Facebook

Jak szukać?»

Uwaga: Do 2 kwietnia 2024 r. część płatników składek przekazuje do ZUS zgłoszenia o pracy "szczególnej" ZUS ZSWA za 2023 r. Do 31 marca 2024 r. należy sporządzić i podpisać sprawozdanie finansowe za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US zeznań: CIT-8 i CIT-8AB za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US deklaracji: CIT-8E i CIT-8FR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: IFT-2R, CIT-RB i CIT-CSR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: CIT-8ST, CIT-N1, CIT-N2, PIT-N1 i PIT-N2 według stanu na 31 grudnia 2023 r.
Aktualnie jesteś: Gofin.pl (strona główna)  »  Składki, zasiłki, emerytury  »  Emerytury, renty, świadczenia przedemerytalne  »   Przyznanie odprawy emerytalnej kierownikowi samodzielnego publicznego zakładu opieki ...
POLECAMY
A A A  drukuj artykuł

Przyznanie odprawy emerytalnej kierownikowi samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej

Ubezpieczenia i Prawo Pracy nr 22 (568) z dnia 10.11.2022

Regulamin wynagradzania SPZOZ przewiduje odprawę emerytalną na poziomie ustawowym. Nie zawiera on zapisów wykluczających jej nabycie przez kierownika SPZOZ, który odchodzi na emeryturę. Czy należy mu wypłacić odprawę zgodnie z regulaminem (w wysokości trzymiesięcznego wynagrodzenia), czy też na podstawie rozporządzenia wykonawczego do tzw. ustawy kominowej?

Kierownik (dyrektor) samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej (dalej SPZOZ) jest osobą zarządzającą w imieniu pracodawcy zakładem pracy (art. 128 § 2 pkt 2 K.p.). Z tego powodu jego warunków wynagradzania nie może określać regulamin wynagradzania ani zakładowy układ zbiorowy pracy (art. 772 § 5art. 24126 § 2 K.p.). Co więcej, jego obligatoryjne wynagrodzenie miesięczne oraz fakultatywne świadczenia dodatkowe i nagroda roczna podlegają ograniczeniom ustawowym. Przesądza o tym art. 2 pkt 10 w zw. z art. 1 pkt 16art. 5 ustawy z dnia 3 marca 2000 r. o wynagradzaniu osób kierujących niektórymi podmiotami prawnymi (Dz. U. z 2019 r. poz. 2136), dalej ustawy kominowej.

Odprawę pieniężną w razie ustania stosunku pracy w związku z przejściem na emeryturę lub rentę z tytułu niezdolności do pracy (tzw. odprawę emerytalną) kierownik SPZOZ może jednak otrzymać na podstawie:

  • przepisów wewnątrzzakładowych (tu regulaminu wynagradzania), ponieważ nie ma ona charakteru wynagrodzenia za pracę, lecz jest świadczeniem związanym z pracą należnym ze względu na zakończenie aktywności zawodowej, które nie podlega w takim przypadku art. 772 § 5 i art. 24126 § 2 K.p. oraz art. 5 i 11 ustawy kominowej (por. postanowienie SN z 27 maja 2014 r., sygn. akt I PK 35/14 oraz wyroki SN z 10 stycznia 2006 r., sygn. akt I PK 115/05, OSNP 2006/21-22/327 i z 16 lutego 2005 r., sygn. akt I PK 174/04, OSNP 2005/20/319),
  • rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 21 stycznia 2003 r. w sprawie szczegółowego wykazu świadczeń dodatkowych, które mogą być przyznane osobom kierującym niektórymi podmiotami prawnymi, oraz trybu ich przyznawania (Dz. U. z 2020 r. poz. 1399 ze zm.), dalej rozporządzenia o świadczeniach dodatkowych.

