Co do zasady, główne czynności związane z badaniem sprawozdania finansowego dokonywane są w kolejnym roku obrotowym, tj. po zakończeniu badanego roku wraz ze sporządzeniem sprawozdania finansowego. Biegły powinien również uczestniczyć w czynnościach inwentaryzacyjnych znaczących składników majątku (co następuje w roku badanym). Generalnie jednak usługa badania zostaje wykonana w następnym roku obrotowym. Moment wykonania usługi przesądza o ujęciu kosztów audytu w księgach rachunkowych. Zatem pomimo faktu, że badanie dotyczy np. 2022 r., koszty jego przeprowadzenia obciążą wynik 2023 r., a więc okresu, w którym badanie zostało wykonane. W praktyce wraz z podpisaniem umowy o badanie może wystąpić konieczność wpłaty zaliczki na poczet wykonania usługi audytu. W ewidencji księgowej wpłatę taką ujmuje się na zasadach ogólnych, księgując wpłatę na koncie rozrachunkowym oraz rachunku bankowego. Natomiast wartość netto wynikająca z faktury zaliczkowej do czasu wykonania usługi podlega ujęciu na koncie 30 "Rozliczenie zakupu". Również na ogólnych zasadach księgowany jest podlegający odliczeniu VAT naliczony (Wn konto 22-1) oraz wynikająca z faktury wartość zobowiązania, czyli wartość brutto (Ma konto 21).
| Przykład
W październiku 2022 r. jednostka podpisała umowę o badanie sprawozdania finansowego za 2022 r. i w tym samym miesiącu dokonała zapłaty zaliczki w kwocie 4.920 zł (w tym VAT 920 zł). Na okoliczność wpłaty firma audytorska wystawiła fakturę zaliczkową. Zgodnie z umową planuje się, że usługa audytu będzie wykonana w maju 2023 r. |
Dekretacja:
| Opis operacji: | Kwota | Konto | |
| Wn | Ma | ||
| 1. Zapłata zaliczki na poczet wykonania usługi badania: | 4.920 zł | 21 | 13-0 |
| 2. Faktura zaliczkowa: | |||
| a) wartość brutto: | 4.920 zł | 21 | |
| b) VAT naliczony - podlegający odliczeniu: | 920 zł | 22-1 | |
| c) wartość netto: | 4.000 zł | 30 | |
Księgowania:
Konto 30 zostanie rozliczone dopiero w księgach rachunkowych 2023 r. (tj. w roku, w którym badanie zostanie zakończone).
W miesiącu otrzymania faktury końcowej jednostka będzie mogła dokonać następujących zapisów:
1) w części niepokrytej zaliczką - jak wyżej:
- Wn konto 30,
- Wn konto 22-1,
- Ma konto 21;
2) odniesienie wartości usługi w koszty okresu wykonania usługi:
- Wn konto 40-2 "Usługi obce" lub konto 55 "Koszty zarządu",
- Ma konto 30 (przeksięgowanie sumy konta 30 z faktury zaliczkowej i faktury końcowej).
| ||||||||||||
|
||||||||||||
