Celem badania sprawozdania finansowego jest weryfikacja czy sprawozdanie rzetelnie i jasno przedstawia sytuację majątkową i finansową oraz wynik finansowy badanej jednostki oraz czy jest zgodne z przepisami ustawy o rachunkowości i przyjętymi zasadami (polityką) rachunkowości jednostki.
Badaniu podlegają roczne skonsolidowane sprawozdania finansowe grup kapitałowych oraz roczne sprawozdania finansowe - kontynuujących działalność jednostek, o których mowa w art. 64 ustawy o rachunkowości. Co ważne, wyboru firmy audytorskiej do przeprowadzenia badania sprawozdania finansowego dokonuje organ zatwierdzający sprawozdanie finansowe jednostki, chyba że statut, umowa lub inne wiążące jednostkę przepisy prawa stanowią inaczej. Kierownik jednostki nie może dokonać takiego wyboru. Zawiera on natomiast z firmą audytorską umowę o badanie sprawozdania finansowego. Umowa z firmą audytorską powinna zostać podpisana w terminie umożliwiającym firmie audytorskiej udział w inwentaryzacji znaczących składników majątkowych. W przypadku badania ustawowego w rozumieniu art. 2 pkt 1 ustawy z dnia 11 maja 2017 r. o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym (Dz. U. z 2022 r. poz. 1302), pierwsza umowa o badanie sprawozdania finansowego jest zawierana z firmą audytorską na okres nie krótszy niż dwa lata z możliwością przedłużenia na kolejne co najmniej dwuletnie okresy. Koszty przeprowadzenia badania sprawozdania finansowego ponosi badana jednostka. Taki obowiązek wynika z treści art. 66 ust. 4 i 5 ustawy o rachunkowości. Obowiązek uczestniczenia biegłego rewidenta w spisie z natury wynika również ze stanowiska w sprawie inwentaryzacji drogą spisu z natury zapasów materiałów, towarów, wyrobów gotowych i półproduktów (por. pkt 18 i 73 tego stanowiska). Biegły rewident nie uczestniczy aktywnie w przebiegu inwentaryzacji, jest tylko obserwatorem. Ma jednak prawo do wglądu w dokumentację inwentaryzacyjną i otrzymania jej kopii, wnioskowania o ponowne przeliczenie wybranych składników zapasów (najczęściej jest to wyrywkowe sprawdzenie poprawności już spisanego asortymentu), uzyskania wyjaśnień od członków zespołu spisowego lub innych osób uczestniczących w spisie oraz potwierdzenia na arkuszu spisowym swojej obecności w czasie spisu danego składnika zapasów (por. pkt 74 ww. stanowiska).
Przypominamy, iż inwentaryzację przeprowadza się generalnie na ostatni dzień każdego roku obrotowego (por. art. 26 ust. 1 ustawy o rachunkowości). Jednak termin i częstotliwość inwentaryzacji uważa się również za dotrzymane, jeśli inwentaryzację składników aktywów (z wyłączeniem aktywów pieniężnych, papierów wartościowych, produktów w toku produkcji oraz materiałów i towarów odpisywanych w koszty na dzień ich zakupu lub produktów gotowych na dzień ich wytworzenia - por. art. 17 ust. 2 pkt 4 ww. ustawy) rozpoczęto nie wcześniej niż 3 miesiące przed końcem roku obrotowego, a zakończono do 15 dnia następnego roku. Zezwala na to art. 26 ust. 3 pkt 1 ustawy o rachunkowości. Oznacza to, że w jednostkach, w których rok obrotowy pokrywa się z rokiem kalendarzowym, inwentaryzację niektórych składników aktywów można rozpocząć już w październiku 2022 r. Zatem umowę o badanie sprawozdania finansowego za 2022 r. wskazane jest podpisać jeszcze przed rozpoczęciem inwentaryzacji.
|