Od września br. zamierzamy zawiesić prowadzenie działalności gospodarczej. Czy w tym okresie możemy zaprzestać naliczania odpisów amortyzacyjnych? Jeżeli tak, to od kiedy wznowić amortyzację?
W okresie zawieszenia prowadzenia działalności gospodarczej podatnicy nie tyle mogą, co muszą zaprzestać dokonywania odpisów amortyzacyjnych. Obowiązek w tym zakresie wynika bezpośrednio z regulacji zawartych w ustawach o podatku dochodowym. Naszym zdaniem, ponowne naliczanie odpisów amortyzacyjnych powinno nastąpić od miesiąca, w którym wznowiono działalność.
Przerwy w amortyzacji nie przewidują natomiast przepisy ustawy o rachunkowości. W związku z tym amortyzacja dla celów bilansowych musi być kontynuowana również w okresie zawieszenia działalności. |
Zgodnie z art. 22c pkt 5 ustawy o PDOF i art. 16c pkt 5 ustawy o PDOP, amortyzacji podatkowej nie podlegają m.in. środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne, które nie są używane na skutek zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej albo zaprzestania działalności, w której te składniki były używane. W takich przypadkach amortyzacji nie dokonuje się od miesiąca następującego po miesiącu, w którym zawieszono albo zaprzestano tę działalność.
Przepisy ustaw o podatku dochodowym nie określają natomiast, od kiedy następuje ponowne rozpoczęcie dokonywania odpisów na skutek wznowienia działalności. W praktyce przyjmuje się, iż jest to miesiąc wznowienia działalności. Tak też przedmiotowy problem wyjaśnił Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z 18 listopada 2011 r., nr IPPB1/415-777/11-2/IF, stwierdzając m.in.:
"(...) Amortyzację ww. składnika majątku należy naliczać za miesiąc, w którym nastąpiło zawieszenie, a następnie począwszy od miesiąca, w którym nastąpiło jej wznowienie. (...)"
Inaczej kwestia amortyzacji podczas zawieszenia działalności wyjaśniana jest dla celów bilansowych. Otóż przepisy ustawy o rachunkowości nie przewidują wstrzymania naliczania odpisów amortyzacyjnych. Brak możliwości dokonywania przerw w naliczaniu amortyzacji potwierdził Departament Rachunkowości Ministerstwa Finansów w odpowiedzi na pytanie naszego Wydawnictwa, dotyczące przedmiotowej sprawy. Zdaniem MF:
"(...) Pamiętając o fakcie, iż zużycie środków trwałych może być fizyczne i ekonomiczne (moralne) oraz o przesłankach wskazanych w ww. przepisie art. 32 ust. 2 (ustawy o rachunkowości - przyp. red.), które wpływają na ustalenie okresu ekonomicznej użyteczności środka trwałego - w ocenie Departamentu Rachunkowości - w przypadku, gdy jednostka jest w posiadaniu środków trwałych podczas zawieszenia działalności gospodarczej, wówczas dokonuje odpisów amortyzacyjnych lub umorzeniowych od tych środków trwałych z zastosowaniem odpowiednio wcześniej zweryfikowanych stawek amortyzacyjnych. Zweryfikowana stawka amortyzacyjna będzie zawsze różna od zera, gdyż w trakcie zawieszenia działalności pomimo braku zużycia fizycznego środków trwałych zawsze będzie występować ich zużycie ekonomiczne z tytułu tempa postępu techniczno-ekonomicznego (przesłanka do ustalenia okresu ekonomicznej użyteczności - art. 32 ust. 2 pkt 2 ustawy o rachunkowości)."
W konsekwencji powyższego, jednostki prowadzące księgi rachunkowe, które zawieszają prowadzenie działalności gospodarczej, muszą odrębnie amortyzować nieużywane środki trwałe dla potrzeb bilansowych. W efekcie konieczność dwutorowej amortyzacji wystąpi również po wznowieniu naliczania odpisów amortyzacyjnych dla celów podatkowych.