Facebook

Jak szukać?»

Uwaga: Do 2 kwietnia 2024 r. część płatników składek przekazuje do ZUS zgłoszenia o pracy "szczególnej" ZUS ZSWA za 2023 r. Do 31 marca 2024 r. należy sporządzić i podpisać sprawozdanie finansowe za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US zeznań: CIT-8 i CIT-8AB za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US deklaracji: CIT-8E i CIT-8FR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: IFT-2R, CIT-RB i CIT-CSR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: CIT-8ST, CIT-N1, CIT-N2, PIT-N1 i PIT-N2 według stanu na 31 grudnia 2023 r.
Aktualnie jesteś: Gofin.pl (strona główna)  »  Składki, zasiłki, emerytury  »  Emerytury, renty, świadczenia przedemerytalne  »   Wakacyjna praca a prawo do renty rodzinnej
POLECAMY
A A A  drukuj artykuł

Wakacyjna praca a prawo do renty rodzinnej

Gazeta Podatkowa nr 56 (1827) z dnia 15.07.2021
Bożena Dziuba

Renta rodzinna przysługuje m.in. uczącym się dzieciom zmarłego do ukończenia 25. roku życia. Zdarza się, że dla poprawy sytuacji finansowej w okresie wakacji podejmują one pracę zarobkową. Trzeba wówczas pamiętać o obowiązkach wobec ZUS, które dotyczą większości aktywnych zawodowo świadczeniobiorców oraz zatrudniających ich podmiotów.

Ograniczona możliwość zarobkowania

Nie ma przeszkód prawnych, aby osoby uprawnione do renty rodzinnej podejmowały pracę zarobkową. Dotyczy to także dzieci zmarłego, po którym renta przysługuje. Muszą one jednak pamiętać, iż tak jak do wszystkich emerytów i rencistów, mają do nich zastosowanie przepisy z zakresu zawieszania lub zmniejszania świadczeń, określone w art. 103, 104-106 ustawy o emeryturach i rentach z FUS (Dz. U. z 2021 r. poz. 291 ze zm.), zwanej ustawą emerytalną.

Oznacza to, że prawo do renty rodzinnej, do której uprawniona jest jedna osoba, ulega zawieszeniu w razie osiągania przychodu w kwocie wyższej niż 130% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za kwartał kalendarzowy, ostatnio ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego, czyli od tzw. górnej granicy przychodu. Natomiast w razie osiągania przychodu w kwocie przekraczającej 70% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za kwartał kalendarzowy, czyli tzw. dolną granicę przychodu, nie wyższej jednak od górnej granicy przychodu, świadczenie ulega zmniejszeniu o kwotę przekroczenia, nie większą jednak niż tzw. kwota maksymalnego zmniejszenia, określona w art. 104 ust. 8 pkt 3 ustawy emerytalnej (patrz tabela 1). Bez wpływu na pobierane świadczenie pozostaje przychód w wysokości nieprzekraczającej dolnej granicy przychodu.

Renta dla kilku osób uprawnionych

Do renty rodzinnej może być jednak uprawnionych kilka osób. Wówczas, zgodnie z art. 74 ust. 1 i 2 ustawy emerytalnej, wszystkim uprawnionym członkom rodziny przysługuje jedna łączna renta rodzinna, która podlega podziałowi na równe części między uprawnionych.


Kalkulator wysokości renty rodzinnej dostępny jest w serwisie kalkulatory.gofin.pl.


W razie osiągania przychodu przez jedną z osób uprawnionych zawieszenie prawa do świadczenia lub zmniejszenie jego wysokości dotyczy wyłącznie części renty rodzinnej należnej tej właśnie (zarobkującej) osobie uprawnionej. Wysokości części renty przysługujących pozostałym członkom rodziny nie ulegają zmianie.

Zmniejszenie renty następuje poprzez zmniejszenie części renty przysługującej osobie osiągającej przychód o kwotę przekroczenia, nie więcej jednak niż o obowiązującą kwotę maksymalnego zmniejszenia renty rodzinnej pomnożoną przez proporcję części renty rodzinnej przed dokonaniem zmniejszenia i pełnej renty rodzinnej.

Szczegółowo kwestie te reguluje art. 105 ustawy emerytalnej.