Zwracamy uwagę! Zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy kominowej, świadczenia dodatkowe to świadczenia z tytułu zatrudnienia - w tym bytowe, socjalne, komunikacyjne oraz ubezpieczenia majątkowe i osobowe - inne bądź w wyższej wysokości niż ustalone w regulaminie wynagradzania, zakładowym i ponadzakładowym układzie zbiorowym pracy oraz w odrębnych przepisach. Odprawa emerytalna jest do nich zaliczana, jeżeli przyznaje ją kierownikowi SPZOZ właściwy organ (§ 2 ust. 1 pkt 2 w zw. z § 3 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia o świadczeniach dodatkowych). W takiej sytuacji jej wysokość:

  • może być wyższa do 25% niż ustalona w regulaminie wynagradzania, układzie zbiorowym pracy oraz w odrębnych przepisach (§ 2 ust. 1 in fine rozporządzenia o świadczeniach dodatkowych),
  • ma odpowiadać 150% wynagrodzenia miesięcznego po przepracowaniu co najmniej 15 lat oraz 200% tego wynagrodzenia po przepracowaniu co najmniej 20 lat - w przypadku braku postanowień o uprawnieniach do odprawy w układzie zbiorowym pracy albo w regulaminie wynagradzania (§ 2 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia o świadczeniach dodatkowych),
  • w kwocie przekroczenia wysokości odprawy przysługującej na podstawie układu zbiorowego lub regulaminu wynagradzania jest objęta rocznym limitem, o jakim mowa w art. 11 ust. 2 ustawy kominowej (por. m.in. postanowienie SN z 27 maja 2014 r., a także wyroki SN z 2 października 2009 r., sygn. akt II PK 109/09 i z 2 grudnia 2008 r., sygn. akt III PK 35/08, OSNP 2010/11-12/130).

W przytoczonych wyżej rozstrzygnięciach Sąd Najwyższy uznał, że odprawa emerytalna przewidziana w układzie zbiorowym pracy lub regulaminie wynagradzania dla osoby wymienionej w art. 2 pkt 1-4 ustawy kominowej nie ma statusu świadczenia dodatkowego w rozumieniu art. 5 ust. 2 i art. 11 ust. 1 tej ustawy. Nie jest bowiem świadczeniem innym lub wyższym niż określone w przepisach wewnątrzzakładowych. Przysługuje na ich podstawie bez konieczności przyznawania. W konsekwencji nie dotyczy jej limit dwunastokrotności przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia przyjętego dla ustalenia wynagrodzenia miesięcznego, obowiązujący na mocy art. 11 ust. 2 ustawy kominowej wobec wszystkich świadczeń dodatkowych przyznanych w ciągu roku. Mimo że to stanowisko pomija kierowników SPZOZ (art. 2 pkt 10 ustawy kominowej), można przyjąć, że dotyczy ono również tej grupy osób zarządzających. Ich pozycja prawna w zakresie odprawy emerytalnej nie różni się bowiem od pozycji osób wymienionych w art. 2 pkt 1-4 ustawy kominowej.

Ważne: Odprawa emerytalna nie przysługuje osobom zarządzającym na warunkach określonych w przepisach wewnątrzzakładowych, jeżeli wyraźnie wyłączają one ich zastosowanie.

Takie stanowisko zajął Sąd Najwyższy m.in. w wyrokach z 25 lipca 2018 r. (sygn. akt I PK 157/17) i z 10 stycznia 2006 r. (sygn. akt I PK 115/05, OSNP 2006/21-22/327). Odnosząc je do pytania Czytelnika, należy uznać, że kierownik powinien - co do zasady - otrzymać odprawę emerytalną na zasadach przewidzianych w regulaminie wynagradzania SPZOZ. Może też być mu jednak przyznana w wysokości wyższej niż regulaminowa. Jej maksymalny poziom w takim przypadku to 25% więcej niż trzymiesięczne wynagrodzenie po 20 latach pracy (art. 63 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej, Dz. U. z 2022 r. poz. 633 z późn. zm.).

