W dniu 16 października 2020 r. Minister Finansów na podstawie art. 14a § 1 pkt 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r. poz. 1325 ze zm.) wydał objaśnienia podatkowe w sprawie uznawania paragonów fiskalnych z numerem NIP nabywcy do wartości 450 zł brutto (100 euro) za faktury uproszczone oraz zasad ewidencjonowania takich faktur w JPK_VAT z deklaracją.
Od 1 stycznia 2020 r. wystawienie dla nabywcy (podatnika VAT) faktury z tytułu sprzedaży zarejestrowanej przy zastosowaniu kasy rejestrującej jest uzależnione od zamieszczenia na paragonie dokumentującym tę sprzedaż jego NIP.
W myśl bowiem art. 106b ust. 5 ustawy o VAT, w przypadku sprzedaży zaewidencjonowanej przy zastosowaniu kasy rejestrującej potwierdzonej paragonem fiskalnym fakturę na rzecz podatnika podatku lub podatku od wartości dodanej wystawia się wyłącznie, jeżeli paragon potwierdzający dokonanie tej sprzedaży zawiera numer, za pomocą którego nabywca towarów lub usług jest zidentyfikowany na potrzeby podatku lub podatku od wartości dodanej.
W przypadku natomiast sprzedaży dokonywanej na rzecz konsumentów, faktury do sprzedaży uprzednio zarejestrowanej w kasie fiskalnej wystawia się wyłącznie na ich żądanie. Muszą oni zwrócić się z takim żądaniem w okresie nie dłuższym niż trzy miesiące. Termin ten liczony jest od końca miesiąca, w którym dostarczono do nabywcy towary lub wykonano usługę bądź otrzymano całość lub część zapłaty.
Z kolei paragon dokumentujący sprzedaż do kwoty 450 zł brutto lub 100 euro, zawierający NIP nabywcy oraz pozostałe dane wymagane dla faktury z wyłączeniem danych wskazanych w art. 106e ust. 5 pkt 3 ustawy, stanowi fakturę uproszczoną. MF podkreśliło, że nie wystawia się z tytułu tej sprzedaży dla nabywcy kolejnej faktury.
W takim przypadku wskazano, że: "(...) sprzedawca musi odmówić kupującemu wystawienia faktury standardowej (podkreślenie redakcji). Jedna sprzedaż nie może bowiem być dokumentowana dwoma fakturami (fakturą uproszczoną - paragonem z NIP, oraz fakturą standardową)".
Jeżeli nabywca chce otrzymać fakturę standardową dokumentującą sprzedaż na kwotę nieprzekraczającą 450 zł albo 100 euro wówczas, zdaniem MF, nabywca powinien wyrazić swoje żądanie zanim sprzedawca zafiskalizuje sprzedaż za pomocą kasy rejestrującej. W takim przypadku sprzedawca nie powinien ujmować sprzedaży w kasie rejestrującej, tylko powinien od razu wystawić nabywcy zwykłą fakturę.
Jako przypadek szczególny w zakresie wystawiania faktur do paragonów wskazano dokonywanie sprzedaży na rzecz obcego przedstawicielstwa dyplomatycznego i urzędów konsularnych oraz przedstawicielstwa organizacji międzynarodowych (uznanych za takie przez Rzeczypospolitą Polską), posiadające przedstawicielstwo lub siedzibę na terytorium kraju korzystające ze zwrotu podatku na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 29 września 2005 r. w sprawie przypadków i trybu zwrotu podatku od towarów i usług przedstawicielstwom dyplomatycznym, urzędom konsularnym, członkom personelu tych przedstawicielstw i urzędów, a także innym osobom zrównanym z nimi na podstawie ustaw, umów lub zwyczajów międzynarodowych (Dz. U. nr 193, poz. 1618).
Podkreślono, że dla potrzeb tego zwrotu podmioty te są konsumentami. Zatem, jak czytamy w objaśnieniach w tym zakresie: "(...) nie powinny podawać sprzedawcy numeru NIP. Jeżeli podmiot uprawniony zgłosi się do sprzedawcy w terminie 3 miesięcy, licząc od końca miesiąca, w którym dostarczono towar lub wykonano usługę bądź otrzymano całość lub część zapłaty z żądaniem wystawienia faktury standardowej niezależnie od kwoty sprzedaży - na podstawie paragonu fiskalnego, wówczas sprzedawca ma obowiązek wystawić taką fakturę. Podanie przez podmiot uprawniony sprzedawcy numeru NIP do paragonu fiskalnego dokumentującego sprzedaż na kwotę nieprzekraczającą 450 zł albo 100 euro, uniemożliwi w praktyce wystawienie faktury standardowej (...)".
Zwrócono również uwagę, iż co do zasady kasy rejestrujące służą do ewidencjonowania sprzedaży dokonywanej na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej. Ujmowanie w kasach rejestrujących sprzedaży na rzecz podatników jest dopuszczalne przepisami ustawy o VAT, stanowi to jednak - jak wskazano - pewien wyjątek od zasady.