Pojęcie przychodu

Nie każdy jednak przychód osiągany przez dziecko uprawnione do renty rodzinnej ma wpływ na to świadczenie. Prawo do tego świadczenia ulega bowiem zawieszeniu lub świadczenie to ulega zmniejszeniu w razie osiągania przychodu z tytułu działalności podlegającej obowiązkowi ubezpieczenia społecznego oraz z tytułu tzw. służby mundurowej.

Co prawda, w świetle art. 104 ust. 2 ustawy emerytalnej, za działalność podlegającą obowiązkowi ubezpieczenia społecznego uważa się tu zatrudnienie, służbę lub inną pracę zarobkową albo prowadzenie pozarolniczej działalności. Jednak uczniowie i studenci w wieku do ukończenia 26 lat wykonujący pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, nie podlegają obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym w ZUS. Stanowi o tym art. 6 ust. 4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 423 ze zm.), zwanej ustawą systemową. Tym samym uzyskiwane przez nich z tego tytułu przychody nie mają wpływu na pobieraną rentę rodzinną.

Uwzględnieniu natomiast podlegają przychody osiągane z tytułu zatrudnienia w ramach umowy o pracę. Umowa o pracę w każdym bowiem przypadku powoduje dla osoby ją wykonującej (niezależnie od jej wieku oraz faktu czy się uczy) obowiązek ubezpieczeń społecznych w ZUS (art. 13 pkt 1 ustawy systemowej).

Powiadomienie ZUS

Uczeń lub student uprawniony do renty rodzinnej, który choćby przez okres wakacji zamierza uzyskiwać przychody z tytułu działalności podlegającej obowiązkowi ubezpieczenia społecznego, zobowiązany jest powiadomić o tym fakcie organ rentowy (patrz tabela 2), wskazując jednocześnie wysokość tych przychodów. Obowiązek ten spoczywa także odpowiednio na pracodawcy i zleceniodawcy, a w przypadku osoby pełniącej służbę - na właściwej komórce kadrowej.

W oparciu o tę informację ZUS na bieżąco wypłaca należne mu świadczenie w pełnej lub zmniejszonej wysokości albo zawiesza do niego prawo.

Przy czym ostateczne rozliczenie świadczenia następuje po zakończeniu roku kalendarzowego, w którym przychód ten został uzyskany, na podstawie informacji świadczeniobiorcy i zatrudniającego go podmiotu, o wysokości uzyskanego przychodu w minionym roku kalendarzowym, którą należy przekazać do ZUS w terminie do ostatniego dnia lutego następnego roku. Rozliczenie to następuje w formie miesięcznej lub rocznej, w zależności od tego, która z nich jest korzystniejsza dla świadczeniobiorcy.

Jeśli zatem uprawniony do renty rodzinnej uczeń lub student będzie świadczył pracę wyłącznie w okresie wakacji (np. w lipcu, sierpniu i we wrześniu), to nawet przy przychodach przekraczających miesięcznie dolną lub górną granicę przychodu może okazać się, że w rocznym rozliczeniu świadczenie będzie przysługiwało w pełnej wysokości. W razie jego bieżącego zawieszenia lub zmniejszenia świadczeniobiorca otrzyma jego wyrównanie.

Tabela 1 - Graniczne kwoty przychodu i maksymalnych zmniejszeń w 2021 r.
Okres obowiązywania Dolna granica przychodu Kwota maksymalnego
zmniejszenia renty rodzinnej
dla jednej osoby uprawnionej
Górna granica przychodu
styczeń 3.618,30 zł 527,35 zł 6.719,70 zł
luty 3.618,30 zł 527,35 zł 6.719,70 zł
marzec 3.820,60 zł 549,71 zł 7.095,40 zł
kwiecień 3.820,60 zł 549,71 zł 7.095,40 zł
maj 3.820,60 zł 549,71 zł 7.095,40 zł
czerwiec 3.977,10 zł 549,71 zł 7.386,10 zł
lipiec 3.977,10 zł 549,71 zł 7.386,10 zł
sierpień 3.977,10 zł 549,71 zł 7.386,10 zł

Tabela 2 - Wpływ świadczonej pracy przez ucznia lub studenta w wieku do ukończenia 26 lat na pobieraną rentę rodzinną i związany z tym obowiązek wobec ZUS
Rodzaj świadczonej pracy Wpływ uzyskiwanego
z tego tytułu przychodu
na pobieraną rentę rodzinną
Konieczność powiadomienia ZUS o uzyskiwanym z danego tytułu przychodzie
Praca w ramach umowy o pracę, w tym w niepełnym wymiarze czasu pracy TAK TAK
Praca w ramach umowy zlecenia (z zastrzeżeniem jak niżej) NIE NIE
Praca w ramach umowy zlecenia wykonywana na rzecz podmiotu, z którym uczeń/student ma zawartą umowę o pracę TAK TAK
Więcej na ten temat w zasobach płatnych:

