Facebook

Jak szukać?»

Uwaga: Do 2 kwietnia 2024 r. część płatników składek przekazuje do ZUS zgłoszenia o pracy "szczególnej" ZUS ZSWA za 2023 r. Do 31 marca 2024 r. należy sporządzić i podpisać sprawozdanie finansowe za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US zeznań: CIT-8 i CIT-8AB za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US deklaracji: CIT-8E i CIT-8FR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: IFT-2R, CIT-RB i CIT-CSR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: CIT-8ST, CIT-N1, CIT-N2, PIT-N1 i PIT-N2 według stanu na 31 grudnia 2023 r.
Aktualnie jesteś: Gofin.pl (strona główna)  »  Rachunkowość  »  Księga podatkowa  »   Zbiorcze zapisy - uproszczenie w prowadzeniu podatkowej księgi
POLECAMY
A A A  drukuj artykuł

Zbiorcze zapisy - uproszczenie w prowadzeniu podatkowej księgi

Przegląd Podatku Dochodowego nr 6 (414) z dnia 20.03.2016

Podatnicy obowiązani są dokonywać zapisów w podatkowej księdze przychodów i rozchodów:

  • na bieżąco (tj. każdego dnia) albo
     
  • chronologicznie w czasie zapewniającym terminowe rozliczenia z budżetem (tj. na zasadach określonych dla biur rachunkowych).

W obu przypadkach w księdze powinny zostać ujęte wszystkie uzyskane przychody i poniesione koszty uzyskania przychodów. Liczbę operacji gospodarczych podlegających w niej zaewidencjonowaniu pozwala ograniczyć dokonywanie zbiorczych zapisów.

1. Ewidencjonowanie przychodów

Sprzedaż udokumentowana i nieudokumentowana fakturami

Podatnicy, którzy sprzedaż wyrobów, towarów handlowych i usług dokumentują fakturami, zasadniczo muszą wpisywać przychody do księgi na podstawie tych dowodów. Jednak w sytuacji gdy dziennie jest wystawianych wiele faktur, zapisu mogą dokonywać jedną sumą wynikającą z dziennego zestawienia faktur, zwanego zestawieniem sprzedaży. Takie zestawienie, w myśl § 19 ust. 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 26 sierpnia 2003 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (Dz. U. z 2014 r. poz. 1037), powinno zawierać co najmniej następujące dane: datę i kolejny numer zestawienia, numery od-do faktur objętych zestawieniem, sumę zbiorczą tych faktur oraz podpis podatnika lub osoby, która sporządziła zestawienie.

Aktywne druki i formularze
Wzór dziennego zestawienia sprzedaży dostępny
jest w serwisie www.druki.gofin.pl
w zakładce Podatki dochodowe

Z kolei jeżeli podatnicy nie dokumentują sprzedaży fakturami, a jednocześnie nie prowadzą ewidencji sprzedaży lub nie rejestrują obrotu przy zastosowaniu kasy rejestrującej, co do zasady wpisują do księgi przychody ze sprzedaży wyrobów, towarów handlowych i usług na podstawie dowodu wewnętrznego wystawionego na koniec dnia. W dowodzie tym wartość przychodów jest wykazywana w jednej kwocie (§ 19 ust. 1 rozporządzenia), tym samym również w podatkowej księdze zapisem zbiorczym wpisuje się dzienną wartość takiej nieudokumentowanej sprzedaży.

Zapis na podstawie ewidencji sprzedaży

Podstawą zapisu przychodów w podatkowej księdze może być również prowadzona przez podatników ewidencja sprzedaży, o której mowa w § 8 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia, zawierająca dane określone w § 8 ust. 2 rozporządzenia. Przychód wykazany w tej ewidencji wpisuje się wówczas do księgi w jednej pozycji na koniec każdego miesiąca.

Warto nadmienić, że ewidencję sprzedaży muszą prowadzić podatnicy, którzy:

  • zlecili prowadzenie podatkowej księgi biuru rachunkowemu, a nie ewidencjonują obrotu przy zastosowaniu kasy rejestrującej (§ 8 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia),
     
  • prowadzą podatkową księgę we własnym zakresie - na zasadach określonych dla biur rachunkowych (tj. z zachowaniem chronologii zapisu, w czasie zapewniającym terminowe rozliczenia z budżetem), chyba że prowadzą wyłącznie sprzedaż dokumentowaną fakturami (§ 30 ust. 3 rozporządzenia),
     
  • prowadzą jedną podatkową księgę w miejscu wskazanym jako siedziba przedsiębiorstwa wielozakładowego; ewidencje sprzedaży muszą być wówczas prowadzone odrębnie w poszczególnych zakładach (§ 9 ust. 3 rozporządzenia).

