Aktualnie jesteś: Gofin.pl (strona główna) » BILANS 2019 » Koszty i przychody na przełomie roku » Zasada memoriału

POLECAMY
• Praktyczne POMOCNIKI Księgowego » • ASYSTENT Gofin - Darmowa aplikacja dla Księgowych » • Przeglądaj i testuj produkty Gofin - ZA DARMO » • Program DRUKI Gofin w wersji komercyjnej » • Klasyfikacje polskie - Darmowy serwis » • Księgowi stawiają na GOFIN - Przeczytaj »

Bilans 2019 - ważne informacje

Forma sprawozdania finansowego i zasady jego podpisywania

Jednostki prowadzące księgi rachunkowe sprawozdanie finansowe sporządzają w postaci elektronicznej. Przy czym sprawozdania finansowe jednostek wpisanych do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego sporządza się w strukturze logicznej oraz formacie udostępnianych w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej urzędu obsługującego ministra właściwego do spraw finansów publicznych.

Harmonogram prac dotyczących sprawozdania finansowego za 2019 r.

IV kwartał 2019 r.
	• wybór firmy audytorskiej • rozpoczęcie inwentaryzacji niektórych składników aktywów
Na dzień bilansowy, tzn. 31 grudnia 2019 r.
	• inwentaryzacja aktywów i pasywów • bilansowa wycena aktywów i pasywów
Nie później niż do 25 marca 2020 r.
	• wyjaśnienie i rozliczenie w księgach rachunkowych 2019 r. ujawnionych różnic inwentaryzacyjnych • zestawienie obrotów i sald kont księgi głównej
Nie później niż do 31 marca 2020 r.
	• zestawienie sald wszystkich kont ksiąg pomocniczych • zamknięcie ksiąg rachunkowych • sporządzenie sprawozdania finansowego

Terminy i metody inwentaryzacji aktywów i pasywów

Generalnie inwentaryzację przeprowadza się na ostatni dzień każdego roku obrotowego, czyli w jednostkach, których rok obrotowy pokrywa się z kalendarzowym - na 31 grudnia 2019 r. Inwentaryzację niektórych aktywów drogą spisu z natury lub potwierdzenia salda można jednak rozpocząć w październiku 2019 r. a zakończyć do 15 stycznia 2020 r., są to m.in.:

• inwentaryzowane drogą spisu z natury

-	składniki aktywów - z wyłączeniem aktywów pieniężnych, papierów wartościowych, produktów w toku produkcji oraz materiałów, towarów i produktów gotowych, określonych w art. 17 ust. 2 pkt 4 ustawy o rachunkowości

• inwentaryzowane drogą potwierdzenia sald

-	należności, w tym udzielone pożyczki (z wyjątkiem inwentaryzowanych w drodze weryfikacji)
-	powierzone kontrahentom własne składniki aktywów

Terminy i metody inwentaryzacji aktywów i pasywów

Podmioty zobowiązane do badania sprawozdania finansowego za 2019 r.

Obowiązkowi badania przez firmę audytorską podlegają roczne skonsolidowane sprawozdania finansowe grup kapitałowych oraz roczne sprawozdania finansowe - kontynuujących działalność jednostek wymienionych w art. 64. ust. 1-4 ustawy o rachunkowości

Uproszczone sprawozdanie finansowe za 2019 r.

Jednostki spełniające warunki określone w ustawie o rachunkowości mogą skorzystać z możliwości sporządzania sprawozdania finansowego w formie uproszczonej, tj. według załącznika nr 4 do ustawy o rachunkowości (dla jednostek mikro), według załącznika nr 5 do ustawy o rachunkowości (dla jednostek małych) oraz według załącznika nr 6 do ustawy o rachunkowości, przeznaczonego dla niektórych organizacji prowadzących działalność pożytku publicznego

Sprawozdanie finansowe zgodnie z MSR mają obowiązek sporządzać tylko ściśle określone podmioty

Przepisy ustawy o rachunkowości ściśle określają, które jednostki mają obowiązek, a które prawo do stosowania MSR przy sporządzaniu sprawozdań finansowych.

A A A

Zasada memoriału

Zeszyty Metodyczne Rachunkowości

1. Czym charakteryzuje się zasada memoriału?

Zasada memoriału określona w art. 6 ust. 1 ustawy o rachunkowości wyraża się w tym, że w księgach rachunkowych jednostki należy ująć wszystkie osiągnięte przychody i związane z nimi koszty dotyczące danego roku obrotowego, niezależnie od terminu ich zapłaty. Oznacza to obowiązek ujęcia w księgach rachunkowych wszystkich zdarzeń gospodarczych jakie wystąpiły w danym roku obrotowym, niezależnie od tego czy zostały one zafakturowane (notyfikowane) oraz czy zostały zapłacone.

Przykładowo chodzi tu o ujęcie w księgach rachunkowych i wykazanie w rocznym sprawozdaniu finansowym:

należnych pracownikom wynagrodzeń za grudzień, mimo iż mają być wypłacone w następnym roku (w styczniu),
wartości wykonanych na rzecz jednostki usług obcych, zafakturowanych na początku następnego roku obrotowego,
niezapłaconych odsetek, których termin zapłaty jeszcze nie zapadł, dotyczacych danego roku obrotowego,
przychodów ze sprzedaży w sytuacji gdy zgodnie z umową nabywca odebrał towar w grudniu, a zapłacił za niego w następnym roku obrotowym (np. w styczniu),
przychodów z tytułu odsetek od lokat terminowych, których termin zwrotu przypada np. na styczeń przyszłego roku, a które dotyczą roku bieżącego (jednostka powinna naliczyć te odsetki we własnym zakresie i zaewidencjonować w przychodach finansowych roku, którego dotyczą).

