikom na podstawie imiennych list potwierdzających ich odbiór 2.500 zł 85-0 30

III. Księgowania:

Zakup bonów towarowych dla pracowników


Przykład

Wypłata pracownikom świadczeń pieniężnych

I. Założenia:

  1. Z okazji Świąt Wielkanocnych jednostka wypłaciła w kwietniu 2017 r. swoim pracownikom świadczenia pieniężne z ZFŚS. Wypłata wynagrodzenia nastąpi na koniec kwietnia.
     
  2. Jednostka przyznała pracownikowi świadczenie w wysokości: 500 zł. W styczniu tego roku pracownik ten otrzymał już inne świadczenie w kwocie przekraczającej: 380 zł, co oznacza, że świadczenie z okazji świąt w całości podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym.
     
  3. Przyznane świadczenie było pierwszym w kwietniu przychodem pracownika podlegającym opodatkowaniu ze stosunku pracy. Pracownikowi temu przysługują podstawowe koszty uzyskania przychodów (111,25 zł). Złożył on pracodawcy oświadczenie PIT-2. Poniższa tabela przedstawia rozliczenie podatku dotyczącego wypłaconego świadczenia:
Wyszczególnienie Kwota
1. Świadczenie pieniężne z ZFŚS 500,00 zł
2. Koszty uzyskania przychodów 111,25 zł
3. Kwota zmniejszająca zaliczkę na podatek dochodowy 46,33 zł
4. Podstawa naliczenia zaliczek na podatek, po zaokrągleniu: 500,00 zł - 111,25 zł =  389,00 zł
5. Zaliczka na podatek dochodowy, po zaokrągleniu: (389,00 zł × 18%) - 46,33 zł =  24,00 zł
6. Pobrana zaliczka na podatek dochodowy 24,00 zł
7. Do wypłaty: 500,00 zł - 24,00 zł =  476,00 zł

II. Dekretacja:

Opis operacji Kwota Konto
Wn Ma
1. PK - rozliczenie świadczenia pieniężnego przyznanego ze środków ZFŚS:      
   a) przyznane świadczenie pieniężne 500 zł 85-0 23-4
   b) potrącona zaliczka na podatek dochodowy 24 zł 23-4 22
2. WB - wypłata świadczenia 476 zł 23-4 13-5/0

III. Księgowania:

Wypłata pracownikom świadczeń pieniężnych