Więcej na ten temat w zasobach płatnych:

Emerytury, renty, świadczenia przedemerytalne - czytaj także:

 
Przydatne linki
 
Sklep internetowy - sklep.gofin.pl
 
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o., ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp., tel. 95 720 85 40, faks 95 720 85 60
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN
Szanowny Użytkowniku !
Prosimy o zapoznanie się z poniższymi informacjami oraz wyrażenie dobrowolnej zgody poprzez kliknięcie przycisku "Zgadzam się".
Pamiętaj, że zawsze możesz wycofać zgodę.

Serwis internetowy, z którego Pani/Pan korzysta używa plików cookies w celu:

  • niezbędnego zapewnienia prawidłowego działania Serwisów (utrzymania sesji),
  • realizacji funkcjonalności ułatwiających obsługę Serwisu,
  • analizy statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
  • zbierania i przetwarzania danych osobowych w celu wyświetlenia reklam produktów własnych i klientów reklamowych.
Pliki cookies

Są to pliki instalowane w urządzeniach końcowych osób korzystających z Serwisu, w celu administrowania Serwisem, dostosowania treści Serwisu do preferencji użytkownika, utrzymania sesji użytkownika oraz dla celów statystycznych i targetowania reklamy (dostosowania treści reklamy do indywidualnych potrzeb użytkownika). Informujemy, że istnieje możliwość określenia przez użytkownika Serwisu warunków przechowywania lub uzyskiwania dostępu do informacji zawartych w plikach cookies za pomocą ustawień przeglądarki lub konfiguracji usługi. Szczegółowe informacje na ten temat dostępne są u producenta przeglądarki, u dostawcy usługi dostępu do internetu oraz w Polityce prywatności i plików cookies.

Administratorzy

Administratorem Pana/Pani danych osobowych w związku z korzystaniem z Serwisu internetowego i jego usług jest Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. Administratorem danych osobowych w plikach cookies w związku z wyświetleniem analizy statystyk i wyświetlaniem spersonalizowanych reklam są partnerzy Wydawnictwa Podatkowego GOFIN sp. z o.o., Google Inc, Facebook Inc.

Jakie ma Pani/Pan prawa w stosunku do swoich danych osobowych?

Wobec swoich danych mają Pan/Pani prawo do żądania dostępu do swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych, prawo do cofnięcia zgody.

Podstawy prawne przetwarzania Pani/Pana danych osobowych
  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z wykonaniem umowy.

    Umowa w naszym przypadku oznacza akceptację regulaminu naszych usług. Jeśli zatem akceptuje Pani/Pan umowę na realizację danej usługi, to możemy przetwarzać Pani/Pana dane w zakresie niezbędnym do realizacji tej umowy.

  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z prawnie uzasadnionym interesem administratora.

    Dotyczy sytuacji, gdy przetwarzanie danych jest uzasadnione z uwagi na usprawiedliwione potrzeby administratora, tj. dokonanie pomiarów statystycznych, ulepszania naszych usług, jak również prowadzenie marketingu i promocji własnych usług administratora.

  • Dobrowolna zgoda.

    Aby móc realizować cele:
    - zapamiętania Pani/Pana decyzji w Serwisach w zakresie korzystania z dostępnych opcjonalnie funkcjonalności,
    - analiz statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
    - wyświetlania spersonalizowanych reklam produktów własnych i klientów reklamowych w związku z odwiedzaniem niniejszego Serwisu internetowego partnerzy Wydawnictwa Podatkowego Gofin sp. z o.o. muszą mieć możliwość przetwarzania Pani/Pana danych.

Potrzebna jest Nam Pani/Pana dobrowolna zgoda na zapisy w plikach cookies w celach realizacji powyższych celów.
W związku z powyższymi wyjaśnieniami prosimy o wyrażenie dobrowolnej zgody na zapisywanie informacji w plikach cookies przez kliknięcie przycisku „Zgadzam się” lub „Nie teraz” w przypadku braku zgody. Istnieje możliwość skorzystania z „ustawień zaawansowanych” plików cookies w celu określenia indywidualnych zgód na zapis wybranych plików cookies realizujących wybrane cele.