Facebook

Jak szukać?»

Uwaga: Do 2 kwietnia 2024 r. część płatników składek przekazuje do ZUS zgłoszenia o pracy "szczególnej" ZUS ZSWA za 2023 r. Do 31 marca 2024 r. należy sporządzić i podpisać sprawozdanie finansowe za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US zeznań: CIT-8 i CIT-8AB za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US deklaracji: CIT-8E i CIT-8FR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: IFT-2R, CIT-RB i CIT-CSR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: CIT-8ST, CIT-N1, CIT-N2, PIT-N1 i PIT-N2 według stanu na 31 grudnia 2023 r.
Aktualnie jesteś: Gofin.pl (strona główna)  »  Składki, zasiłki, emerytury  »  Składki ZUS  »   Konsekwencje nieterminowego opłacania składek do ZUS
POLECAMY
A A A  drukuj artykuł

Konsekwencje nieterminowego opłacania składek do ZUS

Gazeta Podatkowa nr 36 (1598) z dnia 6.05.2019
Aneta Dąbrowska

Płatnik składek jest zobowiązany terminowo opłacać należności składkowe do ZUS. Nieterminowe ich regulowanie zasadniczo powoduje konieczność opłacenia odsetek za zwłokę. Z kolei płatnika będącego osobą fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą, który nieterminowo opłaca za siebie składki, organ rentowy wyłącza z dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego. Natomiast nieterminowa płatność składki zdrowotnej nie pozbawia płatnika prawa do nieodpłatnej opieki zdrowotnej.

Termin płatności składek

Płatnik składek opłaca należności składkowe jednym przelewem na swój numer rachunku składkowego (NRS). Na przelewie podaje łączną kwotę składek na ubezpieczenia społeczne (tj. emerytalne, rentowe, chorobowe, wypadkowe), ubezpieczenie zdrowotne, FP, FS, FGŚP oraz ewentualnie FEP. Składki na te Fundusze reguluje w określonych przepisami terminach.

Jeżeli płatnik jest osobą fizyczną opłacającą składki wyłącznie za siebie, wtedy ich płatności za dany miesiąc dokonuje nie później niż do 10. dnia następnego miesiąca. Gdy jest podmiotem sfery budżetowej, wówczas obowiązującym go terminem ich płatności za dany miesiąc jest 5. dzień następnego miesiąca. Pozostali płatnicy (tj. opłacający składki nie tylko za siebie, ale również za inne osoby ubezpieczone, np. pracowników, zleceniobiorców) regulują składki za dany miesiąc w terminie nie później niż do 15. dnia następnego miesiąca. Stanowi tak art. 47 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, zwanej ustawą systemową.

Odsetki za zwłokę

Od nieopłaconych w terminie składek ZUS, co do zasady, należne są od płatnika odsetki za zwłokę. Płatnik opłaca je sam, bez uprzedniego wezwania go do ich uregulowania przez ZUS. Jak wynika z art. 23 ust. 1 ustawy systemowej, odsetki za zwłokę wylicza się na zasadach i w wysokości określonych w Ordynacji podatkowej. Przy ich wyliczaniu płatnik powinien pamiętać o kilku istotnych kwestiach, a mianowicie o tym, że ich naliczanie rozpoczyna się od następnego dnia po dniu, w którym płatnik miał obowiązek ostatecznie dokonać wpłaty składek na rachunek bankowy ZUS. Ostatnim dniem, za który płatnik powinien zapłacić odsetki za zwłokę, jest dzień, w którym ureguluje on zaległość do ZUS (włącznie z tym dniem). Ponadto wyliczone odsetki za zwłokę zaokrągla się do pełnych złotych w taki sposób, że końcówki kwot odsetek wynoszące mniej niż 50 gr pomija się, a końcówki kwot wynoszące 50 gr i więcej podwyższa się do pełnych złotych.


Kalkulator odsetek od zaległości składkowych dostępny jest w serwisie kalkulatory.gofin.pl.


