Pracownikowi zatrudnionemu w systemie podstawowym od poniedziałku do piątku po 8 godzin na dobę, pracodawca zlecił w piątek nadgodziny. Po rozkładowej pracy od 700 do 1500 pracownik pracował jeszcze przez 6 godzin do 2100. Ze względu na to, że soboty i niedziele pracownik ma wolne, pracodawca uznał, że odpoczynek dobowy przesunie się na sobotę. Czy postępowanie pracodawcy było prawidłowe?
Postępowanie pracodawcy było nieprawidłowe. Pracownik w dobie piątkowej nie miał zapewnionego odpoczynku dobowego, co stanowi wykroczenie przeciwko prawom pracownika.
Pracą w godzinach nadliczbowych jest praca wykonywana ponad obowiązujące pracownika normy czasu pracy, a także praca wykonywana ponad przedłużony dobowy wymiar czasu pracy, wynikający z obowiązującego pracownika systemu i rozkładu czasu pracy (art. 151 § 1 K.p.). Pracodawca może polecić nadgodziny w razie:
Zlecenie nadgodzin musi uwzględniać przepisy dotyczące czasu pracy pracowników. Zasadniczo nie może on przekraczać 8 godzin na dobę i przeciętnie 40 godzin w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym (art. 129 § 1 K.p.). Pracownicy mają mieć też zapewnione odpoczynki. W każdej dobie pracownikowi przysługuje prawo do nieprzerwanego 11-godzinnego odpoczynku dobowego. Wyjątek od tej zasady dotyczy osób zarządzających w imieniu pracodawcy zakładem pracy oraz przypadków prowadzenia akcji ratowniczej służącej ochronie życia lub zdrowia ludzkiego, mienia lub środowiska albo usunięcia awarii. W takich przypadkach pracownik musi mieć jednak zapewniony równoważny okres odpoczynku przed końcem okresu rozliczeniowego (art. 132 § 2 K.p.). Niezależnie od odpoczynku dobowego pracownicy mają mieć też zapewnione odpoczynki tygodniowe, trwające co najmniej 35 godzin i obejmujące co najmniej 11 godzin nieprzerwanego odpoczynku dobowego. Odpoczynek tygodniowy w przypadkach określonych w art. 132 § 2 K.p. oraz w przypadku zmiany pory wykonywania pracy przez pracownika w związku z jego przejściem na inną zmianę, zgodnie z ustalonym rozkładem czasu pracy, może obejmować mniejszą liczbę godzin. Nie może on być jednak krótszy niż 24 godziny. Przy rozliczaniu czasu pracy przez dobę rozumie się 24 kolejne godziny, poczynając od godziny, w której pracownik rozpoczyna pracę zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy (art. 128 § 3 K.p.).
Biorąc pod uwagę powołane regulacje, w danej dobie maksymalny czas pracy pracownika łącznie z nadgodzinami nie może przekroczyć 13 godzin. Przez pozostałe 11 godzin pracownik powinien odpoczywać.
Naruszenie przepisów dotyczących czasu pracy jest zagrożone grzywną od 1.000 zł do 30.000 zł (art. 281 § 1 pkt 5 K.p.).
|
Przykład Pracownik pełnoetatowy pracował zgodnie z rozkładem od poniedziałku do piątku od godz. 700 do godz. 1500. Na polecenie pracodawcy w piątek pozostał w pracy na kolejne 6 godz. do 2100. Odpoczynek dobowy w pracowniczej dobie piątkowej trwał tylko 10 godzin (od 2100 do 700) zamiast 11 godzin. Niezapewnienie odpoczynku dobowego w dobie piątkowej stanowi naruszenie przepisów z zakresu czasu pracy. Fakt, że w sobotę i niedzielę pracownik miał wolne nie ma tu znaczenia. Odpoczynki dobowe muszą być zapewnione w obrębie danej doby pracowniczej (tu od godz. 700 w piątek do godz. 700 w sobotę), a nie w dniu następnym po upływie tej doby. |
| ||||||||||||
|
||||||||||||