Obroty ewidencjonowane w kasie rejestrującej

Podatnicy, którzy ewidencjonują obrót przy zastosowaniu kas rejestrujących, zasadniczo dokonują zapisów w księdze na podstawie danych wynikających z raportów dobowych, skorygowanych o kwoty mające wpływ na wysokość przychodu. Mogą oni jednak również dokonywać zapisów dopiero na koniec każdego miesiąca, w czasie zapewniającym terminowe rozliczenia z budżetem (§ 20 ust. 2 rozporządzenia), w oparciu o dane wynikające z raportów miesięcznych, odpowiednio skorygowanych na podstawie odrębnych ewidencji.

Należy też zaznaczyć, że jeżeli sprzedaż uprzednio zaewidencjonowaną w kasie rejestrującej dokumentuje wystawiona przez podatnika faktura, to takiej faktury nie wpisuje się do księgi. Konieczne jest natomiast w takim przypadku połączenie w sposób trwały zwróconych oryginałów paragonów fiskalnych z kopiami wystawionych faktur. Wynika tak z § 20 ust. 4 rozporządzenia.

Ewidencja sprzedaży VAT

Możliwość dokumentowania wartości sprzedaży na podstawie miesięcznego zestawienia sprzedaży mają także podatnicy VAT oraz podatnicy korzystający ze zwolnienia od tego podatku ze względu na wysokość osiągniętych obrotów. W myśl § 21 rozporządzenia, jeżeli wymienieni podatnicy prowadzą odrębną ewidencję, o której mowa w art. 109 ust. 1 lub 3 ustawy o VAT, zapisów w księdze dotyczących przychodów ze sprzedaży towarów i usług mogą dokonywać na koniec miesiąca łączną kwotą wynikającą z miesięcznego zestawienia sporządzonego na podstawie danych wynikających z tej ewidencji.

Miesięczne zestawienie sporządzone na podstawie ewidencji VAT powinno zawierać co najmniej następujące dane: datę i kolejny numer zestawienia, sumę przychodów ze sprzedaży pomniejszoną o należny VAT oraz wartość towarów i usług niestanowiącą przychodów w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym i powiększoną o przychody nieobjęte obowiązkiem ewidencjonowania dla celów VAT.

Działalność lombardowa i kantorowa

W treści ust. 7 objaśnień do podatkowej księgi przychodów i rozchodów, zamieszczonych w załączniku nr 1 do rozporządzenia, szczególne wytyczne dotyczące ewidencjonowania przychodów określono dla podatników prowadzących kantor lub lombard.

Przy działalności kantorowej podatnicy mogą ewidencjonować w księdze w jednej pozycji miesięczną kwotę przychodu (sprzedaży wartości dewizowych) wynikającą z ewidencji kupna i sprzedaży wartości dewizowych. Natomiast podatnicy prowadzący działalność lombardową wpisują do księgi na koniec miesiąca kwotę prowizji stanowiącą wartość spłaconych w danym miesiącu odsetek lub różnicę między kwotą uzyskaną ze sprzedaży zastawionych rzeczy a kwotą udzielonych pożyczek, wynikającą z prowadzonej ewidencji pożyczek i zastawionych rzeczy.


2. Ujmowanie kosztów

W zakresie kosztów uzyskania przychodów dopuszczalność ich zbiorczego ujmowania w księdze stanowi wyjątek i dotyczy określonego rodzaju kosztów. Taką możliwość przepisy rozporządzenia przewidują w odniesieniu do wydatków z tytułu używania na potrzeby działalności gospodarczej samochodów osobowych niewprowadzonych do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, dla których prowadzona jest ewidencja przebiegu pojazdu. Wydatki te wpisuje się do księgi na podstawie miesięcznego zestawienia poniesionych wydatków (por. ust. 13 objaśnień do podatkowej księgi).

Zbiorczy zapis może dotyczyć również kosztów związanych z podróżą służbową pracownika, które ujmuje się w księdze na podstawie dowodu wewnętrznego, zwanego rozliczeniem podróży służbowej (§ 14 ust. 3 rozporządzenia oraz ust. 13 objaśnień do podatkowej księgi).