Generalnie odsetki za zwłokę są należne, gdy płatnik dokona płatności z tytułu należności składkowych po obowiązującym go terminie. Od zasady tej istnieje jednak wyjątek. Odsetek za zwłokę nie nalicza się za dany miesiąc, gdy ich wysokość nie przekroczy kwoty 6,60 zł (art. 23 ust. 1a ustawy systemowej). Jeżeli więc płatnik opłaca należne składki ZUS z opóźnieniem i okaże się, że wyliczone (na dzień wpłaty zaległości) odsetki za zwłokę wyniosą np. 6,60 zł, to nie ma on obowiązku zwiększenia swojej wpłaty o odsetki za zwłokę - są one bowiem wtedy nienależne. Będą wymagalne dopiero, gdy wyniosą co najmniej 6,61 zł. Wówczas po ich zaokrągleniu do pełnych złotych (zgodnie z zasadą matematyczną), należy je przekazać do ZUS.

Ustanie ubezpieczenia chorobowego

Nieterminowa wpłata należności z tytułu składek niewątpliwie wpływa na ubezpieczenie chorobowe m.in. osoby fizycznej prowadzącej pozarolniczą działalność, zakładając, że przystąpiła ona do tego ubezpieczenia. Jeżeli bowiem przedsiębiorca opłacił za dany miesiąc kalendarzowy składki po obowiązującym go terminie ich płatności, to skutkiem tego jest wyłączenie go z dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego przez ZUS. Reguluje to art. 14 ust. 2 pkt 2 ustawy systemowej. W takim przypadku ubezpieczenie to ustaje od pierwszego dnia miesiąca kalendarzowego, za który płatnik opłacił składki po terminie. Możliwa jest sytuacja, że za część miesiąca przedsiębiorca pobrał zasiłek (np. chorobowy), wtedy dobrowolne ubezpieczenie chorobowe takiej osoby ustaje od dnia następującego po dniu, za który zasiłek ten przysługuje (art. 14 ust. 2a ustawy systemowej). ZUS automatycznie wyłącza przedsiębiorcę z dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego.

Warto dodać, że nieterminowa zapłata przez przedsiębiorcę składek ubezpieczeniowych wpływa również na ustanie dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego osoby z nim współpracującej. Okoliczność ta nie wywiera jednak takich skutków np. w stosunku do osoby wykonującej umowę zlecenia. Pomimo tego, że ubezpieczenie chorobowe jest dla osób wykonujących umowę zlecenia dobrowolne, to wobec nich nie stosuje się uregulowania wynikającego z art. 14 ust. 2 pkt 2 ustawy systemowej.

Należy zwrócić uwagę, że nie w każdym przypadku wyłączenie przedsiębiorcy (bądź osoby z nim współpracującej) z dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego wyklucza prawo takiej osoby do jego "kontynuowania". ZUS może bowiem wyrazić zgodę na opłacenie składki po terminie, jednak następuje to tylko w uzasadnionych przypadkach i wyłącznie na wniosek przedsiębiorcy.

Świadczenia zdrowotne

Zdarza się, że przedsiębiorcy, którzy podlegają obowiązkowo ubezpieczeniu zdrowotnemu, uważają, że nieterminowa wpłata składki na to ubezpieczenie pozbawi ich prawa do nieodpłatnej opieki zdrowotnej gwarantowanej przez NFZ. Organ rentowy nie może ich jednak wyłączyć z tego ubezpieczenia na skutek nieterminowo opłaconej składki zdrowotnej. Przedsiębiorcy są bowiem objęci obowiązkowym ubezpieczeniem zdrowotnym od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności do dnia zaprzestania jej wykonywania (z wyłączeniem okresu, w którym działalność była zawieszona). W tym czasie mają więc prawo korzystać z nieodpłatnych świadczeń zdrowotnych.

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 13.10.1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 300 ze zm.)