Emerytury, renty, świadczenia przedemerytalne - czytaj także:

 
Przydatne linki
 
Sklep internetowy - sklep.gofin.pl
 
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o., ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp., tel. 95 720 85 40, faks 95 720 85 60
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN
Szanowny Użytkowniku !
Prosimy o zapoznanie się z poniższymi informacjami oraz wyrażenie dobrowolnej zgody poprzez kliknięcie przycisku "Zgadzam się".
Pamiętaj, że zawsze możesz wycofać zgodę.

Serwis internetowy, z którego Pani/Pan korzysta używa plików cookies w celu:

  • niezbędnego zapewnienia prawidłowego działania Serwisów (utrzymania sesji),
  • realizacji funkcjonalności ułatwiających obsługę Serwisu,
  • analizy statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
  • zbierania i przetwarzania danych osobowych w celu wyświetlenia reklam produktów własnych i klientów reklamowych.
Pliki cookies

Są to pliki instalowane w urządzeniach końcowych osób korzystających z Serwisu, w celu administrowania Serwisem, dostosowania treści Serwisu do preferencji użytkownika, utrzymania sesji użytkownika oraz dla celów statystycznych i targetowania reklamy (dostosowania treści reklamy do indywidualnych potrzeb użytkownika). Informujemy, że istnieje możliwość określenia przez użytkownika Serwisu warunków przechowywania lub uzyskiwania dostępu do informacji zawartych w plikach cookies za pomocą ustawień przeglądarki lub konfiguracji usługi. Szczegółowe informacje na ten temat dostępne są u producenta przeglądarki, u dostawcy usługi dostępu do internetu oraz w Polityce prywatności i plików cookies.

Administratorzy

Administratorem Pana/Pani danych osobowych w związku z korzystaniem z Serwisu internetowego i jego usług jest Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. Administratorem danych osobowych w plikach cookies w związku z wyświetleniem analizy statystyk i wyświetlaniem spersonalizowanych reklam są partnerzy Wydawnictwa Podatkowego GOFIN sp. z o.o., Google Inc, Facebook Inc.

Jakie ma Pani/Pan prawa w stosunku do swoich danych osobowych?

Wobec swoich danych mają Pan/Pani prawo do żądania dostępu do swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych, prawo do cofnięcia zgody.

Podstawy prawne przetwarzania Pani/Pana danych osobowych
  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z wykonaniem umowy.

    Umowa w naszym przypadku oznacza akceptację regulaminu naszych usług. Jeśli zatem akceptuje Pani/Pan umowę na realizację danej usługi, to możemy przetwarzać Pani/Pana dane w zakresie niezbędnym do realizacji tej umowy.

  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z prawnie uzasadnionym interesem administratora.

    Dotyczy sytuacji, gdy przetwarzanie danych jest uzasadnione z uwagi na usprawiedliwione potrzeby administratora, tj. dokonanie pomiarów statystycznych, ulepszania naszych usług, jak również prowadzenie marketingu i promocji własnych usług administratora.

  • Dobrowolna zgoda.

    Aby móc realizować cele:
    - zapamiętania Pani/Pana decyzji w Serwisach w zakresie korzystania z dostępnych opcjonalnie funkcjonalności,
    - analiz statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
    - wyświetlania spersonalizowanych reklam produktów własnych i klientów reklamowych w związku z odwiedzaniem niniejszego Serwisu internetowego partnerzy Wydawnictwa Podatkowego Gofin sp. z o.o. muszą mieć możliwość przetwarzania Pani/Pana danych.

Potrzebna jest Nam Pani/Pana dobrowolna zgoda na zapisy w plikach cookies w celach realizacji powyższych celów.
W związku z powyższymi wyjaśnieniami prosimy o wyrażenie dobrowolnej zgody na zapisywanie informacji w plikach cookies przez kliknięcie przycisku „Zgadzam się” lub „Nie teraz” w przypadku braku zgody. Istnieje możliwość skorzystania z „ustawień zaawansowanych” plików cookies w celu określenia indywidualnych zgód na zapis wybranych plików cookies realizujących wybrane cele.