Ponadto w myśl § 26a ust. 2 i 4 rozporządzenia, w księdze można dokonywać zbiorczych zapisów zmniejszających, a następnie zwiększających koszty, przy korekcie kosztów związanej z nieterminowym regulowaniem zobowiązań. Należy jednak nadmienić, że art. 24d updof dotyczący takiej korekty kosztów został uchylony z dniem 1 stycznia 2016 r. W związku z tym planowana jest nowelizacja rozporządzenia w sprawie prowadzenia podatkowej księgi, w wyniku której uchylone zostaną przepisy dotyczące ujmowania w niej korekty kosztów, w tym wspomniany § 26a rozporządzenia. Podatnicy, którzy przed 1 stycznia 2016 r. dokonali zmniejszenia kosztów uzyskania przychodów (albo zwiększenia przychodów), na podstawie art. 24d updof, w brzmieniu obowiązującym przed 1 stycznia 2016 r., będą mogli w dalszym ciągu stosować przepisy rozporządzenia, w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2016 r. - w zakresie zwiększenia kosztów podatkowych.


Księga podatkowa - czytaj także:

 
Przydatne linki
 
Sklep internetowy - sklep.gofin.pl
 
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o., ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp., tel. 95 720 85 40, faks 95 720 85 60
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN
Szanowny Użytkowniku !
Prosimy o zapoznanie się z poniższymi informacjami oraz wyrażenie dobrowolnej zgody poprzez kliknięcie przycisku "Zgadzam się".
Pamiętaj, że zawsze możesz wycofać zgodę.

Serwis internetowy, z którego Pani/Pan korzysta używa plików cookies w celu:

  • niezbędnego zapewnienia prawidłowego działania Serwisów (utrzymania sesji),
  • realizacji funkcjonalności ułatwiających obsługę Serwisu,
  • analizy statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
  • zbierania i przetwarzania danych osobowych w celu wyświetlenia reklam produktów własnych i klientów reklamowych.
Pliki cookies

Są to pliki instalowane w urządzeniach końcowych osób korzystających z Serwisu, w celu administrowania Serwisem, dostosowania treści Serwisu do preferencji użytkownika, utrzymania sesji użytkownika oraz dla celów statystycznych i targetowania reklamy (dostosowania treści reklamy do indywidualnych potrzeb użytkownika). Informujemy, że istnieje możliwość określenia przez użytkownika Serwisu warunków przechowywania lub uzyskiwania dostępu do informacji zawartych w plikach cookies za pomocą ustawień przeglądarki lub konfiguracji usługi. Szczegółowe informacje na ten temat dostępne są u producenta przeglądarki, u dostawcy usługi dostępu do internetu oraz w Polityce prywatności i plików cookies.

Administratorzy

Administratorem Pana/Pani danych osobowych w związku z korzystaniem z Serwisu internetowego i jego usług jest Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. Administratorem danych osobowych w plikach cookies w związku z wyświetleniem analizy statystyk i wyświetlaniem spersonalizowanych reklam są partnerzy Wydawnictwa Podatkowego GOFIN sp. z o.o., Google Inc, Facebook Inc.

Jakie ma Pani/Pan prawa w stosunku do swoich danych osobowych?

Wobec swoich danych mają Pan/Pani prawo do żądania dostępu do swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych, prawo do cofnięcia zgody.

Podstawy prawne przetwarzania Pani/Pana danych osobowych
  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z wykonaniem umowy.

    Umowa w naszym przypadku oznacza akceptację regulaminu naszych usług. Jeśli zatem akceptuje Pani/Pan umowę na realizację danej usługi, to możemy przetwarzać Pani/Pana dane w zakresie niezbędnym do realizacji tej umowy.

  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z prawnie uzasadnionym interesem administratora.

    Dotyczy sytuacji, gdy przetwarzanie danych jest uzasadnione z uwagi na usprawiedliwione potrzeby administratora, tj. dokonanie pomiarów statystycznych, ulepszania naszych usług, jak również prowadzenie marketingu i promocji własnych usług administratora.

  • Dobrowolna zgoda.

    Aby móc realizować cele:
    - zapamiętania Pani/Pana decyzji w Serwisach w zakresie korzystania z dostępnych opcjonalnie funkcjonalności,
    - analiz statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
    - wyświetlania spersonalizowanych reklam produktów własnych i klientów reklamowych w związku z odwiedzaniem niniejszego Serwisu internetowego partnerzy Wydawnictwa Podatkowego Gofin sp. z o.o. muszą mieć możliwość przetwarzania Pani/Pana danych.

Potrzebna jest Nam Pani/Pana dobrowolna zgoda na zapisy w plikach cookies w celach realizacji powyższych celów.
W związku z powyższymi wyjaśnieniami prosimy o wyrażenie dobrowolnej zgody na zapisywanie informacji w plikach cookies przez kliknięcie przycisku „Zgadzam się” lub „Nie teraz” w przypadku braku zgody. Istnieje możliwość skorzystania z „ustawień zaawansowanych” plików cookies w celu określenia indywidualnych zgód na zapis wybranych plików cookies realizujących wybrane cele.