Pracownikowi zatrudnionemu od 1 marca br. w umowie o pracę określono wynagrodzenie na poziomie minimalnego. Przez połowę lipca br. pracownik chorował i za ten okres nabył prawo do zasiłku chorobowego (limit, za który w 2013 r. miał prawo do wynagrodzenia chorobowego wykorzystał w poprzednim zatrudnieniu). Na początku sierpnia br. pracodawca wypłaci mu wynagrodzenie za przepracowaną część lipca oraz zasiłek chorobowy. Czy składkę na ubezpieczenie zdrowotne obliczoną od wynagrodzenia za pracę należy obniżyć do wysokości zaliczki na podatek dochodowy ustalonej od tego wynagrodzenia?
Pracodawca może dokonać obniżenia składki zdrowotnej, na podstawie art. 83 ust. 1 ustawy zdrowotnej, gdyby była ona wyższa od zaliczki na podatek dochodowy ustalonej od sumy wynagrodzenia za pracę oraz zasiłku chorobowego, co w sytuacji przedstawionej w pytaniu nie wystąpi. Jak stanowi powołany na wstępie przepis, w przypadku gdy składka na ubezpieczenie zdrowotne obliczona przez pracodawcę, zgodnie z przepisami ustawy zdrowotnej jest wyższa od zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych obliczonej przez tego pracodawcę zgodnie z przepisami ustawy o pdof, to składkę obniża się do wysokości tej zaliczki.
Pracownikowi, o którym mowa w pytaniu, za lipiec 2013 r. przysługuje wynagrodzenie za pracę oraz zasiłek chorobowy. Za przepracowaną część miesiąca należy ustalić wynagrodzenie zgodnie z § 11 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 29 maja 1996 r. w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy… (Dz. U. nr 62, poz. 289 z późn. zm.), czyli miesięczną stawkę wynagrodzenia podzielić przez 30 i otrzymaną kwotę pomnożyć przez liczbę dni wskazanych w zaświadczeniu lekarskim o czasowej niezdolności pracownika do pracy wskutek choroby. Tak obliczoną kwotę wynagrodzenia odjąć od wynagrodzenia przysługującego za cały miesiąc.
Natomiast zasiłek chorobowy należy ustalić przyjmując przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone za okres od marca do czerwca 2013 r. (za pełne kalendarzowe miesiące ubezpieczenia).
Rozliczenie składkowo-podatkowe
W podstawie wymiaru składek ZUS należy uwzględnić tylko wynagrodzenie za pracę, zasiłki nie podlegają oskładkowaniu. Oczywiście podstawa wymiaru składki zdrowotnej ulega pomniejszeniu o składki na ubezpieczenia społeczne w części finansowanej przez pracownika.
Pracodawca jako płatnik jest obowiązany do poboru zaliczki na podatek dochodowy, zgodnie z art. 32 ustawy o pdof, czyli w wysokości 18% (lub 32%) dochodu uzyskanego przez pracownika w danym miesiącu. Za dochód, o którym mowa, uważa się uzyskane w ciągu miesiąca przychody w rozumieniu art. 12 ustawy o pdof oraz zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez płatnika, po odliczeniu kosztów uzyskania przychodów oraz po odliczeniu potrąconych przez płatnika w danym miesiącu składek na ubezpieczenia społeczne finansowanych przez pracownika.
Zaliczkę obliczoną w sposób określony wyżej zmniejsza się o kwotę stanowiącą 1/12 kwoty zmniejszającej podatek, określonej w pierwszym przedziale obowiązującej skali podatkowej, jeżeli pracownik złożył PIT-2. W dalszej kolejności zaliczkę zmniejsza się o kwotę składki na ubezpieczenie zdrowotne pobranej w tym miesiącu przez pracodawcę ze środków pracownika (w wysokości nieprzekraczającej 7,75% podstawy wymiaru tej składki).
W świetle powyższego, zaliczkę na podatek dochodowy ustala się od sumy uzyskanego przez pracownika w danym miesiącu wynagrodzenia za pracę i zasiłku chorobowego. Gdyby składka na ubezpieczenie zdrowotne ustalona w wysokości 9% podstawy wymiaru była wyższa od tak obliczonej zaliczki, to wówczas pracodawca obniżyłby składkę do wysokości wyliczonej zaliczki.
Przykład |
Przyjmujemy założenia z pytania i dodatkowo, że pracownik chorował od 1 do 15 lipca 2013 r. Wynagrodzenie za pracę wykonywaną w lipcu br. wyniosło 800,05 zł, tj. 1.600 zł : 30 = 53,33 zł; 53,33 zł x 15 dni = 799,95 zł; 1.600 zł - 799,95 zł = 800,05 zł. Ponadto pracownik uzyskał zasiłek chorobowy w wysokości 552,30 zł, zgodnie z wyliczeniem: [(1.600 zł - 219,36 zł) x 4 m-ce] : 4 m-ce = 1.380,64 zł; 1.380,64 zł x 80% : 30 = 36,82 zł; 36,82 zł x 15 dni = 552,30 zł. Koszty uzyskania przychodów wynoszą 111,25 zł i pracownik złożył PIT-2.
Rozliczenie składkowo-podatkowe przedstawia się w następujący sposób:
wyszczególnienie | poz. | obciążenia |
wynagrodzenie za pracę | - 1 - | 800,05 zł |
zasiłek chorobowy | - 2 - | 552,30 zł |
podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne (poz. 1) | - 3 - | 800,05 zł |
składki na ubezpieczenia społeczne pobrane z wynagrodzenia pracownika (poz. 3 x 9,76% + poz. 3 x 1,5% + poz. 3 x 2,45%) |
- 4 - | 109,68 zł |
podstawa wymiaru składki zdrowotnej (poz. 1 - 4) | - 5 - | 690,37 zł |
składka na ubezpieczenie zdrowotne (poz. 5 x 9%) | - 6 - | 62,13 zł |
składka na ubezpieczenie zdrowotne do odliczenia od podatku (poz. 5 x 7,75%) | - 7 - | 53,50 zł |
podstawa opodatkowania (poz. 1 + 2 - 111,25 zł - poz. 4), po zaokrągleniu | - 8 - | 1.131,00 zł |
zaliczka przed pomniejszeniem o składkę zdrowotną (poz. 8 x 18%) - 46,33 zł | - 9 - | 157,25 zł |
zaliczka na podatek dochodowy do pobrania (poz. 9 - 7), po zaokrągleniu | - 10 - | 104,00 zł |
kwota wypłaty (poz. 1 + 2 - 4 - 6 - 10) | - 11 - | 1.076,54 zł |
Pracodawca z własnych środków opłaca część składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, całą składkę na ubezpieczenie wypadkowe oraz składki na Fundusz Pracy i FGŚP (zakładając, że pracownik nie osiągnął wieku wynoszącego co najmniej 55 lat - kobieta i co najmniej 60 lat - mężczyzna).