Więcej na ten temat w zasobach płatnych:

Składki ZUS - czytaj także:

 
Przydatne linki
 
Sklep internetowy - sklep.gofin.pl
 
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o., ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp., tel. 95 720 85 40, faks 95 720 85 60
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN
Szanowny Użytkowniku !
Prosimy o zapoznanie się z poniższymi informacjami oraz wyrażenie dobrowolnej zgody poprzez kliknięcie przycisku "Zgadzam się".
Pamiętaj, że zawsze możesz wycofać zgodę.

Serwis internetowy, z którego Pani/Pan korzysta używa plików cookies w celu:

  • niezbędnego zapewnienia prawidłowego działania Serwisów (utrzymania sesji),
  • realizacji funkcjonalności ułatwiających obsługę Serwisu,
  • analizy statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
  • zbierania i przetwarzania danych osobowych w celu wyświetlenia reklam produktów własnych i klientów reklamowych.
Pliki cookies

Są to pliki instalowane w urządzeniach końcowych osób korzystających z Serwisu, w celu administrowania Serwisem, dostosowania treści Serwisu do preferencji użytkownika, utrzymania sesji użytkownika oraz dla celów statystycznych i targetowania reklamy (dostosowania treści reklamy do indywidualnych potrzeb użytkownika). Informujemy, że istnieje możliwość określenia przez użytkownika Serwisu warunków przechowywania lub uzyskiwania dostępu do informacji zawartych w plikach cookies za pomocą ustawień przeglądarki lub konfiguracji usługi. Szczegółowe informacje na ten temat dostępne są u producenta przeglądarki, u dostawcy usługi dostępu do internetu oraz w Polityce prywatności i plików cookies.

Administratorzy

Administratorem Pana/Pani danych osobowych w związku z korzystaniem z Serwisu internetowego i jego usług jest Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. Administratorem danych osobowych w plikach cookies w związku z wyświetleniem analizy statystyk i wyświetlaniem spersonalizowanych reklam są partnerzy Wydawnictwa Podatkowego GOFIN sp. z o.o., Google Inc, Facebook Inc.

Jakie ma Pani/Pan prawa w stosunku do swoich danych osobowych?

Wobec swoich danych mają Pan/Pani prawo do żądania dostępu do swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych, prawo do cofnięcia zgody.

Podstawy prawne przetwarzania Pani/Pana danych osobowych
  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z wykonaniem umowy.

    Umowa w naszym przypadku oznacza akceptację regulaminu naszych usług. Jeśli zatem akceptuje Pani/Pan umowę na realizację danej usługi, to możemy przetwarzać Pani/Pana dane w zakresie niezbędnym do realizacji tej umowy.

  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z prawnie uzasadnionym interesem administratora.

    Dotyczy sytuacji, gdy przetwarzanie danych jest uzasadnione z uwagi na usprawiedliwione potrzeby administratora, tj. dokonanie pomiarów statystycznych, ulepszania naszych usług, jak również prowadzenie marketingu i promocji własnych usług administratora.

  • Dobrowolna zgoda.

    Aby móc realizować cele:
    - zapamiętania Pani/Pana decyzji w Serwisach w zakresie korzystania z dostępnych opcjonalnie funkcjonalności,
    - analiz statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
    - wyświetlania spersonalizowanych reklam produktów własnych i klientów reklamowych w związku z odwiedzaniem niniejszego Serwisu internetowego partnerzy Wydawnictwa Podatkowego Gofin sp. z o.o. muszą mieć możliwość przetwarzania Pani/Pana danych.

Potrzebna jest Nam Pani/Pana dobrowolna zgoda na zapisy w plikach cookies w celach realizacji powyższych celów.
W związku z powyższymi wyjaśnieniami prosimy o wyrażenie dobrowolnej zgody na zapisywanie informacji w plikach cookies przez kliknięcie przycisku „Zgadzam się” lub „Nie teraz” w przypadku braku zgody. Istnieje możliwość skorzystania z „ustawień zaawansowanych” plików cookies w celu określenia indywidualnych zgód na zapis wybranych plików cookies realizujących wybrane cele.