Na podstawie art. 34 ust. 1 ustawy wypadkowej, ZUS podwyższa stopę procentową składki wypadkowej, w razie gdy płatnik składek nie przekaże informacji ZUS IWA lub przekaże w niej nieprawdziwe dane, co spowoduje zaniżenie stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe. Wówczas, w drodze decyzji, ustala ją na cały rok składkowy w wysokości 150% stopy procentowej ustalonej na podstawie prawidłowych danych. Taką sankcję, na mocy art. 34 ust. 3 ustawy wypadkowej, ZUS nakłada też na płatnika samodzielnie ustalającego stopę procentową składki wypadkowej, gdy nieprawidłowo ustali liczbę ubezpieczonych lub grupę działalności, o ile nieprawidłowości te wpłyną na zaniżenie stopy procentowej składki wypadkowej.
W tej kwestii od 1 kwietnia 2017 r. zajdą zmiany, wprowadzone ustawą z dnia 16 grudnia 2016 r. o zmianie niektórych ustaw w celu poprawy otoczenia prawnego przedsiębiorców (na dzień oddania niniejszego numeru UiPP do druku ustawa oczekuje na publikację w Dzienniku Ustaw), która zmienia m.in. brzmienie art. 34 ustawy wypadkowej i dodaje w niej nowy art. 34a. Jak uzasadniał projektodawca w uzasadnieniu do ustawy: "(...) ZUS dokonuje podwyższenia stopy procentowej składki we wszystkich przypadkach, w których jej wysokość zostanie ustalona w wysokości niższej niż obowiązująca, albo gdy płatnik zobowiązany do samodzielnego ustalania jej wysokości wykaże ją w zaniżonej wysokości w składanej przez siebie deklaracji rozliczeniowej. Jak wynika z orzecznictwa, zastosowanie przedmiotowej sankcji możliwe jest wyłącznie pod warunkiem ustalenia, iż nastąpiło przekazanie nieprawdziwych danych, a płatnik nie ponosi odpowiedzialności za nienależyte wykonanie obowiązków, a więc nie ponosi winy za nieprzekazanie lub przekazanie nieprawdziwych danych, gdy nastąpi to z przyczyn niezależnych od płatnika. Natomiast zachowanie należytej staranności miałoby wyłączać możliwość zastosowania sankcji w postaci podwyższenia stopy procentowej (...). ZUS nie podziela takiego stanowiska i nie bada przyczyn przekazania przez płatnika nieprawidłowych danych. W ocenie ZUS obowiązek badania zawinienia płatnika nie wynika z przepisów ustawy. Wobec twierdzenia płatnika o popełnionym błędzie, ZUS nie miałby w zasadzie żadnych możliwości wykazania winy płatnika i zamiaru świadomego przekazania danych nieprawdziwych. (...) Ponadto przepisy są bardzo rygorystyczne:
Po zmianach ZUS będzie ustalał, w drodze decyzji, stopę procentową składki na ubezpieczenie wypadkowe na cały rok składkowy w wysokości 150% stopy procentowej ustalonej na podstawie prawidłowych danych, jeżeli płatnika składek:
Na mocy zmienionego przepisu ZUS ustali, w drodze decyzji, stopę procentową składki na ubezpieczenie wypadkowe na cały rok składkowy w wysokości 150% stopy procentowej ustalonej zgodnie z przepisami ustawy wypadkowej płatnikom składek, o których mowa w art. 28 ust. 1 i art. 33 ust. 1 i 2 tej ustawy (czyli samodzielnie ustalającym stopę procentową tej składki), którzy w danym roku składkowym wykazywali w dokumentach rozliczeniowych zaniżoną stopę procentową i nie złożą dokumentów rozliczeniowych korygujących w terminie 14 dni od otrzymania wezwania ZUS.
W przypadku zaniżenia wysokości stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe płatnik składek zobowiązany będzie złożyć dokumenty rozliczeniowe korygujące i opłacić zaległe składki wraz z odsetkami za zwłokę. W razie zaś zawyżenia wysokości stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe, płatnik składek zobowiązany będzie złożyć dokumenty rozliczeniowe korygujące.
Zgodnie z nowym art. 34a ustawy wypadkowej, w przypadku złożenia informacji ZUS IWA lub jej korekty, albo sporządzenia tej informacji przez ZUS z urzędu, ZUS ustali stopę procentową składki na cały rok składkowy w wysokości stopy procentowej ustalonej na podstawie danych zawartych w informacji.
W świetle powyższego, podwyższenie stopy procentowej składki wypadkowej nastąpi tylko w tych przypadkach, gdy płatnik składek mimo wezwania ZUS będzie uchylał się od złożenia odpowiednio informacji ZUS IWA (jej korekty) lub korygujących dokumentów rozliczeniowych.
Zwracamy uwagę! Do postępowań w sprawach, o których mowa w art. 34 ustawy wypadkowej, wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie ustawy z dnia 16 grudnia 2016 r. (tj. 1 stycznia 2017 r.) stosuje się art. 34 ustawy wypadkowej w nowym brzmieniu (art. 31 ustawy z dnia 16 grudnia 2016 r.).
|