POLECAMY |
||
Kradzież tożsamości to problem, z którym mamy styczność coraz częściej. Osoby o nieuczciwych zamiarach w przebiegły sposób starają się wyłudzić dane osobowe, czego skutkiem może być np. zaciągnięcie przez osobę trzecią kredytu, który będzie obciążać pokrzywdzonego. Choć w sądzie można dochodzić ochrony praw, w trybie cywilnym i karnym, rozstrzygnięcia mogą nastąpić zbyt późno. Trwają prace nad projektem ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku z zapobieganiem kradzieży tożsamości (nr UD472 z wykazu RCL).
Zaproponowano w nim wprowadzenie rozwiązań zapobiegających zaciągnięciu na skradzione dane identyfikujące osobę zobowiązań w postaci kredytów i pożyczek, otwierania rachunków bankowych, zarejestrowania działalności gospodarczej oraz sprzedaży nieruchomości. Najistotniejszym instrumentem służącym realizacji tego celu ma być możliwość szybkiego, prostego zastrzeżenia numeru PESEL. W uzasadnieniu projektu wskazuje się, że jeżeli do takiego zastrzeżenia dojdzie, w przypadku zaciągnięcia wspomnianych zobowiązań lub podjęcia wymienionych czynności, osoba pokrzywdzona nie będzie ponosić odpowiedzialności za tego rodzaju zobowiązania.
W ustawie o ewidencji ludności proponuje się uregulowanie instytucji tzw. rejestru zastrzeżeń, który miałby być prowadzony przez ministra właściwego do spraw informatyzacji. Zgodnie z projektem osobie, której dane są gromadzone w rejestrze PESEL, umożliwi się zastrzeżenie i cofnięcie zastrzeżenia nadanego numeru PESEL. Datą zastrzeżenia będzie dzień dokonania zgłoszenia zastrzeżenia. Z kolei data cofnięcia zastrzeżenia została określona na dzień następujący po dniu dokonania cofnięcia zastrzeżenia. Organ gminy będzie potwierdzać tożsamość osoby posiadającej obywatelstwo polskie i wnioskującej o zastrzeżenie numeru PESEL lub cofnięcie takiego zastrzeżenia, na podstawie ważnego dowodu osobistego lub ważnego dokumentu paszportowego tej osoby. Jeśli wnioskującym będzie cudzoziemiec, jego tożsamość ma być stwierdzana na podstawie ważnego dokumentu podróży cudzoziemca lub innego ważnego dokumentu potwierdzającego tożsamość i obywatelstwo.
Istotne jest, że dokonanie skutecznego zastrzeżenia numeru PESEL umożliwi dostęp do tej informacji określonym instytucjom, które będą miały obowiązek uprzedniego zweryfikowania statusu numeru PESEL klienta. Przykładowo w przypadku kredytu konsumenckiego, kredytodawca przed zawarciem umowy o kredyt konsumencki będzie zobowiązany dokonać oceny zdolności kredytowej konsumenta i sprawdzić w rejestrze zastrzeżeń, czy numer PESEL konsumenta widnieje jako zastrzeżony.
Uwagi do projektu ustawy zgłosił m.in. Rzecznik Praw Obywatelskich, oceniając proponowane rozwiązania za potrzebne, wskazując na konieczność doprecyzowania tej regulacji z uwagi na ryzyko naruszenia prywatności, które byłoby związane z dostępem do rejestru w innych celach niż określone w projekcie ustawy.
|