W świetle obowiązujących przepisów brak jest możliwości wystawienia faktur zbiorczych do paragonów fiskalnych stanowiących faktury uproszczone.
Podkreślono, że faktura zbiorcza może dokumentować sprzedaż towarów lub usług z danego miesiąca (czy innego okresu rozliczeniowego), natomiast nie może dokumentować sprzedaży już udokumentowanej fakturą. Powołując się na art. 108 ust. 1 ustawy o VAT wyjaśniono, iż poprzez wystawienie faktury zbiorczej do faktur uproszczonych u sprzedawcy powstaje ryzyko zapłaty podwójnego VAT, bowiem wystawi on dwie faktury dokumentujące tę samą transakcję, tj. fakturę uproszczoną i później fakturę zbiorczą obejmującą sprzedaż udokumentowaną fakturą uproszczoną.
Możliwe jest jedynie wystawianie faktur zbiorczych do paragonów fiskalnych dokumentujących sprzedaż powyżej kwoty 450 zł brutto (100 euro), posiadających numer NIP nabywcy, bowiem takie paragony fiskalne nie stanowią faktury w rozumieniu ustawy o VAT.
MF w ww. objaśnieniach wskazało w tym zakresie, że: "(...) W przypadku paragonów fiskalnych, to numer paragonu fiskalnego jest numerem, który w sposób jednoznaczny identyfikuje paragon z NIP do kwoty 450 zł jako fakturę uproszczoną.
Numer paragonu fiskalnego jest kolejnym elementem paragonu umieszczonym po łącznej wartości sprzedaży brutto, przed numerem kasy i oznaczeniem kasjera (...)".
Kolejną kwestią poruszaną przez MF w przedmiotowych objaśnieniach jest możliwość i sposób dokonania korekty w przypadku wpisania błędnego NIP nabywcy na paragonie.
W tym zakresie stwierdzono, iż w zależności od charakteru błędu w NIP nabywcy na paragonie fiskalnym dopuszcza się możliwość wystawienia noty korygującej do:
Podkreślono, iż wystawiona nota korygująca wymaga akceptacji wystawcy faktury/faktury uproszczonej.
Co jest bardzo ważne, przez niezamierzony błąd w NIP nabywcy - jak wynika z objaśnień - należy rozumieć oczywistą pomyłkę, tj. brak jednej cyfry, przestawienie cyfr, bądź pomyłkę w jednej cyfrze. Błąd taki nie może być utożsamiany z uzupełnieniem brakującego numeru NIP na paragonie fiskalnym, czy zmianą widniejącego na paragonie numeru NIP na numer NIP innego podatnika.
Jak czytamy: "(...) Faktura do paragonu fiskalnego na kwotę powyżej 450 zł zawierającego numer NIP z błędem powinna być wystawiona z takim samym błędnym numerem NIP i następnie do tej faktury może być wystawiona przez nabywcę nota korygującą z prawidłowym numerem NIP lub przez podatnika faktura korygująca z prawidłowym numerem NIP.
W przypadku paragonu fiskalnego do kwoty 450 zł zawierającego numer NIP nabywcy z błędem, może być wystawiona przez nabywcę nota korygująca z prawidłowym numerem NIP lub przez podatnika faktura korygująca z prawidłowym numerem NIP.
Nie można dokonać korekty w przypadku, gdy na paragonie fiskalnym nie umieszczono numeru NIP nabywcy, ponieważ paragon bez numeru NIP nabywcy nie może być uznany za fakturę uproszczoną i nie mają wtedy zastosowania przepisy dotyczące korekt faktur uproszczonych (...)".
W przypadkach, o których mowa w art. 106j ust. 1 ustawy o VAT do faktur uproszczonych, w tym do paragonów fiskalnych uznanych za faktury uproszczone mają zastosowanie ogólne zasady dotyczące korekt. Jak czytamy: "(...) Faktury korygujące do paragonów fiskalnych uznanych za faktury uproszczone wystawiane są poza systemem ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących.
W celu wypełnienia obowiązku podawania danych zawartych w fakturze, której dotyczy faktura korygująca w zakresie kolejnego numeru nadanego w ramach jednej lub więcej serii, który w sposób jednoznaczny identyfikuje fakturę należy wprowadzić na fakturze korygującej numer paragonu fiskalnego oraz numer unikatowy kasy rejestrującej, z której ten paragon został wystawiony (podkreślenie redakcji) (...)".
W broszurze przypomniano, iż na mocy przepisu przejściowego zawartego w § 11a rozporządzenia Ministra Finansów, Inwestycji i Rozwoju z dnia 15 października 2019 r. w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i w ewidencji w zakresie podatku od towarów i usług (Dz. U. poz. 1988 ze zm.) - w okresie od 1 października do 31 grudnia 2020 r. - paragony fiskalne uznane za faktury uproszczone nie muszą być wykazywane odrębnie w JPK_VAT z deklaracją.
Obowiązek ich wykazywania w JPK_VAT z deklaracją nastąpi od 1 stycznia 2021 r.
|