Zgodnie z zasadą memoriału nie można ujmować w danym okresie operacji dotyczących innych okresów sprawozdawczych. Zasada ta ma na celu wykazanie realnych kosztów i przychodów danego okresu sprawozdawczego.

Przykład

I. Założenia:

1. W grudniu jednostka nabyła materiały o wartości: 1.000 zł, które w tym samym miesiącu zużyła do produkcji. Zobowiązanie wobec dostawcy w kwocie: 1.230 zł (w tym VAT: 230 zł), zgodnie z terminem płatności zostało uregulowane dopiero w styczniu następnego roku.

2. Zgodnie z zasadą memoriału wartość zużytych materiałów należy odnieść w koszty grudnia, niezależnie od tego, kiedy zapłacono za nie.

3. Jednostka ewidencjonuje koszty wyłącznie na kontach zespołu 4.

II. Dekretacja:

Opis operacji	Kwota	Konto
Opis operacji	Kwota	Wn	Ma
A. Zapisy w księgach grudnia danego roku obrotowego
1. FZ - zakup materiałów:
a) wartość brutto zakupu	1.230 zł	30	21
b) VAT naliczony podlegający odliczeniu	230 zł	22-1	30
2. PZ - przyjęcie materiałów do magazynu	1.000 zł	31	30
3. RW - wydanie materiałów do produkcji	1.000 zł	40-1	31
B. Zapisy w księgach stycznia następnego roku obrotowego
1. WB - uregulowanie zobowiązania wobec dostawcy materiałów	1.230 zł	21	13-0

III. Księgowania:

A. Zapisy w księgach grudnia danego roku obrotowego

Czym charakteryzuje się zasada memoriału?

B. Zapisy w księgach stycznia następnego roku obrotowego

2. Stosowanie zasady memoriału na przełomie miesięcy lub kwartałów

Zasada memoriału stanowi co prawda o roku obrotowym, niemniej jednak należy ją stosować w pełnym zakresie również w okresie np. miesiąca, jeżeli miesiąc przyjęto jako okres sprawozdawczy.

Za rok obrotowy - w znaczeniu określonym ustawą o rachunkowości (w art. 3 ust. 1 pkt 9 ustawy o rachunkowości) - uważa się rok kalendarzowy lub inny okres trwający 12 kolejnych pełnych miesięcy kalendarzowych, stosowany również do celów podatkowych. Rok obrotowy lub jego zmiany określa statut lub umowa, na podstawie której utworzono jednostkę. Z kolei okresem sprawozdawczym jest okres, za który sporządza się sprawozdanie finansowe w trybie przewidzianym ustawą lub inne sprawozdania sporządzane na podstawie ksiąg rachunkowych (art. 3 ust. 1 pkt 8 ustawy o rachunkowości).

Zazwyczaj jednostki przyjmują w swojej polityce rachunkowości za okres sprawozdawczy pojedynczy miesiąc ze względu m.in. na comiesięczne ustalanie zaliczek na podatek dochodowy, rozliczanie VAT, sporządzanie sprawozdań statystycznych i innych oraz ze względu na obowiązek wynikający z ustawy o rachunkowości sporządzania zestawienia obrotów i sald kont księgi głównej przynajmniej za poszczególne okresy sprawozdawcze, nie rzadziej jednak niż na koniec miesiąca (por. art. 24 ust. 5 pkt 2 ustawy o rachunkowości).

W przypadku gdy dokument dotyczący danego miesiąca (np. wykonanej usługi) wpłynie do jednostki w miesiącu następnym, należy uwzględnić zasadę memoriału i zaksięgować go do okresu, którego dotyczy - jeśli oczywiście dany dokument wpłynie do jednostki jeszcze przed zamknięciem ksiąg rachunkowych za ten miesiąc.

Dzień, na który należy zamknąć miesiąc, jednostka powinna określić samodzielnie w dokumentacji opisującej przyjęte przez nią zasady (politykę) rachunkowości. Może to być na przykład 20 dzień miesiąca następującego po miesiącu, za który jednostka opłaca zaliczkę na podatek dochodowy.

Przykład

I. Założenia:

1. Faktura za usługę wykonaną w sierpniu została wystawiona 3 września. Wartość faktury wyniosła: 4.000 zł plus VAT 920 zł (podlegający odliczeniu we wrześniu).

2. Faktura wpłynęła do jednostki przed zamknięciem ksiąg za sierpień.

3. Jednostka ewidencjonuje koszty wyłącznie na kontach zespołu 4.

II. Dekretacja:

Opis operacji	Kwota	Konto
Opis operacji	Kwota	Wn	Ma
1. FZ - faktura za wykonaną usługę (zapis w księgach sierpnia):
a) kwota netto faktury	4.000 zł	40-2	30
b) VAT naliczony podlegający odliczeniu we wrześniu	920 zł	22-1	30
c) łączna kwota zobowiązania	4.920 zł	30	21

III. Księgowania:

Stosowanie zasady memoriału na przełomie miesięcy lub kwartałów

W sytuacji gdy faktura (lub inny dokument) za usługę wpłynie do jednostki po zamknięciu miesiąca, którego dotyczy, koszt wynikający z tej faktury może być ujęty w księgach rachunkowych miesiąca, w którym fakturę (dokument) otrzymano.

Więcej na ten temat w zasobach płatnych:

SERWIS GŁÓWNEGO KSIĘGOWEGO